1 / 136

De reis van Gilgamesj Over dood en eschatologische verbeelding

De reis van Gilgamesj Over dood en eschatologische verbeelding. Over. COLLEGE 1. Eschatologische verbeelding. Eschatos = ‘het laatste’ of ‘het einde’ Eschatologisch = betrekking hebbend op het einde der dingen (collectief) of op dat wat er plaatsvindt na onze dood (individueel).

inez
Download Presentation

De reis van Gilgamesj Over dood en eschatologische verbeelding

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. De reis van GilgamesjOver dood en eschatologische verbeelding • Over

  2. COLLEGE 1

  3. Eschatologische verbeelding • Eschatos = ‘het laatste’ of ‘het einde’ • Eschatologisch = betrekking hebbend op het einde der dingen (collectief) of op dat wat er plaatsvindt na onze dood (individueel)

  4. SUMER en AKKAD

  5. Veroveringen van Sargon I (± 2300 v. Chr.)

  6. ACHT THEORIEËN OVER MYTHEN • 1. naturalistische theorie • 2. aetiologische theorie • 3. functionalistische theorie (A) • 4. functionalistische theorie (B) • 5. ritualistische theorie • 6. (diepte)psychologische theorie • 7. structuralistische theorie • 8. ideologische theorie • 9.’postmoderne’ theorie

  7. Sumerische KOSMOGONIE An (hemel) ↕ = Enlil (luchtgod) Ki (aarde) ↑ Nammu (Namma) / Hur-sag-an-ki (oeroceaan)

  8. Sumerische kosmogonie Enlil ↕ = Nannar (maangod) Ninlil

  9. Sumerische kosmogonie Nannar ↕ = Utu (zonnegod) Ningal (maangodin)

  10. ENKI

  11. ENUMA ELISJ Apsu ↕ = Lahmu Tiamat ↕ = Ansjar Lahamu ↕ = Anu Kisjar ↓ Ea(Enki) (schepper v/d mens) ↨ = Marduk Damkina

  12. STRIJD TUSSEN TIAMAT EN MARDUK

  13. Metafysica van de kosmogonie • eenheid → dualiteit → periodieke vereniging → pluraliteit Concreet: vormloze chaos (Nammu, Tiamat, tohu bowu ♀) → scheiding hemel en aarde → goden, planten, dieren, mensen

  14. Egyptische kosmogonie + Heliopolis + Hermopolis + Memphis + Thebe

  15. Heliopolis Atum-Ra (zonnegod) = Sju (luchtgod) ↕ ↑Tefnut (godin v/h vocht) = Nut (hemelgodin) Nun (oerwater) ↕ Geb (god v/d aarde)

  16. ATUM-RA

  17. Hermopolis Thoth (Hermes) schept de 8 oergoden: Nu - Nannet Heh - Haunet Kek - Kauket Amon – Amanet Schepping oerheuvel of ei → Atum (zonnegod)

  18. THOTH

  19. Memphis +Ptah schept door middel van het woord en zijn gedachten +Deze kosmogonie is abstract en filosofisch

  20. PTAH

  21. Thebe +Amon-Ra wordt geboren uit een oerei en zet de oermaterie in beweging. +Uit deze oermaterie ontstaan de 9 goden uit de Heliopolitaanse theogonie

  22. AMON-RA

  23. STELLINGDe oergodin wordt verdrongenomdatde man zijn aandeel in de voortplanting ontdekt.

  24. Dit wordt weerspiegeld in de kosmogonie waar Bijv: • Een god de rol van de oergodin overneemt (bijv.de oer-oceaan Nun) • Het zelfscheppend vermogen wordt verlegd naar het eerste godenpaar (An-Ki, Atum-Ra, Amon-Ra) • De goden scheppend werk verrichten door masturbatie (Atum-Ra), het woord (Ptah) of het offeren van hun lichaam

  25. MANNELIJKE PARTHENOGENESE IN ANDERE MYTHOLOGIEËN • Noorse mythologie (Edda): uit Ymir ontstaan hemel en aarde • Taoisme: uit Pan Gui ontstaan alle dingen • Hesiodus: uit Chaosontstaan hemel en aarde • Apollodorus: Uranus schept de hele kosmos

  26. COLLEGE 2

  27. Inanna daalt af naar de onderwereld (Dumuzi in de onderwereld) Kur-ni-gia = land waaruit niemand terugkeert

  28. INANNA

  29. INANNA

  30. SUMERISCHE ONDERWERELD • Schimmig oord waar de geesten (gidim) doelloos rondlopen. • Bestaat uit 7 sferen van elkaar gescheiden door poorten. • Ethisch neutraal

  31. EGYPTISCH HIERNAMAALS 3 scenario’s: • Doden gaan naar de circumpolaire sterren • Doden worden een met Osirus • Doden worden een met Ra (deze visie krijgt later de overhand)

  32. OSIRUS

  33. KENMERK V/D EGYPTISCHE ESCHATOLOGIE • Dynamisch: doden worden opgenomen in een cyclus/cycli: + astraal, + vegetatief, + solair.

  34. RA op zijn zonneschip

  35. REFLECTIES over DE DOOD • De dood en onsterfelijkheid / zingeving (Gilgamesj, Eliade) • De dood als ongeluk (jagers culturen) • De dood en het kwaad (Canetti) • Getemde en ongetemde dood (Ariès) • De dood en de taal (Lacan) Oer-ervaring van de dood

  36. m. Dumas, waiting for meaning

  37. College 3

  38. Conclusie • Het paleolithicum en de 2de fase van het neolithicum vertonen veel overeenkomsten • De opvatting van Ariès dat vanaf de dageraad der mensheid tot de late middeleeuwen de dood ‘getemd’ zou zijn is onjuist. • De dood is alleen ‘getemd’ geweest tijdens de 1ste fase van het neolithicum

  39. Oog-idolen

  40. Twee vormen van oer-angst +Agorische angst: angst voor de grote leegte of het niets +Claustrofobische angst: angst voor het teveel zonder innerlijke samenhang of betekenis

  41. Agorische angst(G. De chirico, Hetraadsel van de tijd)

  42. Bezwering van de oer-angst door naamgeving numen → nomen → nomenclature ↓ theo-/mythologie

  43. Stelling 1 Opvattingen over dood en hiernamaals hebben te maken met antropologische en theologische ideeën, als antwoord op de oer-angst maar ook met visies op: (1) voortplanting, seksualiteit (2) de verhouding der seksen

  44. Stelling 2 Hierbij spelen een allesbepalende rol: ¤ De verwondering over de vrouwelijke auto-creativiteit waarbij dus het aandeel van de man in de voortplanting nog niet werd onderkend (paleolithicum) ¤ De ontdekking van het mannelijke aandeel in de voortplanting (vanaf het neolithicum)

  45. Vruchtbaarheids beeldjes (v.a. 30 000 v. Chr)

  46. Vruchtbaarheids beeldjes

  47. Vruchtbaarheids beeldjes

  48. Vruchtbaarheids beeldjes

  49. Anton heyboer

More Related