150 likes | 266 Views
Táknmál hársins. Sítt eða stutt?. Verðandi búddamunkur í Myanmar. Cayuse indíáni. Indversk kona úr stétt hinna ósnertanlegu. Caddo indíáni. Kaþólsk nunna ásamt múslimakonu – berjast saman fyrir hijab í Frakklandi. Indverskur meinlætamaður. Hárstaðlar í vestrænum samfélögum. Karlmaður
E N D
Verðandi búddamunkur í Myanmar Cayuse indíáni Indversk kona úr stétt hinna ósnertanlegu Caddo indíáni Kaþólsk nunna ásamt múslimakonu – berjast saman fyrir hijab í Frakklandi Indverskur meinlætamaður
Hárstaðlarí vestrænum samfélögum • Karlmaður • Rakaður og stutthærður • Kona • Vel hirt hár – helst sítt • Hermenn og lögreglumenn • Rakaðir og stuttklipptir • Flugfreyjur • kennt að setja hárið upp í hnút • Munið þið eftir fleiri dæmum?
Hár og sjálfið • Egóið er nátengt við hárið • Við afsölum okkur egóinu með því að klippa hárið af • Eins og að klæðast kufli og gefa eigur sínar • Að losa sig við egóið er andleg iðkun • Andlægt er æðra en veraldlegt eins og hár og útlit
Hárið og lífsorkan • Samson í Gamla Testamentinu (GT) – hárið=lífsorka og helgi • Sikhar : hár þeirra og skegg = sama hugmynd • Sítt hár í fornum samfélögum var oft tákn aðalsætta og frelsis (gallar og keltar) • Slegið hár kvenna táknaði meydóm eða stöðu ólofaðrar • Kristin trúarlist – María mey með slegið hár • Líkamshár táknaði djöfullega eiginleika • Í kristinni trúarlist eru djöflar kafloðnir
Tákn lífsorkunnar • Lífsorka einstaklingsins og sál – lokkar geymdir • Forn-Grikkland – hárlokkur klipptur af hinum látna til að losa sál hans úr líkamanum • Einsetufólk lét hár vaxa • Siður egypskra presta varð vinsæll – krúnurakstur – sýnir höfnun efnislegra gæða
Egyptaland til forna • Hárkollur í tísku • konur og karlar klipptu sig stutt og notuðu síðan hárkollur gerðar úr mannshári
Hárið hulið • Desmond Morris (höfundur bókarinnar Nakti apinn) • Hár kvenna kveikir kenndir hjá körlum • Oft meinað að sýna það • Höfuðfat í kaþólskum kirkjum • Slæður: kristnir, gyðingar, múslimar • Konur krúnurakaðar til refsingar • t.d. Franskar konur sem sænguðu hjá þýskum hermönnum í heimsstyrjöldinni síðari • Til að sýna sorg • T.d. Fönikíumenn – ef kona rakaði ekki hár sitt í sorg var hún gerð að musterishóru
Reglur í flestöllum trúarbrögðum • Indíánar N-Ameríku • Hinduismi • Búddismi • Eingyðistrúarbrögð • Gyðingdómur • Kristni • Islam
N-Ameríku indiánar • Karlar skreyttu sig með fléttum í trúarlegum tilgangi • Undirbúningur fyrir bardaga • Stundum aðeins höfðingi eða galdralæknir sem máttu vera með fléttur • Hjá öðrum hópum máttu eingöngu konur vera með sítt hár og þá fléttað • Konur á lausu með tvær fléttur en giftar með eina fléttu • Sítt hár = tákn um visku sem aflað er í lífinu – hefur áhrif á þjóðfélagsstöðu og gefur betra eftirlíf
Hinduismi • Guðinn Venkateswara vill hárfórnir • Hári fórnað í musteri helguðu honum – borgað fyrir hárið • Hárið er fegursti hluti líkamans • Að svipta sig því er eins og að losa sig við egóið • Hárklippingarathöfn í Hinduisma (drengir) • Höfuð ungbarna krúnrökuð – lokkur skilinn eftir • Sólin skýn á höfuðleðrið og nærir – D-vítamín úr sól • Lokkur skilinn eftir á hnakka – verndar þann hluta heilans sem hefur með minnið að gera • Barnið verður andleg vera við þessa athöfn – fram að því aðeins líffræðileg vera • sálin yfirgefur líkamann á þeim stað þar sem lokkurinn er skilinn eftir • Einnig hjá Kínverjum og Mongólum • Hindúar fara á vissum tímum til rakarans þar sem rakstur á höfði getur haft áhrif á líftíma manneskjunnar • Rétttrúaðir hindúar fara ekki til rakara þegar ekki sést til tungls
Gyðingdómur • Samkv. Halakha (reglurnar 613 og túlkanir í Talmúd) skal hylja hárið • Hógværð gagnvart almættinu • Hattar, slæður, kollhúfur • Hárkollur (Sheitel) – Grein um Sheitel • Strangtrúaðar giftar gyðingakonur raka höfuð sitt til að auglýsa sig ekki sem kynverur • En setja síðan upp hárkollu til að vera ekki ljótar. Hárkollurnar voru lengi vel gerðar úr hári sem keypt var frá Indlandi sem tilféll í fórnarathöfnum í hofum þar. • Í dag verða þær að vera úr gervihári vegna tengsla indverska hársins við önnur trúarbrögð • Sumar nota slæður eða hatta • Raunir hárkollugerðarkonunnar
Kristni • Í Biblíu er kveðið á um að konur hylji hár við bænagjörð en karlar EKKI „ Karlmaður á ekki að hylja höfuð sitt, því að hann er ímynd og vegsemd Guðs, en konan er vegsemd mannsins. Því ekki er maðurinn af konunni kominn, heldur konan af manninum, og ekki var heldur maðurinn skapaður vegna konunnar, heldur konan vegna mannsins. Þess vegna á konan vegna englanna að bera tákn um yfirráð mannsins á höfði sér.” • Páll postuli – Fyrra Kórinþubréf, 11.k. • Í fyrstu söfnuðunum tíðkaðist þó „ freestyle”
Islam • Í Kóraninum er talað um Hijab en ekki talað um að konur eigi að bera blæju fyrir andlitinu