380 likes | 640 Views
Gaz rzeczywisty. ?. 1 l azotu w warunkach normalnych, T = 273 K = const. ?. 1 Atm = 1.01 · 10 5 Pa. gaz. ciecz. ciało stałe. Objętość gazu rzeczywistego nie może zmaleć poniżej pewnej wartości granicznej b. objętość cząsteczek gazu.
E N D
1 l azotu w warunkach normalnych, T = 273 K = const. ? 1 Atm = 1.01·105 Pa
gaz ciecz ciało stałe
Objętość gazu rzeczywistego nie może zmaleć poniżej pewnej wartości granicznej b objętość cząsteczek gazu Pojawia się oddziaływanie miedzycząsteczkowe (przyciąganie) – następuje wzrost ciśnienia wywieranego na gaz
Potencjał Lennarda-Jonesa • krótkozasięgowy • dla małych odległości – silne odpychanie • dla dużych odległości - przyciąganie Przypomnienie – energia potencjalna ~ potencjału Siła
siły przyciągania (van der Waalsa) i odpychania powłok elektronowych (dominujących na bardzo małych odległościach)
Zasięg sił przyciągania miedzycząsteczkowego jest ograniczony. Sfera o promieniu - sfera działania sił międzycząsteczkowych. Ze względu na symetryczny rozkład siły te znoszą się – z wyjątkiem cząsteczek znajdujących się w odległości od ścian naczynia. Ta wypadkowa siła powoduje wzrost ciśnienia.
Ciśnienie jest proporcjonalne do: • siły wypadkowej działającej na pojedynczą cząstkę znajdującą się w warstwie przyściennej o grubości , • liczby cząsteczek znajdujących się w warstwie o jednostkowej powierzchni i grubości
równanie van der Waalsa dla 1 mola gazu rzeczywistego Johannes Diderik van der Waals 1837-1923 - oddziaływanie międzycząsteczkowe, stany skupienia (szczególnie gazów), opracowanie termodynamicznej teorii zjawisk kapilarnych. 1910 - nagroda Nobla
Gazy rzeczywiste spełniają równanie van der Waalsa w przybliżeniu. Gaz spełniający to równanie – gaz van der Waalsa .
Doświadczalne izotermy CO2 T = 333K (60°C), 313 K (40°) - podobne do izoterm gazu doskonałego.Izoterma T = 304.1 K (31.1°C) - odbiega kształtem od poprzednich (izoterma krytyczna z punktem przegięcia K). Izotermy dla T < 304.1 K zawierają coraz dłuższe odcinki poziome, odpowiadające układowi zawierającemu ciecz i parę nasyconą.Punkty B2, B1, K, C1, C2 wyznaczają tzw. linię skroplenia. Gałąź C2 , C1, K przedstawia linię cieczy, a gałąź K, B1, B2 - linię pary nasyconej.
Obszar I - takie wartości ciśnienia, objętości i temperatury, przy których istnieje jedynie gaz. Obszar II - para nasycona, obszar III - ciecz w równowadze ze swą parą nasyconą. W obszarze IV może istnieć tylko ciecz.Punkt K - punkt krytyczny - zaciera się różnica między cieczą i gazem a swobodna powierzchnia cieczy przestaje istnieć.W temperaturze T> Tk nie może istnieć dana substancja w stanie ciekłym. Przejście w stan ciekły następuje po oziębieniu gazu poniżej temperatury krytycznej.
Punkt krytyczny ma współrzędne W punkcie przegięcia
Parametry krytyczne Parametry zredukowane
pr Tr = 1.026 Tr = 1.016 Tr = 1.006 Tr = 1.000 Tr = 0.996 Tr = 0.990 Tr = 0.986 Tr = 0.982 Vr równanie niezależne od rodzaju gazu Wszystkie gazy zachowują się podobnie przy zmianach ciśnienia, objętości i temperatury – zmiany te występują przy różnych temperaturach zaleznych od temperatury krytycznej
Energia wewnętrzna gazu van der Waalsa poprawka związana z siłami wzajemnego oddziaływania Dodatkowy składnik wynikający z energii wzajemnego oddziaływania cząsteczek gazu. Praca przy rozprężaniu gazu
Energia wewnętrzna gazu rzeczywistego zależy od temperatury i objętości. Przy Energia wewnętrzna 1 mola
Ciśnienie na wysokości wynosi . Dla Powietrze w warunkach bliskich warunkom normalnym zachowuje się jak gaz doskonały. Gęstość powietrza Przyjmujemy T = const
ciśnienie p0 = 105 Pa T = 300 K M = 29 kg/kmol g = 10 m/s2 wysokość
Jak temperatura i ciśnienie powietrza zależą od wysokości? Przyjmijmy, że nie ma wymiany ciepła pomiędzy poszczególnymi warstwami atmosfery – przemiana adiabatyczna.
równanie różniczkowe adiabaty Gradient temperatury
Rzeczywisty gradient temperatury – 6.5 K/km – para wodna ulega kondensacji – wydzielające się przy tym ciepło zmniejsza szybkość chłodzenia powietrza.
Znając wielkość pionowego gradientu temperatury i mierząc wartość ciśnienia można wyznaczyć wysokość h.
Wzór barometryczny stosuje się do wysokości . Dla Dlaczego tak jest?
powietrze zjonizowane – maleje przezroczystość optyczna, pochłanianie promieniowania – wzrost temperatury do ponad 1000ºC na wysokości 500 km stężenie ozonu maleje - oziębianie zwiększona zawartość ozonu pochłaniającego promieniowanie słoneczne obszar izotermiczny prądy powietrzne wstępujące i zstępujące