291320 Business Information System

291320Business Information System บทที่ 2 ความรู้ด้านธุรกิจ อ.ธารารัตน์ พวงสุวรรณ thararat@buu.ac.th

Outline • นิยามของธุรกิจ • รูปแบบขององค์การธุรกิจ • ประเภทของธุรกิจ • กระบวนการธุรกิจ • หน้าที่ทางธุรกิจ • เป้าหมายในการประกอบธุรกิจ • เทคโนโลยีสารสนเทศกับการดำเนินธุรกิจ

นิยามของธุรกิจ • Albright and Ingram(2004, p.3) นิยามไว้ว่า ธุรกิจ(Business Entity) คือองค์การ(Organization) หนึ่ง ซึ่งเสนอขายสินค้าหรือบริการต่อลูกค้าตามเป้าหมายของธุรกิจนั้น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อแสวงหาผลกำไรทางธุรกิจหรือการทำรายได้ให้กับองค์การ

รูปแบบขององค์กรธุรกิจรูปแบบขององค์กรธุรกิจ • เจ้าของคนเดียว • ห้างหุ้นส่วน 2.1 ห้างหุ้นส่วนสามัญ 2.2 ห้างหุ้นส่วนจำกัด 3. บริษัทจำกัด 4. รัฐวิสาหกิจ อ้างอิงจาก :ฉวีวรรณ โสภาจารีย์(2547, หน้า 10)

ประเภทของธุรกิจ • Perry and Schneider(2005, p. 114) ได้แบ่งประเภทของตลาดธุรกิจ ออกเป็น 3 ประเภท • หน่วยบริการ (Service Firm) • หน่วยค้าสินค้า (Merchandising Firm) • หน่วยผลิตสินค้า (Manufacturing Firm)

รูปแบบของธุรกิจ 1. กิจการใหบริการ (Service Firm) กิจการใหบริการจะมีรายไดหลัก คือ คาธรรมเนียม หรือ คาบริการ รายจายหลัก คือ เงินเดือนพนักงาน คาวัสดุสิ้นเปลือง คาเชา คาสาธารณูปโภค และอื่นๆ รายจายในกิจการใหบริการถือวาเปนคาใชจายในการดําเนินงาน ปญหาที่เกิดขึ้นในกิจการใหบริการ คือ การวัดผลการดําเนินงาน ลักษณะของผลิตภัณฑจะไมเห็นเปนตัวตนที่ชัดเจน ตัวอยางของธุรกิจประเภทนี้ เชน โรงพยาบาล สํานักงานกฎหมาย บริษัทที่ปรึกษา เปนตน

รูปแบบของธุรกิจ 2. กิจการซื้อมาขายไป(Merchandising Firm) หมายถึง กิจการที่ซื้อขายสินคาทั้งขายสงและขายปลีกโดยไมใชผู้ผลิต รายไดหลักของกิจการ คือ เงินที่ ขายสินคาได คาใชจ่ายจําแนกเปน 2 สวน คือ ตนทุนสินคาขายและคาใชจายในการขายและบริหาร ตัวอยางของธุรกิจประเภทนี้ เชน หางสรรพสินคา รานขายยา รานขายของชําเปนตน

รูปแบบของธุรกิจ 3. กิจการผลิต (Manufacturing Firm) กิจการผลิตสวนใหญจะมีโรงงานสําหรับผลิต สินคา รายไดหลัก คือ เงินที่ ไดจากการขายสินคา ค่าใชจ่าย คือ ตนทุนในการซื้อวัตถุดิบ คาจางคนงาน และคาใชจายในขบวนการผลิต คาใชจ่ายทั้งสามสวนนี้ จะรวมเปนตนทุนสินคา สวนคาใชจายที่ เกิดขึ้นในสํานักงานจะถือเปนคาใชจายในการขายและบริหาร

การดำเนินงานทางธุรกิจการดำเนินงานทางธุรกิจ • การดำเนินงานทางธุรกิจ จะเริ่มต้นจากการลงทุนเพื่อจัดตั้งหน่วยธุรกิจขึ้นตามวัตถุประสงค์และรูปแบบการลงทุนของธุรกิจ • การดำเนินงานทางธุรกิจต้องเป็นไปเพื่อหารายได้เข้าสู่องค์การ • การดำเนินงานทางธุรกิจจะมีการสร้างมูลค่าทางธุรกิจให้กับลูกค้าและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง • การดำเนินงานทางธุรกิจส่วนใหญ่จะดำเนินตามโครงสร้างองค์การของธุรกิจ โดยปฏิบัติตามกิจกรรมการดำเนินงานของแต่ละหน่วยงาน

กระบวนการธุรกิจ • การดำเนินงานทางธุรกิจภายใต้หน้าที่งานต่าง ๆ ของธุรกิจ จำเป็นต้องมีการดำเนินงานตาม “กระบวนการธุรกิจ” • ถือเป็นระบบการทำงานที่มนุษย์สร้างขึ้นเพื่อให้หน่วยงานธุรกิจมีการปฏิบัติงานตามรูปแบบมาตรฐาน

ความหมายของกระบวนการทางธุรกิจความหมายของกระบวนการทางธุรกิจ • Laudon and Laudon(2005, p.7) นิยามไว้ว่า กระบวนการทางธุรกิจ คือ วิธีการทำงานที่มีลักษณะเฉพาะของการจัดระบบงานและการประสานงานทางธุรกิจ โดยมุ่งเน้นการผลิตสินค้าและบริการที่มีมูลค่าสำหรับการส่งมอบให้ลูกค้า การพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ การทำคำสั่งซื้อตลอดจนการว่าจ้างแรงงาน เป็นต้น • องค์การที่มีการจัดกระบวนการธุรกิจที่ดี ถือเป็นจุดแข็งในการแข่งขันกับธุรกิจอื่น

บทบาทของกระบวนการธุรกิจบทบาทของกระบวนการธุรกิจ • การดําเนินธุรกิจเกิดขึ้นมาตั้งแตสมัยโบราณ ตั้งแตยุคที่ เรายังไมมีเงิน เปนสื่อกลาง • ปจจุบันกระบวนการทางธุรกิจถูกจัดทําใหมีรูปแบบที่ชัดเจนและถูกตอง • โดยใชกฎหมายเปนเครื่องบังคับใหการทําธุรกิจดําเนินไปในทางที่ถูกที่ ควร • กระบวนการทางธุรกิจจะยุ่งยากซับซอนมากนอยเพียงใด ขึ้นอยูกับประเภทและขนาดของธุรกิจที่ดําเนินการ

องค์ประกอบของกระบวนการธุรกิจองค์ประกอบของกระบวนการธุรกิจ • กิจกรรม (Activities) • ทรัพยากร (Resource) • สิ่งอำนวยความสะดวก (Facility) • สารสนเทศ (Information)

องค์ประกอบของกระบวนการธุรกิจองค์ประกอบของกระบวนการธุรกิจ • กิจกรรม (Activities) • เป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นในระบบธุรกิจ • ที่เปลี่ยนทรัพยากรจากขั้นตอนหนึ่งไปสู ่อีกขั้นตอนหนึ่ง • รวมทั้งเปลี่ยนสารสนเทศจากรูปแบบหนึ่งไปยังอีกรูปแบบหนึ่ง • เช่น กิจกรรมการสั่งซื้อสินค้าที่เริ่มจากการระบุจํานวนสินค้าและข้อมูลในใบสั่งซื้อให้ กลายเป็นจํานวนสินค้าที่ส่งไปยังฝ่ายสินค้าคงคลัง • พร้อมทั้งนําข้อมูลในใบสั่งซื้อส่งไปยังฝ่ายการเงินเพื่อสร้างใบแจ้งหนี้ • และทําการคิดเงินกับลูกค้า

องค์ประกอบของกระบวนการธุรกิจองค์ประกอบของกระบวนการธุรกิจ 2) ทรัพยากร (Resource) • คือ สิ่งที่จําเป็นที่ต้องนํามาร่วมประมวลผลในกิจกรรม • เช่น เงินสดของลูกค้า

องค์ประกอบของกระบวนการธุรกิจองค์ประกอบของกระบวนการธุรกิจ 3) สิ่งอำนวยความสะดวก (Facility) • เป็นโครงสร้างพื้นฐานที่คอยสนับสนุนให้กิจกรรมดําเนินไป ด้วยความสะดวก • เช่น เครื่องจักร ระบบคอมพิวเตอร์ โกดังเก็บสินค้า เป็นต้น

องค์ประกอบของกระบวนการธุรกิจองค์ประกอบของกระบวนการธุรกิจ 4) สารสนเทศ (Information) • กิจกรรมต่างๆ มักทําหน้าที่เป็นทั้งผู้รับสารสนเทศและผู้ผลิต สารสนเทศ • วัตถุประสงค์ ของกิจกรรมจะเป็นตัวชี้นําว่ากิจกรรมนั้นต้องรับสารสนเทศหรือผลิตสารสนเทศอะไร มีลักษณะอย่างไร

ตัวอย่างกระบวนการธุรกิจตัวอย่างกระบวนการธุรกิจ รูปแสดงกระบวนการธุรกิจส่งสินค้าให้ลูกค้า ที่มา[ Laudon and Laudon, 2010 ]

หน้าที่ทางธุรกิจ • การประกอบธุรกิจโดยทั่วไป ประกอบไปด้วยหน้าที่ทางธุรกิจ ดังต่อไปนี้ • การผลิต (Production) • การตลาด (Marketing) • การบัญชี (Accounting) • การเงิน (Financial) • การจัดการทรัพยากรมนุษย์ (Human Resource Management)

หน้าที่ทางธุรกิจ การผลิต (Production) • กิจกรรมที่ก่อให้เกิดการมีสินค้าและบริการ

หน้าที่ทางธุรกิจ การตลาด (Marketing) • กิจกรรมการเคลื่อนย้ายสินค้าจากผู้ผลิตไปยังผู้บริโภค

หน้าที่ทางธุรกิจ การบัญชี (Accounting) • กิจกรรมในการรวบรวม วิเคราะห์ จัดประเภท และสรุปข้อมูลรายการต่าง ๆ ให้อยู่ในรูปของตัวเลข

หน้าที่ทางธุรกิจ การเงิน (Financial) • กิจกรรมทางการจัดการด้านการเงิน

หน้าที่ทางธุรกิจ การจัดการทรัพยากรมนุษย์ (Human Resource Management) • กิจกรรมทางด้านการจัดหาบุคลากร • จัดเป็นหน้าที่ที่สำคัญมากที่สุดในหน้าที่ทางธุรกิจทั้งหมด

หน้าที่ทางธุรกิจ • ปัจจัยในการประกอบธุรกิจ • วัตถุดิบ • แรงงาน • ทุน • การจัดการ • หน้าที่ทางธุรกิจ • การผลิต • การตลาด • การบัญชี • การเงิน • การจัดการทรัพยากรมนุษย์ ผลผลิต สินค้าและบริการ ภาพแสดงการประกอบธุรกิจ

เป้าหมายในการประกอบธุรกิจเป้าหมายในการประกอบธุรกิจ • คือ ความต้องการให้ได้มาซึ่ง “กำไรสูงสุด” ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว • ควรคำนึงถึงผลตอบแทนที่ผู้บริโภคจะได้รับจากสินค้าและบริการ • หากมุ่งหวังแต่กำไรอย่างเดียว ผู้บริโภคอาจเกิดความอ่อนแอทางเศรษฐกิจ • ดังนั้น เป้าหมายในการประกอบธุรกิจในปัจจุบัน จึงต้องการให้ได้มาซึ่ง “ความมั่งคั่งสูงสุด (Maximized Wealth)”

เป้าหมายในการประกอบธุรกิจเป้าหมายในการประกอบธุรกิจ • “ความมั่งคั่งสูงสุด (Maximized Wealth)” • หมายถึง การทำให้ผู้บริโภคได้รับผลตอบแทนจากสินค้าและบริการสูงสุด • จนทำให้เกิดความมั่งคั่งทางเศรษฐกิจ • ซึ่งจะส่งผลให้เกิดความมั่งคั่งในการประกอบธุรกิจด้วย

เป้าหมายในการประกอบธุรกิจเป้าหมายในการประกอบธุรกิจ • การจะทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จได้ ต้องมุ่งความสำคัญไปที่กลุ่มเป้าหมายว่าผู้บริโภคคือใคร • โดยจะเน้นถึงการผลิตสินค้าและบริการที่จะทำให้เกิดความพึงพอใจสูงสุด • ต้องตอบคำถามพื้นฐานของธุรกิจให้ได้

เทคโนโลยีสารสนเทศกับการดำเนินธุรกิจเทคโนโลยีสารสนเทศกับการดำเนินธุรกิจ • ผู้บริหารต้องคำนึงถึงความสอดคล้องระหว่างการดำเนินธุรกิจ เทคโนโลยี และการตัดสินใจที่ต้องกระทำอย่างสอดคล้องกัน • ปัจจุบันผู้บริหารต้องประยุกต์เทคโนโลยีสารสนเทศและ การตัดสินใจทางธุรกิจขององค์การอย่างมีประสิทธิภาพ • เพื่อให้เกิดวิสัยทัศน์และสร้างโอกาสในการประยุกต์ให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่องค์การ • ผู้บริหารต้องสามารถจัดการกับเทคโนโลยีอย่างมีประสิทธิภาพ

ขั้นตอนการจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศกับการดำเนินธุรกิจขั้นตอนการจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศกับการดำเนินธุรกิจ 1. กำหนดกลยุทธ์องค์การที่ให้ความสำคัญกับเทคโนโลยีสารสนเทศ 2. กำหนดแผนงานสารสนเทศระดับองค์การและการดำเนินงานรวมถึง กำหนดโครงสร้างหน่วยงานสารสนเทศ 3. พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านสารสนเทศขององค์การ (information system infrastructure) เช่น อุปกรณ์ ชุดคำสั่ง ระบบสื่อสารและจัดการข้อมูล ระบบสำนักงานอัตโนมัติ 4. กำหนดรายละเอียดการดำเนินงานภายในองค์การ พร้อมทั้งพัฒนาทรัพยากรบุคคลให้มีความพร้อมต่อการประยุกต์เทคโนโลยีสารสนเทศ ให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงสุดแก่องค์การ

291320 Business Information System