, T RKIYE DE ve D NYADA YASLI PROFILI ve YASLI BAKIM HIZMETLERI

1. 30 Mayis 2008 Yasli Bakimi �greticilerinin Yeterlilik Profilleri , T�RKIYE�DE ve D�NYADA YASLI PROFILI ve YASLI BAKIM HIZMETLERI 30 Mayis 2008 Gaziantep

2. Yrd. Do�. Dr. Turan �AKIR Sakarya �niversitesi Saglik Hizmetleri MYO M�d�r� Yasli Hizmetleri Bakimi Program Baskani �gr.G�r. Dr. Ali Kuzu Saglik Hizmetleri MYO Md.Yrd. Yasli Hizmetleri Bakimi Program Baskan Yrd.

3. Oguz Boylamasinda (ananesinde)g��s�z ve yaslilari korumak erdem, onlara saldirmak ve zarar vermenin k�t� insan davranisi oldugu bilinmekte�

4. HOMEROS �Ilyada ve Odysseia� eserinde, �Yasli Nestor�karakteri ile her anlamda olumlu bir yasli g�r�nt�s�n� yasatir,binler yil �ncesinden g�n�m�ze� 81 yasinda Platon �Bilin�li yasanilan gen�lik ve orta yasliligin,yasliliga hazirlanmanin en iyi yolu oldugunu� anlatir �grencilerine ve sonraki gelen insanlik ailesinin �yelerine�

5. 89 yasindaki Sophokles �Bilge ve �g�tlerine kulak verilmesi gereken kisi� olarak tanimlar yasli insani� Aristo �Hastalik erkence gelen yaslilik, yaslilik ise dogal bir hastalik �olarak tanimlar Insan yasaminin sona yaklasan evresini�

6. Pergamonlu Galen,�Yaslanma dogal ve olagan bir s�re�tir� der� �i�ero, �Insan yasliliginda da basarilara imza atabilir� diyerek �retkenlige sinir tanimaz�

7. Romali bir askerin ortalama yasam s�resi 22 yildi� 20.y�zyilda Avrupa�da ortalama yasam s�resi 50 yil idi� Genelde 20. y�zyila kadar insan yasami D�nyanin her yerinde yasam kalitesine bagli olarak gelisme g�stermistir.

8. D�nya�da ilk kez 1998 yilinda yasli n�fus orani %19.1�le �ocuk n�fus oranini(%18.8) ge�mistir� D�nya Saglik �rg�t� dikkat �ekmek i�in 1999 yilini �Uluslararasi Yaslilar Yili� olarak ilan etti. Ve DS� yasliligi �Yasamsal fonksiyonlarin s�rekli azalmasi,t�m organizmanin verimliliginde g�r�len azalma,�evresel fakt�rlere uyum saglayabilme yeteneginin azalmasi� olarak tanimladi ve kronolojik siralama yapti�

9. 65 yas genel emeklilik yasi oldugu i�in, Birey sosyal g�vencelerden yararlanmaya, basladigi i�in bu yas sosyal ve ekonomik yasliligin da baslangicidir. 65 - 74 yas Gen� Yaslilik, 75 - 84 yas Ileri Yaslilik, 85 yas ve �st� �ok ileri Yaslilik olarak adlandirilmaktadir.

10. Aslinda 65 yastan sonra insanlik ailesinin evlatlari bilim sanat ve felsefede klasikler yaratmislardir� Filozof Martin Buber�in 76 yasinda yazdigi �Dialog Prensipleri �zerine Dersler�i ; M�zikte deha Igor Stravinski�nin 84 yasinda yazdigi �Dini Mersiyeler�i..

11. Fizik�i Max Born�un 83 yasinda yazdigi �Doga Bilimcilerin Sorumlulugu� � Cografyaci A.Von Humbolt�un 89 yasinda yazdigi bes ciltlik �Kosmos�u� Filozof Bertrand Russel�in 96 yasinda yazdigi �Felsefe Sanati� � 92 yasinda son ana kadar �reten P.Picasso bunlardan sadece birka� �rnektir.

12. D�NYADA YASLI N�FUS ORANLARI �lkeler % ALMANYA 19.4 ITALYA 18.1 YUNANISTAN 17.6 ISVE� 17.4 BEL�IKA 17.4 BULGARISTAN 17.3 INGILTERE 15.8 DANIMARKA 15.2 RUSYA 14.4 USA 12.6 IRLANDA 11.3 FRANSA 9.4 �IN 7.9 T�RKIYE 7.8 MISIR 4.5 Kaynak: BM N�fus Istatistikleri (2007)

13. 2007 YILI VERILERINE G�RE % D�nya Ortalamasi 7.6 AB Ortalamasi 17.1 T�rkiye (2015 projeksiyonu) 11.4

14. N�fusun Yaslanmasi Bir �lkede n�fusun yaslanmasi, 65 yas ve �zerindeki kisilerin toplaminin b�t�n n�fusa oraninin artmasi demektir. Gen� n�fuslu �lkelerde yaslilarin genel n�fusa orani % 4 ten az, Eriskin n�fuslu �lkelerde % 4 � 7, Yasli n�fuslu �lkelerde % 7 � 10, �ok yasli n�fuslu �lkelerde % 10 un �zerindedir.

15. Yaslilikta fizyolojik degisiklikler Akcigerde elastisite azalir, kaburga kikirdaklari kemiklesir. Damarlarda ateroskleroz olusumu artar. Kalp, karaciger, b�breklerde bag dokusu artar. Sindirim kanali peristaltizmi ve sekresyonlari azalir. Iskeletin mineral i�erigi azalir. Kas dokusu azalir, yag orani artar. Duyu organlari zayiflar. Hormonlar azalir. Gl�koz toleransi azalir. Bazal metabolizma d�ser

16. N�fusun Yas Piramitleri N�fusun yas piramitleri �lkelerin n�fus yapisini g�sterir. 1935 � 2050 yillari arasinda T�rkiye demografik ge�is dedigimiz bir s�re� ile gen� n�fuslu bir �lkeden yasli n�fuslu bir �lkeye d�n�secektir