O PNO

1. „Wsparcie finansowe dla firm wytwarzających energię odnawialną – aktualne źródła pomocy bezzwrotnej”9 maja 2012r. Energetyka odnawialna, kogeneracja i podnoszenie efektywności energetycznej - dobre praktyki, źródła wsparcia Lesław Janowicz

2. O PNO Jesteśmy częścią wiodącej europejskiej firmy consultingowej • 12 krajów • od 27 lat na rynku • ponad 400 konsultantów w całej Europie • siedziby we wszystkich krajach Unii Europejskiej • skupieni na pozyskiwaniu środków publicznych

3. PNO w Polsce • 4 biura (Warszawa, Kraków, Rzeszów, Poznań) • 30 doświadczonych konsultantów • Ponad 1 mld zł dotacji UE w latach 2008 – 2011, w tym ponad 470 mln PLN dotacji - działanie 4.4. PO IG (innowacyjne inwestycje) • II miejsce w klasyfikacji ogólnej rankingu firm konsultingowych miesięcznika FORBES (8/2010)

4. Wybrani Klienci PNO PNO 2012

5. PNO w Polsce • 100% skuteczności w funduszach dla małych i średnich firm!* • Ponad 182 mln PLN dotacji w pierwszej rundzie 4.4. PO IG na innowacyjne inwestycje! • 70 mln zł na projekty pro – środowiskowe** dot. pierwszej rundy działania 4.4. PO IG **dot. I rundy priorytetu IV PO IŚ (stan na 21.04.2009 r.) * Ponad1 mld PLN dotacji UE w pierwszych rundach aplikacyjnych (lata 2007 – 2013)

6. Programy wsparcia inwestycji

7. Programy dla OZE • programy dla których zaplanowano następne terminy konkursów • programy dla których istnieje możliwość ogłoszenia kolejnych naborów • programy zakończone, będące przykładem działań prawdopodobnie kontynuowanych w następnym okresie programowania (lata 2014-2020) • wsparcie europejskich instytucji finansujących

8. Jakie programy pomocowe są jeszcze dostępne? • Efektywne wykorzystanie energii – Program realizowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej • System zielonych inwestycji – GIS – Część 2 Biogazownie rolnicze • System Zielonych Inwestycji – GIS – Część 4 Budowa, rozbudowa i przebudowa sieci elektroenergetycznych dla OZE • System zielonych inwestycji - GIS - Cześć 3 Elektrociepłownie i ciepłownie na biomasę • Programy prowadzone przez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska • Inteligentne sieci energetyczne - Program realizowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej • Działanie 4.5 POIiŚ „Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie ochrony powietrza” • Regionalne Programy Operacyjne (Warmia i Mazury, lubelskie, wielkopolskie…….)

9. Efektywne wykorzystanie energii Dla kogo?:Każde przedsiębiorstwo, którego minimalna wielkość przeciętnego zużycia energii elektrycznej i cieplnej, w roku poprzedzającym złożenie wniosku wynosiła 50 GWh. Część 1: Dofinansowanie audytów energetycznych i elektroenergetycznych w przedsiębiorstwach. Część 2: Dofinansowanie zadań inwestycyjnych. prowadzących do oszczędności energii lub wzrostu efektywności energetycznej przedsiębiorstw.

10. Część 1 Programu • Dofinansowanie może być udzielone na audyt, który nie został zakończony przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie.  • Program będzie wdrażany w okresie: 01.01.2011 r.  -31.12.2014 r. • Budżet tego działania wynosi 40 mln PLN. • Dofinansowanie w formie dotacji, w wysokości do 70% kosztów kwalifikowanych audytu będzie udzielane zgodnie warunkami pomocy de minimis. Wnioski były przyjmowane od 02.01.2012 r. do 30.03.2012 r.

11. Proces wyboru wniosków – Część 1 • ocena formalna w oparciu o formalne kryteria dostępu, • ocena merytoryczna w oparciu o merytoryczne kryteria dostępu, • weryfikacja na podstawie kryteriów selekcji (ocena punktowa planowanego audytu – system punktowy – minimalna ilość punków 5), • negocjacje warunków umowy, • decyzja o dofinansowaniu.

12. Część 2 Programu • Dofinansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych rekomendowanych w przeprowadzonym audycie, wskazujących na możliwość oszczędności w zużyciu energii o co najmniej 7%. • Okres wdrażania: 01.07.2011r. – 31.12.2015 r. • Obecnie trwa pierwszy nabór konkursowy, następny spodziewany termin przyjmowania wniosków I/II kwartał 2012 r. • Budżet tego działania wynosi 780 mln PLN.

13. Część 2 Programu • Dofinansowanie w formie pożyczek pokrywających do 70% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, w wysokości od 3,5 do 42 mln zł, zaś wysokość oprocentowania ustalono na poziomie WIBOR 3M + 50 pkt. bazowych. • Okres finansowania: pożyczka może być udzielona na okres nie dłuższy niż 5 lat liczony od daty pierwszej planowanej wypłaty transzy pożyczki.  • Minimalny koszt kwalifikowany przedsięwzięcia wynosi 5 mln PLN. Konkurs od d 12.03.2012 r. do 13.04.2012 r.

14. Programy wojewódzkie WFOŚiGW Programy dla przedsięwzięć w zakresie OZE i obiektów wysokosprawnej kogeneracji dotyczące wsparcia poprzez pożyczki przedsięwzięć o wartości od 0,5 do 10 mln PLN dotyczących: • Wytwarzania energii cieplnej przy użyciu biomasy (źródła rozproszone o mocy poniżej 20 MWt) • Wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu przy użyciu biomasy (źródła rozproszone o mocy poniżej 3 MWe). • Wysokosprawnej kogeneracja bez użycia biomasy • Wytwarzania energii cieplnej w instalacjach solarnych lub pompach ciepła.

15. Programy wojewódzkie WFOŚiGW • Dofinansowanie w formie pożyczek pokrywających do 75% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, zaś wysokość oprocentowania ustalono na poziomie 3%. • Okres finansowania: do 10 lat od wypłaty pierwszej transzy pożyczki. • Dodatkowe szczegółowe informacje na poziomie poszczególnych WFOŚiGW. Część WFOŚIGW realizuje własne programy niezależne od wytycznych NFOŚiGW np. WFOSiGW w Katowicach – identyfikacja możliwości wsparcia uzależniona jest od przekazania informacji nt. inwestycji.

16. System zielonych inwestycji Część 3) - elektrociepłownie i ciepłownie na biomasę Dla kogo? Podmioty podejmujące realizację Przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł energii i obiektów kogeneracji z zastosowaniem wyłącznie biomasy. Na co? Budowa, przebudowa lub rozbudowa obiektów wytwarzania energii elektrycznej lub cieplnej (kogeneracja) z zastosowaniem wyłącznie biomasy (źródła rozproszone o nominalnej mocy cieplnej poniżej 20 MWt). • Minimalny koszt całkowity przedsięwzięcia powyżej 2 000 tys. zł; • Dotacja – do 30% kosztów kwalifikowanych • Pożyczka – do 45% kosztów kwalifikowanych • Planowany termin naboru wniosków: III kwartał 2012 r. Programy realizowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

17. System zielonych inwestycji Część 2) – biogazownie rolnicze Rodzaj inwestycji • obiekty wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła z wykorzystaniem biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków pochodzących z rolnictwa lub z rozkładu szczątek roślinnych i zwierzęcych (za wyjątkiem instalacji odmetanowania składowisk odpadów), • instalacji wytwarzania biogazu rolniczego celem wprowadzenia go do sieci gazowej dystrybucyjnej i bezpośredniej. Warunki wsparcia dla dotacji • minimalna wartość całkowita projektu – 10 mln PLN, • maksymalny pułap dotacji – 30% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. Dofinansowanie w formie dotacji, pożyczki lub w formie łącznej (30% dotacja + 45% pożyczka). Nabór wniosków: maj - lipiec 2012 r.

18. Program GIS – Część 4 Budowa, rozbudowa i przebudowa sieci elektro-energetycznych w celu umożliwienia przyłączenia źródeł wytwórczych energetyki wiatrowej (OZE) Wspierane działania • Przedsięwzięcia dotyczące budowy, rozbudowy lub przebudowy sieci elektroenergetycznej w celu umożliwienia przyłączenia do KSE farm wiatrowych. Wnioskodawcy • Beneficjentami dofinansowania mogą być wytwórcy energii elektrycznej oraz operatorzy sieci i inne podmioty, takie jak inwestorzy farm wiatrowych. Kryteria dostępu • Minimalna wartość projektu 8 mln PLN. • Dotacja w wysokości 200 zł za każdy kW przyłączonej mocy elektrycznej ze źródeł wytwórczych energetyki wiatrowej, lecz nie więcej niż 40% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. Nabór wniosków od 14 marca 2012 r. do 27 marca 2012 r.

19. Inteligentne sieci energetyczne Dla kogo? Program obejmie gospodarstwa domowe, małe i średnie przedsiębiorstwa, obiekty usługowe i handlowe na obszarach inteligentnych dzielnic, miast czy regionów. Jednakże by dojść do etapu inwestycyjnego należy przeprowadzić kampanie edukacyjne, opracować standardy rozwiązań wykorzystywanych w przyszłości, opracować systemy zarządzające obciążeniami szczytowymi czy integracją opomiarowań. Na co? Wdrażanie pilotażowych programów ISE, zakup i montaż energooszczędnego oświetlenia, a także budowę urządzeń magazynujących energię oraz budowę OZE. Dotacja Termin konkursu: II kwartał 2012 r.

20. Działanie 4.5 POIiŚ „Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie ochrony powietrza” Typy działań • modernizacja lub rozbudowa instalacji spalania paliw i systemów ciepłowniczych; • modernizacja urządzeń lub wyposażenie instalacji spalania paliw w urządzenia lub instalacje do ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych; • konwersja instalacji spalania paliw na rozwiązania przyjazne środowisku. Forma dofinansowania • Dofinansowanie przekazywane jest w formie dotacji. Wartość procentowa pomocy nie może przekroczyć 30% kosztów kwalifikowanych i nie więcej jak 20 mln PLN. Nabór wniosków wstępnych: 13.04.2012r. Nabór wniosków: 09.07.2012r.

21. Regionalne Programy Operacyjne

23. Faza projektowa inwestycji

24. „stopień gotowości projektu do realizacji” w zasadniczy sposób wpływa na wynik oceny w procedurze konkursowejDokumenty: • dokumenty potwierdzające dostępność środków na sfinansowanie projektu, • prawomocna decyzja o uwarunkowaniach środowiskowych, • dokumentacja techniczna, • prawomocne pozwolenie na budowę.

25. Podstawa – dokumenty programowe

26. Projekt i jego efekt ekologiczny • Punktem wyjścia przy opracowywaniu projektu środowiskowego jest: • odpowiednie zaplanowanie pożądanego, z punktu widzenia głównie przepisów prawa (norm środowiskowych), limitu zanieczyszczeń odprowadzanych do otoczenia firmy. • oszacowanie wielkość tego efektu w dwóch momentach tj. przed i po realizacji inwestycji. Spodziewana zmiana ilościowa (np. redukcja ilości emisji pyłów, odprowadzanych ścieków, gromadzonych odpadów). • To pozwala na określenie podstawowego wskaźnika branego pod uwagę przy ocenie projektów środowiskowych – wskaźnika efektywności kosztowej uzyskania efektu ekologicznego.

27. Efekt ekologiczny Efekt ekologiczny określony jest jako spadek rocznych emisji substancji szkodliwych. Ograniczona zostanie emisja głownie substancji szkodliwych takich jak: • dwutlenku siarki (SO2) • tlenków azotu (NOX) • tlenku węgla (CO) • dwutlenku węgla (CO2) • pyłów Weryfikacja na podstawie Oświadczenia o osiągnięciu efektu ekologicznego

28. FUNDUSZE NORWESKIE

29. Mechanizm finansowy europejskiego obszaru gospodarczego • Obszary programowe z zakresu środowiska • Różnorodność biologiczna i działania na rzecz ekosystemów – przewidziana alokacja wynosi 20 mln euro. • Monitoring środowiska oraz zintegrowane planowanie i kontrola – przewidziana alokacja wynosi 15 mln euro. • Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii – przewidziana alokacja wynosi 75 mln euro. Operatorem Programów jest Ministerstwo Środowiska we współpracy z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

30. Program Operacyjny „Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii” • Projekty lokalne mające na celu poprawę efektywności energetycznej w budynkach, obejmujące swoim zakresem termomodernizację  budynków użyteczności publicznej, przeznaczonych na potrzeby: administracji publicznej, oświaty, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania. • Projekty mające na celu zastąpienie przestarzałych źródeł ciepła dla budynków użyteczności publicznej o których mowa w ustępie 1 o mocy do 3 MW nowoczesnymi, energooszczędnymi i ekologicznymi źródłami ciepła lub energii elektrycznej, w tym: pochodzącymi ze źródeł odnawialnych lub źródłami ciepła i energii elektrycznej wytwarzanych w skojarzeniu (kogeneracji).

31. Program Operacyjny „Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii” • 3. Za źródła ciepła lub energii elektrycznej wykorzystujące energię ze źródeł odnawialnych o których mowa w ustępie 2 należy rozumieć: • kolektory słoneczne o powierzchni ponad 100 m2 (także dla budynków mieszkalnych); • układy fotowoltaiczne; • instalacje do wykorzystania biogazu (z wyłączeniem produkcji tylko energii elektrycznej); • pompy ciepła; • instalacje do wykorzystania energii pochodzącej ze źródeł geotermalnych; • kotły na biomasę o mocy do 3 MW. • 4. Projekty mające na celu modernizację węzłów cieplnych o mocy do 3 MW dla budynków użyteczności publicznej o których mowa w ustępie 1.

32. Nabór wniosków • Przewiduje się otwarty nabór wniosków, • Minimalną wartość projektu ustalono na poziomie 170 tys. euro, • Maksymalną wartość projektu ustalono na poziomie 2 mln euro, Termin pierwszego konkursu Propozycje dwóch programów operacyjnych, tj. „Różnorodność biologiczna i działania na rzecz ekosystemów” oraz „Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii” zostały przekazane do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego w celu ich zaakceptowania. Po ich akceptacji rozpocznie się procedura ogłoszenia naboru – wstępnie przewidywany termin naboru to II kw. 2012 r.

33. Kontakt Lesław Janowicz Manager PNO E-mail: leslaw.janowicz@pnocee.com GSM: 508 342 469

34. www.pnocee.com