2.55k likes | 5.28k Views
ارگونومی در محیط کار اداری. تهیه و تنظیم : مرتضی مراثی. ارگونومی (مهندسی انسانی) Ergonomics (Human Factors Engineering). ارگونومی چیست ؟. واژه ارگونومی از یک لغت یونانی است که به معنای کار و قاعده و قانون می باشد در واقع رابطه انسان با کار را بررسی می کند .
E N D
ارگونومی در محیط کار اداری تهیه و تنظیم : مرتضی مراثی
ارگونومی (مهندسی انسانی)Ergonomics(Human Factors Engineering)
ارگونومی چیست ؟ واژه ارگونومی از یک لغت یونانی است که به معنای کار و قاعده و قانون می باشد در واقع رابطه انسان با کار را بررسی می کند . در تعریفی می توان گفت هدف ارگونومی افزایش و بهبود ایمنی بهداشت ، سلامتی ، راحتی و کارایی انسان است .
اهداف ارگونومی کارفرما (بهره وری) مشتری (کیفیت) کارگر(شرایط کار) سازمان
محیط کار عامل مهمی است که در کارآیی کارکنان تاثیر مستقیم دارد . با توجه با اینکه اکثریت محیط های کاری اصول اولیه ارگونومی را رعایت نمی کنند و این عدم توجه مسبب ایجاد ریسک فاکتورهای ارگونومی و سبب بروز ایجاد مشکلاتی برای کارکنان می گردد و سلامتی کارکنان را به خطر می اندازد .
هر ارزیابی قبل از شروع به تهیه امکانات نیازمند داشتن اطلاعات کاملدر خصوص وضیعت موجود می باشد این اطلاعات عبارتند از • وضیعت روشنایی محیط کار • رنگ و دکوراسیون در محیط کار • نوع میز و صندلی مورد استفاده • وضیعت و امکانات محیط کاردر خصوص تهویه موضعی و عمومی • تعداد کارکنان شاغل • مساحت و فضای موجود
وضیعت روشنایی محیط کار • استاندارد روشنایی در محیط کار اداری برار با 500 لوکس یا بیشتر محاسبه می گردد . • زاویه پخش لامپ و منابع روشنایی بویژه آن هایی که دارای پخش کننده نور نیستند تا منبع دید کاربر باید کمتر از 50 درجه باشد . • پنجره ها به عنوان روشنایی با نحوه نشتسن کاربر طوری فاصله داشته باشد که ایجاد خیرگی نکند .
کاربرد رنگ در محیط کار تاثیر رنگ در محیط کار بر کارآیی کارکنان اثر بسزایی دارد براین اساس ما باید از رنگ هایی استفاده نماییم که برای کارکنان و کارگران آرام بخش و مطلوب بوده و از طرفی هیچ فشار عصبی و روانی بر کارکنان وارد نشود . اثر رنگ ها در افراد مختلف متفاوت است و هر کدام رفتار کار و عملکرد افراد را تحت تاثیر قرار می دهد .
خاکستری : خنثی است هیچ گرایشی را بر نمی انگیزد به همین دلیل در صنعت کاربرد فراوان دارد .آبی :به دلیل تاثیری که در اعصاب پاراسمپاتیک می گذارد منجر به کاهش فشار خون و تعداد تنفس شده و احساس امنیت کارمند را افزایش می دهد .سرخ :منجر به بالا رفتن سرعت نبض ، افزایش تعداد دم و بازدم این رنگ به معنای تمایل و رغبت است این رنگ به شرطی می تواند کارآیی افراد را افزایش دهد که سایر شاید مساعد باشد .زرد :روشن ترین رنگ است ، شادی افزاست ، اثرش خوش رویی و شادمانی است وجود رنگ زرد در محیط کار افراد رهایی از مشکلات و موانع است .قهوه ایی :سرخ تیره به جای زنده دلی رنگ سرخ دل مردگی و تسلیم می شود کارایی و کار و فعالیت افراد را کاهش می دهد بنابراین برای محیط کاررنگ مناسبی نیست .سیاه : پایان دهنده ، نفی کننده ، متوقف کننده بنابراین این رنگ هم در محیط کار مناسب نیست .
صندلی • نوع صندلی مورد استفاده و طراحی آن نقش بسیار مهمی در جلوگیری از بروز خستگی و ناراحتی های اسکلتی عضلانی دارد . • یک صندلی خوب زمانی می تواند نقش خود را خوب ایفا کند که بتواند حالت انحنای قوس کمر را در حالت نشستن حفظ بنماید . • همچنین در محیط کار دسترسی به صندلی متناسب با نوع کار افراد باشد .
میز • عمق میز و فضای داخل میز اهمیت زیادی در راحت بودن پا برای انجام یکسری حرکات دارد . پا باید کافی فضای آزاد در زیر میز داشته باشد . • اگر ارتفاع میز بالاتر از ارتفاع شانه باشد باعث بالا بردن شانه ودست می شود و این سبب خستگی و درد در ناحیه شانه می شود . • برای هرنوع کاری با توجه به نوع فعالیت و مشخصات آنتروپومتری شاغلین میزمناسب قابل تنظیم طراحی گردد .
تهویه در محیط کار یکی ازدلایل خستگی مفرط افراد خصوصا افرادی که در ادارات کارمی کنند جریان نداشتن هوا و افزایش CO2 که همین یون های مثبت در بروز خستگی افراد تاثیر فراوان می گذارد . یکی از دلایلی که افراد در هنگام باران شاداب تر و سرزنده تر هستند این است که تهویه مطلوب ریوی صورت گرفته ، جابجایی یون ها اتفاق می افتد که از نظر روحی و روانی در افراد تاثیر فراوان می گذارد .
جابجایی صحیح بار ازدیدگاه ارگونومی
منابع و مراجع : - ایزو 9000(آخرین ویرایش) سیستم های مدیریت کیفیت ، مبانی و واژگان- ارگونومی در صنایع کاربردی – مهندس خدیجه رحمانی - راهکارهای ارگونومیک در صنایع فرآیندی – مترجمین (جهانگیری – آقابیگی – خواجی – پارساراد –جعفری )