230 likes | 815 Views
DOLAŞIM SİSTEMİ. DOLAŞIM SİSTEMİNİN GÖREVİ. Hücrelere gerekli olan besin ve oksijenin götürülmesini, hücrelerde oluşan atık maddelerin ve karbondioksitin uzaklaştırılmasını sağlar. DOLAŞIM SİSTEMİNİN GENEL GÖRÜNÜŞÜ. Dolaşım Sistemi Organları. Kalbin Görevi.
E N D
DOLAŞIM SİSTEMİNİN GÖREVİ Hücrelere gerekli olan besin ve oksijenin götürülmesini, hücrelerde oluşan atık maddelerin ve karbondioksitinuzaklaştırılmasını sağlar.
Kalbin Görevi • Kanın damarlar içinde ilerlemesi için gerekli kuvvetin oluşmasını sağlayan bir pompa gibidir. • Çizgili kaslardan oluşmasına rağmen istemsiz çalışır.
Kalbin Yapısı • Kalp dört odacıktan oluşur. • Üstteki odacıklar kulakçık, alttakiler ise karıncıktır. • Kalbe kan getiren damarlar kulakçıklara; kalpten kanı uzaklaştıran damarlar karıncıklara açılır.
Damar Çeşitleri Kanı kalpten uzaklaştıran damarlardır. Akciğer atardamarı hariç temiz kan taşırlar. Atardamarlar : Kanı dokulardan kalbe getiren damarlardır. Akciğer toplar damarı hariç kirli kan taşırlar. Toplar damarlar : Hücreler arasında bulunan ve madde değişiminin gerçekleştiği damarlardır. Kılcal damarlar :
KAN KAN HÜCRELERİ PLAZMA (SERUM) ALYUVAR SU AKYUVAR PROTEİN KAN PULCUKLARI ORGANİK MADDE İNORGANİK MADDE
KAN HÜCRELERİ • ALYUVAR (ERİTROSİT) Yapısında bulunan hemoglobin sayesinde oksijen ve karbondioksit taşır. Kana kırmızı renk verir.
KAN HÜCRELERİ • AKYUVARLAR (LÖKOSİT) Vücudun mikroplara karşı savunmasını sağlar.
KAN HÜCRELERİ • KAN PULCUKLARI (TROMBOSİT) Yaralanma ve kesiklerde kanın pıhtılaşmasını sağlar.
DOLAŞIM ÇEŞİTLERİ BÜYÜK KAN DOLAŞIMI KÜÇÜK KAN DOLAŞIMI
Nabız ve Tansiyon • NABIZ: Kalp, her kasılışında basınç yaparak atardamarlara kan pompalar. Kan basıncının etkisiyle damarlar genişler ve hemen ardından daralır. Kan, damarlarda boğum boğum ileriye doğru gider. Kanın damarlardaki bu hareketi, nabız dalgalarına sebep olur. Nabız, kalbin atış hızıyla aynı hızdadır. • TANSİYON:Kanın damar duvarlarına yaptığı basınca tansiyon denir. Kalbin kasılması sırasında oluşan basınca büyük tansiyon, kalbin dinlenmesi sırasında oluşan basınca küçük tansiyondenir.
BÜYÜK KAN DOLAŞIMI : Akciğerde temizlenen kanın vücuda dağıtılıp, vücutta kirlenen kanın kalbe getirildiği dolaşım çeşididir. KÜÇÜK KAN DOLAŞIMI : Vücutta kirlenen kanın temizlendiği dolaşım çeşididir. Kan temizlenmek üzere akciğerlere gönderilir. DOLAŞIM ÇEŞİTLERİ
ALYUVARDAKİ PROTEİN A Proteini B Proteini A ve B Proteini Protein yok KAN GRUBU A Grubu B Grubu AB Grubu 0 Grubu KAN GRUPLARIİnsanda kan gruplarını alyuvar üzerindeki bazı proteinler belirler
Kan Nakil Şeması O O A A B B AB AB
Dolaşım Sisteminin Sağlığı Etkileyen Etmenler ve Zararları • Dolaşım sisteminin sağlığını olumsuz etkileyen en önemli etkenler sigara, alkol ve kirli havadır. • Sigaradaki nikotin, kanın mikroplara karşı direncini azaltır. • Alkol, damarların esnekliğini bozarak genişletir. • Çocuklukta geçirilen enfeksiyonlar ve bademcik hastalıkları kalbi olumsuz etkiler. • Uzun süre ayakta kalmak veya hareketsiz kalmak, toplardamar kapakçıklarını bozarak varise sebep olur.
Dolaşım Sisteminin Sağlığının Korunması İçin • Dengeli beslenilmeli, • Düzenli spor yapılmalı, • Sigara ve alkol gibi zararlı maddelerden uzak durulmalı, • Kalbi yoracak, yaşa ve bedene uygun olmayan işlerde çalışılmamalıdır.
Kan Yoluyla Bulaşan Hastalıklar • Hepatit B ve C, • AIDS , • Tetanos, • Sıtma, • Kuduz, • Tifüs
AIDS ve HEPATİT-B ’ DEN NASIL KORUNABİLİRİZ ? • Cinsel ilişkide prezervatif (kondom) kullanılmalıdır. • Kan ve kan ürünleri naklinde, kontrolsüz kan asla kullanılmamalıdır. • Kesici - delici aletler ortak kullanılmamalıdır. • Ortak kullanılması zorunlu olanlar, kuralına uygun olarak temizlenerek steril edilmelidir. • Ortak kullanılan şırınga, traş bıçağı, manikür aletleri, epilasyon / dövme iğneleri, diş fırçası vb. risk taşır. • Hepatit B uygun aşılamayla önlenebilen bir hastalıktır.