480 likes | 730 Views
Astmi. Bólgusjúkdómur í berkjum Næmi aukið í berkjunum Teppa einkum í útöndun Afturkræfur Björn Árdal, læknir Barnaspítali Hringsins. 17.nóvember 2004. BRONCHUS. BRONCHUS Í ASTMA. £. Eðlileg lungnapípa. Lungnapípa í astma. Loftgangur þrengist. Loftið flæðir eðlilega.
E N D
Astmi Bólgusjúkdómur í berkjum Næmi aukið í berkjunum Teppa einkum í útöndun Afturkræfur Björn Árdal, læknir Barnaspítali Hringsins 17.nóvember 2004
£ Eðlileg lungnapípa Lungnapípa í astma Loftgangur þrengist Loftið flæðir eðlilega Seigt þykktslím Slímhimnabólgnar Vöðvar dragast saman
£ EOSINOPHIL Tauga- viðbrögð Eyðing á NO
Greining astma hjá börnumNordic Consensus • Einkenni þrisvar eða oftar (Einkenni s.l. ár er virkur astmi) • Einu sinni einkenni eftir 2ja ára aldur • Óháð aldri ef barnið hefur einnig exema og/eða ofnæmi • Einkenni í mánuð eða lengur eftir sýkingu
AstmiÖnnur atriði varðandi greiningu 1. Áreynslu-einkenni 2. Nætureinkenni 3. Langvarandi hósti
Astmi 28% 19% 13% 13%
Ofnæmissjúkdómar Exem Astmi Ofnæmiskvef
Fig. 6. Hypothetical peak prevalence by age for the 3 different wheezing phenotypes. The prevalence for each age interval should be the area under the curve. This does not imply that the groups are exclusive. (Modification [with permission] of Figure 2 in: Stein RT, Holberg CJ, Morgan WJ, Wright AL, Lombardi E, Taussig LM, et al. Peak flow variability, methacholine responsiveness and atopy as markers for detecting different wheezing phenotypes in childhood. Thorax 1997;52:946-52). Astmi og jákvæð ofnæmispróf 8 ára 44% 15-16 ára 61%
Astmi hjá 8 ára börnum (n-134)18 með astma (13%) 8 með ofnmæmi (44%) • 1. Köttur, gras, hestur • 2. Köttur, gras • 3. Köttur, hundur • 4. Köttur • 5. Köttur • 6. Köttur • 7. Gras • 8. Köttur, hundur, gras, hestur, þorskur
Prevalence of Atopic Conditions inyear 12-13 year olds 1973*/ 1988*/ 1996** *Burr et al 1989 Arch Dis Child 64:1452**Kaur et al 1997 Brit Med J: In Press
„Primary sensitization in Utero“ • Genin hafa væntanlega ekki breyst • Breyttir umhverfisþættir hljóta að hafa komið til skjalanna • Það er talið að það sé fyrst og fremst snemma sem hlutirnir gerast og valda því að einstaklingurinn verður atópískur
Þættir sem auka tíðni Atopy * Velmegun * Fyrsta barn * Lítil mengun
Þetta leiðir til þess að ónæmiskerfið fær ekki tækifæri til að læra að bregðast rétt við ofnæmivökum - ATOPY TH1/TH2 “frumujafnvægi” er frekar í átt til TH2 á fósturskeiði en eftir fæðingu er það frekar í átt til TH1 fyrir áhrif sýkla, ekki bara sýkinga, heldur getur “eðlileg þarmaflóra”einnig aukið TH1 vægið • Vatn • Fæða • Bólusetningar • Sýklalyf • Fjölskyldustærð • Mortality • Morbidity
Prevalence (%) of Allergic Problems 9 – 11 ára börn í Munchen og Leipzig
Meðferð 1. Umhverfi 2. Fæða 3. Lyf
Hvað veldur einkennum • Köttur • Skólafélagar • Sambýli • Dagmæður
£ ASTMAMEÐFERÐAR ÁÆTLUN
4. Ofnæmissprautur 5. Bank, pep maski 6. Líkamsþjálfun 7. Kennsla: a. Hvað er astmi? b. Meðferð 8. Sjálfsmat (PFR)
Meðferð • Þriggja ára rannsókn á nýgreindum vægum astma • 37 sjúklingar fengu 1200 míkrógr budesonide á dag í 2 ár síðan 400 (19sj.) eða placebo (18) • Aðrir 37 sjúklingar fengu terbutaline í 2 ár en fengu síðan 1200 míkrógr. af budesonide
Niðurstaða • Meðferð hafin snemma heldur astma einkennum í skefjum • Versnun verður þegar meðferð er hættHaahtela et.al. 1994.
Hverja eigum við að setja á meðferð snemma? • Greina á milli þeirra sem eru með “early onset astma” og þeirra sem eru með “transient infant wheezing” (Martinez)
“Transient infant wheezing”- “Ungbarnaastmi” • Reykingar móður bæði fyrir og eftir fæðingu • Lungnapróf sýna lægri gildi bæði á fyrsta ári(börn sem ekki höfðu fengið neðri loftvegasýkingu) og eins við sex ára aldur
“Early onset asthma” Viðvarndi astmi • 1. Reykingar hjá móður • 2. Astmi hjá móður • 3. Ofnæmiseinkenni í nefi • 4. Exem á fyrsta ári • 5. Jákvæð ofnæmispróf • 6. Tíð einkenni á fyrsta ári • 7. Algengara hjá drengjum en stúlkum
“Late onset asthma” • Ekki með einkenni þriggja ára en með einkenni sex ára • 1. Móðir með astma • 2. Jákvæð húðpróf • 3. Rhinitis á fyrsta ári • 4. Drengir frekar en stúlkur
RSV sýkingar hjá börnum undir 3ja ára aldri og astma einkenni við 6, 8, 11 og 13 ára aldur • Martinez et al, Lancet 14 ágúst 1999.
Umræða • RSV sýkingar á fyrstu 3 árunum valda aukinni tíðni á astmaeinkennum á fyrstu 10 árunum. • Ekkert samband er á milli RSV sýkinga hjá ungum börnum og ofnæmissjúkdóma seinna á ævinni. • Höfundar hafa áður sýnt fram á það að ungabörn með astmaeinkenni og ofnæmissjúkdóma eða fjölskyldusögu um ofnæmissjúkdóma er hættara við því að hafa langvarandi astma einkenni. • RSV sýkingar og ofnæmi eru tveir óháðir áhættuþættir fyrir viðvarandi astma.
Fig. 6. Hypothetical peak prevalence by age for the 3 different wheezing phenotypes. The prevalence for each age interval should be the area under the cuastmarve. This does not imply that the groups are exclusive. (Modification [with permission] of Figure 2 in: Stein RT, Holberg CJ, Morgan WJ, Wright AL, Lombardi E, Taussig LM, et al. Peak flow variability, methacholine responsiveness and atopy as markers for detecting different wheezing phenotypes in childhood. Thorax 1997;52:946-52). Horfur astma 4ra ára 6 ára 8 ára 15-16 ára 18 mán.ísl. 68% 26% 22% 3ja ára Martinez 40%
Af 13 með astma 8 ára eru 7 enn með astma 15 ára Af þessum 7 eru 6 með ofnæmi og rhinitis
Fig. 6. Hypothetical peak prevalence by age for the 3 different wheezing phenotypes. The prevalence for each age interval should be the area under the curve. This does not imply that the groups are exclusive. (Modification [with permission] of Figure 2 in: Stein RT, Holberg CJ, Morgan WJ, Wright AL, Lombardi E, Taussig LM, et al. Peak flow variability, methacholine responsiveness and atopy as markers for detecting different wheezing phenotypes in childhood. Thorax 1997;52:946-52).