Miloš Crnjanski

1. 07.04.2011.god. Miloš Crnjanski Učenice: Pejković Ksenija Lukić Hristina

2. Rođen 26. oktobra 1893. godine u Čongradu, u Mađarskoj. • Odrastao u Temišvaru, u patrijahalno-rodoljubivoj sredini koja u njemu razvija kasniju ljubav prema domovini. • Sazrevao je uz priče o veri i Srbiji.

3. Onsnovnu školu završio u Temišvaru, kao i gimnaziju, kod temišvarskih katoličkih fratara. • Godine 1913. upisao studije medicine u Beču koje nikada nije završio. • Prvu presmu “Sudba” je objavio u somborskom dečijem listu “Golub” 1908. godine. • Godine 1912. u sarajevskoj “Bosanskoj vili” štampana je njegova pesma “U početku beše sjaj”.

4. Kasniji život... • Posle sarajevskog atentata je regrutovan i poslat na front da se bori protiv Rusa. • Biva povređen i veći deo ratničkih dana je proveo u bolnici. • Međutim, na kraju rata se obreo i na italijanskom frontu.

5. Iz rata je poneo potresne prizore koji su mu se urezali u najdublja sećanja. • Posle rata se vraća u razorenu i rezigniranu domovinu. • Godine 1921. se ženi sa Vidom Ružić, koju je upoznao godinu ranije. Miloš u vojničkim danima Miloševa supruga Vida Ružić

6. U životu je promenio mnogo poslova i zanimanja. Bio je nastavnik u pančevačkoj gimnaziji, profesor na filozofskom fakultetu u Beogradu. • Godine 1928. radi kao ataše u Ambasadi Kraljevine Jugoslavije u Berlinu. • Pokreće list “Ideje” koji godinu dana kasnije prestaje da izlazi. • Odlazi u London, a kako je bio protivnik Tita i komunističke ideologije tamo i ostaje. • U Londonu radi kao knjigovođa i raznosač knjiga, takođe stiče diplomu Londonskog univerziteta i diplomu za hotelijerstvo i menadžerstvo. • Bio je član PEN-kluba, a 1951. godine uzima britansko državljanstvo. • 14 godina kasnije se vraća u Jugoslaviju.

7. Svoj ponovni “susret” sa Beogradom doživljava veoma emotivno u kom mu Beograd sija “kao suze kroz ljudski smeh”. • Ustihovima posvećenim Beogradu nadahnuto je izrazio svoja osećanja povratnika sa duge životne odiseje. “U tebi nema besmisla i smrti... Ti i plač pretvaraš kao dažd u šarene duge. A kad dođe čas, da mi se srce staro stiša, Tvoj će bagrem pasti na me kao kiša”. (Lament nad Beogradom)

8. Stvaralački rad • Miloš Crnjanski je jedan od najzanimljivijih srpskih pisaca 20. veka. • Stvara pod uticajem evropskog ekspresionizma, ali osniva i sopstveni pravac pod nazivom sumatraizam. • Program svog pravca sumatraizma je predstavio u svom objašnjenju pesme “Sumatra” koji je napisao na zahtev književnih kritičara.

9. U početku se bavio pisanjem poezije ali se kasnije okrenuo i pisanju romana, drame i eseja. • Zahvaljujući okolnostima i ratovima koje je preživeo i iz kojih nosi potresne prizore i osećanja, njegov rad predstavljaju pretežno antiratnia dela. • Usvojim delima “Čovek peva posle rata”i “Seobe”, jasno izražava negodovanje rata, nesreće i boli koje taj rat donosi. • Za roman “Seobe”, 1930. godine dobija nagradu Srpske akademije nauka. • Izdaje mnoga dela koja daju krupan doprinos naporu njegove generacije da se nađe nov jezik i izraz za nove teme i sadržaje. • Umire 30. oktobra 1977. godine.

10. Značajnija dela • Zbirka pesama: “Lirika Itake” • Romani: “Dnevnik o Čarnojeviću”, “Seobe”, “Priče o muškom”, “Roman o Londonu”, “Tesli”, “Mikelandjelo”. • Putopisi: “Ljubav u Toskani”, “Knjiga o Nemačkoj”.

11. U čast Miloša Crnjanskog i njegovog rada, dodeljuje se “Nagrada Miloša Crnajnskog” od 1981. godine. • Nagrada se dodeljuje svake godine na dan pesnikovog rodjenja 26. oktobra. Bista Miloša Crnjanskog na Kalemegdanu