170 likes | 1.33k Views
LANDARE ZELULA-PARETA. ZER DA?. Landare zelulen mintz plasmatikoaren kanpoaldean dagoen egitura da. Landareen egiturazko eta ezaugarri funtzional asko pareta horren baldintzapean daude . Mintz plasmatiko mota hau zelulosaz eta beste bi polisakaridoz osaturik dago . OSAGAIAK.
E N D
ZER DA? • Landarezelulenmintzplasmatikoarenkanpoaldeandagoenegitura da. • Landareenegiturazko eta ezaugarrifuntzionalaskopareta horren baldintzapeandaude. • Mintzplasmatikomota hauzelulosaz eta bestebipolisakaridozosaturikdago.
OSAGAIAK • Zelulaparetahirumotatakopolisakaridozosatutadago: • ZELULOSA: glukosamolekulezosatutakopolisakaridoa da. Naturanugariadena. • HEMIZELULOSA: masa molekularhandikoheteropolisakaridoakdira. • PEKTINA: malgutasunhandikoheteropolisakaridoa da. Zenbaitparetatan, glukoproteinak, monosakaridoak eta gatzmineralak ere agertzendira.
Molekulaguztihorrek, matriz hidratatu batean daude. • Matrizeaksustantziadisolbagarri eta txikiak(ura, karbonodioxidoa eta oxigenoa) paretazeharkadaitezenahalbidetzen du bainamolekulahandiekez. • Beraz, landareenzelulanmetabolismoan parte hartzendutensubstantziakmolekulatxikiakdira.
EGITURA • Bata bestearengaineanjarritakogeruzazosatuta. • ERDIKO XAFLA: pektinazosatutadago, eratzen den lehena eta bizelulakumeakbereiztendituena. • PARETA PRIMARIOA: zelulosazosatutadago eta lodieraaldakorrekoa da. • PARETA SEKUNDARIOA: gehiagohazikoezdirenzelulekjariatzendutepareta. Lodia eta trinkoa. Zelulosazosatutakoa.
Paretarenhazkuntzabarrualdetikkanporaematen da: • Erdikoxafla. • Zelulosa + hemizelulosa + pektina = paretaprimarioa. • Bestesubstantziabatzuk = paretasekundarioa.
PLASMODESMOA • Zelulapareta, plasmodesmo izenekohoditxomehezzeharkatutadago. Hauekzelulenartekokomunikazioaahalbidetzendute. • Plasmodesmoari esker, zitoplasmakjarraitasuna du zelulabatetikbestera; beraz, substantzienzirkulazioabizkorragoa da. • Punteadurakdirazelulaparetanagertzendirenetenunetxikitxikiak. Etenuneotatikluzatzendiraplasmodesmoak.
FUNTZIOAK • EGITURAKETA: • Paretarenfuntziogarrantzatsiena da. • Zelulari forma ematendiongeruzazurruna da. • Zelulatrakziomekanikoetatikbabesten du. • Zelulaparetakalbokozelulenparetarilotutadago eta guztiek batera sendotasunaematendiotelandareenorganoei. Karkasaedoarmazoiaeratzendute.
HANPADURA PRESIOA: • Inguruneazitoplasmarekikohipotonikoadeneangertatzen da. • Urazelularenbakuolotansartzen da osmosiarenbidez. • Bolumenahandituegiten da. • Presioadagoparetengainean. • HAZKUNDEA: Ehunakluzatupresioa dela eta. • Mugimenduak (estomenirekiera eta itxierakontrolatu).
ALDAKETAK • Zelulapareta, ehunenbeharrizanenaraberaaldaedoegokitudaiteke. • Epidermiseanedoxilemanjasatendituztenaldakuntzenkausa da.
EPIDERMISA • Epidermisaeratzendutenzelulenparetarenkanpoaldeankutinaizenekosustantziabatdago eta honengaineanargizarigeruzabat. Multzohorrikutikuladeritzo. Kutikulakbabesaematen dio organoari.
XILEMA EDO ZURA • Ehunhauzelulaparetarenaldakuntzaprozesugarrantzitsu baten emaitza da. Lignina gehitzenzaioparetarenegiturari. • Hodisendo eta trenkadagabekoaeratzen da. Hodihorretan barrena sustraiakzurgaturikoura eta ioiakibilikodira.