180 likes | 925 Views
LANDARE ZELULA-PARETA. ZER DA?. Landare zelulen mintz plasmatikoaren kanpo aldean dagoen egitura da zelula pareta . Landareen egiturazko eta ezaugarri funtzional asko pareta horren baldintzapean daude. OSAGAIAK:. Zelula pareta hiru motatako polisakaridoz osatuta dago :
E N D
ZER DA? • Landarezelulenmintzplasmatikoarenkanpoaldeandagoenegitura da zelulapareta. • Landareenegiturazko eta ezaugarrifuntzionalaskopareta horren baldintzapeandaude.
OSAGAIAK: • Zelulaparetahirumotatakopolisakaridozosatutadago: 1- Zelulosa: glukosamolekulezosatutakopolisakaridoa da. Naturanugariadena. 2- Hemizelulosa: masa molekularhandikoheteropolisakaridoakdira. 3- Pektina:malgutasunhandikoheteropolisakaridoa da. Zenbaitparetatan, glukoproteinak, monosakaridoak eta gatzmineralak ere agertzendira.
Molekulaguztihorrek, matriz hidratatu batean daude. • Matrizeaksustantziadisolbagarri eta txikiak (ura, karbonodioxidoa eta oxigenoa) paretazeharkadaitezenahalbidetzen du bainamolekulahandiekez. • Beraz, landareenzelulanmetabolismoan parte hartzendutensustantziakmolekulatxikiakdira.
EGITURA: • Bata bestearen gainean jarritako geruzaz osatuta. • Erdiko xafla: pektinaz osatuta dago, eratzen den lehena eta bi zelula kumeak bereizten dituena. • Pareta primarioa: zelulosaz osatuta dago eta lodiera aldakorrekoa da. • Pareta sekundarioa:gehiago haziko ez diren zelulek jariatzen dute pareta. Lodia eta trinkoa. Zelulosaz osatutakoa.
Paretarenhazkuntzabarrualdetikkanporaematen da: • Erdikoxaflapareta • Zelulosa+ hemizelulosa+pektinaprimarioa • Bestesustantziabatzuk paretasekundarioa
Plasmodesmoa: • Zelulapareta, plasmodesmo izenekohoditxomehezzeharkatutadago. Hauekzelulenartekokomunikazioaahalbidetzendute. • Plasmodesmoari esker, zitoplasmakjarraitasuna du zelulabatetikbestera; beraz, sustantzienzirkulazioabizkorragoa da. • Punteadurakdirazelulaparetanagertzendirenetenunetxikitxikiak.Etenuneotatikluzatzendiraplasmodesmoak.
EGITURAKETA • Paretaren funtzio garrantzitsuena da. • Zelulari forma ematen dion geruza zurruna da. • Zelula trakzio mekanikoetatik babesten du. • Zelula paretak alboko zelulen paretari lotuta dago eta guztiek batera sendotasuna ematen diote landareen organoei. Karkasa edo armazoia eratzen dute.
2.Hanpadura presioa • Inguruneazitoplasmarekikohipotonikoadeneangertatzen da: • Urazelularenbakuolotansartzen da osmosibidez. • Bolumenahanditzen da. • Presioadagoparetarengainean. • hazkundea: ehunakluzatupresioa dela eta. • Mugimenduak (estomenirekiera eta itxierakontrolatu)
ALDAKETAK • Zelula pareta, ehunen beharrizanen arabera alda edo egokitu daiteke. • Epidermisean edo xileman jasaten dituzten aldakuntzen kausa da.
EPIDERMISA: • Epidermisa eratzen duten zelulen paretaren kanpoaldean kutina izeneko sustantzia bat dago eta honen gainean argizari geruza bat. Multzo horri kutikula deritzo. Kutikula babesa ematen dio organoari
Xilema edo zura: • Ehun hau zelula paretaren aldakuntza prozesu garrantzitsu baten emaitza da. Lignina gehitzen zaio paretaren egiturari. • Hodi sendo eta trenkada gabekoa eratzen da. Hodi horretan barrena sustraiak zurgaturiko ura eta ioiak ibiliko dira.