150 likes | 388 Views
Hoofdstuk 1 Genoeg voor iedereen?. §1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk. Honger en ondervoeding Globalisering, voedselproductie en consumptie. §1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk. Honger: de slachtoffers.
E N D
§1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk • Honger en ondervoeding • Globalisering, voedselproductie en consumptie
§1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk Honger: de slachtoffers • Wereldvoedselprogramma FAO van de Verenigde Naties in jaarrapport: aantal ondervoede mensen in 2010: 925 miljoen • Bijna alle in ontwikkelingslanden • Definitie honger:lange tijd > 1.690 kcal/dag= kwantitatief • Kwalitatieve honger = gevolg van eenzijdig voedsel • Beide vormen samen= ondervoeding
§1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk Meten doet weten • Meten van voedsel(on)zekerheid • Instrument voedselbalans:voorraad / verbruik • Verbruik vergelijken met behoefte • maakt snel ingrijpen mogelijk • Nadelen: • Cijfers niet beschikbaar op lokaal schaalniveau • Cijfers vaak onbetrouwbaar • Verbruik en behoefte gebaseerd op gemiddelden Voedselzekerheid in 2010 Voor legenda: zie studieboek figuur 1.26 Vraag: Zijn de verschuivingen structureel of toevallig?
§1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk Globalisering en honger • Wereldwijd verhandelen van voedselgewassen • Dankzij liberalisering van wereldhandel • Is globalisering goed voor • wereldvoedselsituatie? • boeren? • Afhankelijk van situatie : • Voedsel wordt goedkoper door concurrentie • Kleine boeren vaak in problemen • Grotere boeren overleven
§1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk Wereldhandel in tarwe • Van welke twee regio’s nam de tarwe-invoer tussen 1960 en 2009 in absolute zin het meest toe? • Noem hiervoor twee mogelijke verklaringen. • Vergelijk de EU en de voormalige Sovjet-Unie met de vorige dia. Wat valt je op? • Geef hiervoor een verklaring.
§1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk Transporttheorie van Ullman • Alles draait om afstand, maar vervoer komt pas tot stand wanneer: • Complementariteit • vraag en aanbod • Transporteerbaarheid • transportkosten / waarde product • infrastructuur • logistiek • distributiesysteem • vervoersmiddelen • Tussenliggende mogelijkheden • Zoeken naar kleinste afstand • Afstand kost geld • Afstand groter door tussenliggende hindernis
§1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk Oneerlijke concurrentie • Eerlijke concurrentie maakt gebruik van voorsprong op loonkosten, technische en wetenschappelijke kennis, natuurlijke voordelen, nabije afzetmarkten, enz. • In een vrije markt is het verstrekken van landbouwsubsidies een vorm van oneerlijke concurrentie. • In een vrije markt wint vaak de grootste en sterkste partij.
§1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk De oplossing van de voedselcrisis • Vraagzijde: • Honger is een kwestie van verdeling • verhoog de koopkracht • spreid de welvaart • verbeter distributie en infrastructuur • Aanbodzijde: • Vergroot de productie • bemestingstechnieken • gewasbeschermingsmiddelen • irrigatie • bodembewerking • Groene Revolutie • Genen Revolutie
§1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk De Groene Revolutie • Nieuwe graanrassen HYV door inteeltkruising • Hoge opbrengst: • Einde van de wereldvoedselcrisis • Voorwaarden: • Grotere mestbehoefte • Meer irrigatie nodig • Meer gewasbeschermingsmiddelen nodig • Nadelen / kritiek
§1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk Gouden rassen met een grauw randje • Kloof tussen arm en rijk op platteland groter • Grote boeren profiteren, kleine boeren raken achterop • urbanisatie / de-agrarisering • Duurder zaaizaad, water, kunstmest en bestrijdingsmiddelen onbetaalbaar voor keuterboertjes • Opbrengststijging leidt tot prijsdaling • kleine boeren verarmen • Door productie voor wereldmarkt soms minder voedsel voor lokale bevolking • Milieuproblemen door onkundig werken • Verdwijnen van traditionele graanrassen en landbouwmethoden • sterk afhankelijk van de nieuwe technieken
§1.3 Globalisering en het voedselvraagstuk GM: knippen in DNA • Mogelijkheden • snellere groei • resistentie tegen aantasting • droogtebestendig • zouttolerant • Gevaren • toenemende afhankelijkheid? • kleine boeren weer de dupe? • ecologische rampen?