E N D
Kontrolato działania organu sprawującego nadzór pedagogiczny prowadzone w szkole lub placówce w celu oceny stanu przestrzegania przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek§2 pkt. 9 Rozporządzenia MEN w sprawie nadzoru pedagogicznego z dnia 7 października 2009r.
§11 Rozporządzenia MEN w sprawie nadzoru pedagogicznego z dnia 7 października 2009r. Kontrola podejmowana w trybie działań planowych jest przeprowadzana z wykorzystaniem arkuszy kontroli zatwierdzonych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Arkusze kontroli planowych umieszczone są na stronie MEN - http://www.men.gov.pl , zakładka kształcenie i kadra (nadzór pedagogiczny)
Zalecenia wydane w poszczególnych wybranych zakresach kontroli planowych
Prawidłowość wykonywania przez dyrektorów publicznych szkół i placówek zadań dotyczących planowania nadzoru pedagogicznego. Na podstawie przeprowadzonych kontroli stwierdzono nieprzestrzeganie prawa oświatowego w zakresie: • terminu przedstawienia radzie pedagogicznej planu nadzoru pedagogicznego do dnia 15 września roku szkolnego, którego plan dotyczy zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009r. w sprawie nadzoru pedagogicznego ( Dz.U. Nr 168, poz.1324); • uwzględniania w planie nadzoru pedagogicznego wszystkich elementów zawartych § 21 ust.2 wyżej cyt. rozporządzenia a dotyczących: tematyki i terminów przeprowadzania kontroli, przestrzegania przez nauczycieli przepisów prawa, tematyki szkoleń i narad dla nauczycieli; • ujmowania w powyższym planie działań wynikających ze zidentyfikowanych wcześniej potrzeb szkoły/placówki; • przeprowadzania ewaluacji wewnętrznej w odniesieniu do wszystkich lub wybranych wymagań, o których mowa w § 7 ust.1 wyżej cyt. rozporządzenia lub do innych zagadnień uznanych w placówce za istotne w działalności.
Realizacja prawa dzieci pięcioletnich do rocznego przygotowania przedszkolnego. Zalecenia dotyczyły: • określenia w statucie przedszkola szczegółowych zasad rekrutacji dzieci zgodnie z § 16 ust.3 załącznika Nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624, z późn. zm.), • określenia w statucie szkoły szczegółowych zasad rekrutacji dzieci do oddziału przedszkolnego zgodnie z § 16a załącznika Nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624, z późn. zm.).
Prawidłowość nadzorowania przez dyrektora publicznej szkoły podstawowej spełniania przez dzieci sześcioletnie obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego. Zalecenia dotyczyły: • Prowadzenia księgi ewidencji dzieci podlegających obowiązkowi rocznego przygotowania przedszkolnego zgodnie z § 3a ust. 2 Rozporządzenia MENiS z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. Nr 23, poz. 225 z póź. zm.), • Kontrolowania i dokumentowania kontrolowania spełniania obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego zgodnie z art. 19 ust. 1 w powiązaniu z art. 20 ust 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.).
Prawidłowość dopuszczania do użytku programów wychowania przedszkolnego w publicznych przedszkolach, szkołach podstawowych z oddziałami przedszkolnymi i innych formach wychowania przedszkolnego Zalecenia dotyczyły: • zasięgania opinii rady pedagogicznej przed dopuszczeniem do użytku zaproponowanego przez nauczyciela programu wychowania przedszkolnego w myśl zapisów art. 22a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, 2572, z późn. zm.), • braku wniosków nauczycieli skierowanych do dyrektora o dopuszczenie do użytku programów wychowania przedszkolnego, o czym mówi zapis § 2 ust.1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009r. w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz.U. nr 89, poz.730)
Prawidłowość dopuszczania do użytku w szkole programów nauczania w publicznych szkołach podstawowych Zalecenia dotyczyły: • dokonywania analizy dopuszczonych do użytku w szkole programów nauczania pod względem ich zgodności z nową podstawą programową określoną w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 4, poz. 17), • zasięgania opinii rady pedagogicznej przed dopuszczeniem programów nauczania do użytku w szkole, zgodnie z art. 22a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, 2572, z późn. zm.) • dopuszczania do użytku programów nauczania nie popartych stosownym wnioskiem nauczyciela, do czego obliguje art. 22a ust. 2b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, 2572, z późn. zm.)
Prawidłowość dopuszczania do użytku w szkole programów nauczania w publicznych gimnazjach. Zalecenia dotyczyły : • dokumentowania wydanych przez radę pedagogiczną opinii w sprawie dopuszczonych do użytku w szkole programów nauczania zgodnie z art. 22a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.)
Prowadzenie arkuszy ocen uczniów przez publiczne szkoły podstawowe i gimnazja dla dzieci i młodzieży zgodnie z przepisami prawa (wnioski dla szkół podstawowych). • Dane osobowe uczniów zapisane w arkuszach nie zawsze były zgodne z danymi w księdze uczniów. • W księdze uczniów brakuje wpisu dotyczącego miejsca urodzenia. • W przypadku przejścia ucznia do innej szkoły nie są dokumentowane potwierdzenia wysłania do tej szkoły odpisu arkusza ocen ucznia lub potwierdzonej przez dyrektora szkoły za zgodność z oryginałem kopii arkusza ocen ucznia. • Nie zawsze stosowano czytelny podpis jako potwierdzenie zgodności wpisów w arkuszach ocen uczniów z dokumentami na podstawie których ich dokonano przez nauczyciela wypełniającego arkusz ocen ucznia.
Zdarzają się użycia korektora w dokumentacji nauczania, tj. w dziennikach lekcyjnych, dziennikach nauczania indywidualnego. • Zdarzało się, że arkusze ocen uczniów, którzy ukończyli lub opuścili szkołę były luźno ułożone w wiązanych teczkach, a nie stanowiły jednego dokumentu, tj. księgi arkuszy ocen. • W arkuszach ocen po wpisaniu wyników klasyfikacji rocznej w klasie programowo najwyższej nie wpisano w kolejnej kolumnie wyników klasyfikacji końcowej obowiązkowych zajęć edukacyjnych i ocen rocznych uzyskanych z tych zajęć w klasie programowo najwyższej oraz uzyskanych z nich oceny rocznych, których realizacja, zgodnie ze szkolnym planem nauczania, zakończyła się w klasach programowo niższych. • Nie zamieszczono w arkuszach ocen uczniów adnotacji o wydaniu świadectwa ukończenia szkoły, daty wydania świadectwa i podpisu wychowawcy klasy. • W kilku szkołach w protokołach egzaminów poprawkowych nie zamieszczano zwięzłych informacji o ustnych odpowiedziach ucznia.
Sporadycznie, w arkuszach ocen uczniów, zdarzają się skróty w nazwach przedmiotów lub adnotacje o realizowanych zajęciach, które nie są wpisywane na świadectwie promocyjnym lub ukończenia szkoły (najczęściej wychowanie do życia w rodzinie z adnotacją „uczestniczył”). • Zdarzają się sprostowania błędów i oczywistych omyłek w arkuszach ocen uczniów, które dokonywane są przez skreślenie nieprawidłowych wyrazów i czytelne wpisanie nad skreślonym wyrazem właściwych danych kolorami: niebieskim lub czarnym. Sprostowania nie są też opatrzone datą i czytelnym podpisem osoby dokonującej skreślenia. • W dziennikach lekcyjnych w klasach I–III brakowało wpisów ocen opisowych uczniów, a oceny z informatyki, muzyki, plastyki, języka angielskiego były wyrażone cyfrą, a nie jako ocena opisową. • W niektórych szkołach nie ustalono w klasach I-III jednolitego sposobu dokumentowania w arkuszach ocen rocznej oceny klasyfikacyjnej. • Nazw zajęć edukacyjnych do arkuszy ocen uczniów nie wpisano w pełnym brzmieniu. • W przypadku zakładania nowych arkuszy ocen dla każdego ucznia nie zawsze stosowano odpowiedni arkusz ocen zgodnie z wykazem wzorów dokumentów nauczania.
Stąd, wydane szkołom po kontroli zalecenia dotyczyły najczęściej następujących przepisów prawa: • Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562, z późn. zm.) w zakresie: § 13 ust. 3, § 21 ust. 7 pkt 4. • Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 225 z późn. zm.) w zakresie § 4 i 6, § 7 ust. 3, § 12 ust. 5 , § 12 ust .1 i 6, § 13 ust. 2, 3 i 4, § 22 ust. 1 i 3.
W gimnazjach szczególnemu nadzorowi dyrektora podlegać powinny : • sposób dokonywania sprostowań błędów i oczywistych omyłek, • wpisywanie w arkuszach ocen uczniów w pełnym brzmieniu miesiąc urodzenia ucznia oraz poszczególnych klas ucznia, • właściwe wykreślanie niewypełnionych miejsc w arkuszach, • właściwe zapisywanie nazw zajęć edukacyjnych w arkuszach ocen – nie stosowanie skrótów, • nieużywanie korektora w dokumentacji szkolnej w tym zwłaszcza w arkuszach ocen uczniów, • potwierdzenie czytelnym podpisem zgodności wpisów w arkuszach ocen uczniów z dokumentami na podstawie których ich dokonano przez nauczyciela wypełniającego arkusz ocen ucznia w tym przy wpisywaniu oceny z egzaminu gimnazjalnego.
Zalecenia wydane w poszczególnych zakresach Wybór podręczników Zalecenia dotyczyły: • nie podania do publicznej wiadomości zestawu podręczników obowiązujących w szkole, • nie podania do publicznej wiadomości zestawu podręczników obowiązujących w szkole w terminie do dnia 15 czerwca każdego roku, • nie podejmowania działań organizacyjnych umożliwiających obrót używanymi podręcznikami na terenie szkoły.
Zgodność z przepisami prawa przeprowadzania egzaminów poprawkowych Zalecenia dotyczyły: • Wyznaczenia terminu egzaminu poprawkowego do dnia zakończenia rocznych zajęć edukacyjno-wychowawczych. • Powołania prawidłowego składu komisji do przeprowadzenia egzaminu poprawkowego. • Przeprowadzenia egzaminu poprawkowego w ostatnim tygodniu ferii letnich. • Umieszczania w protokole z egzaminu poprawkowego pytań egzaminacyjnych. • Umieszczania w protokole z egzaminu poprawkowego jego wyniku. • Dołączania do protokołu z egzaminu poprawkowego pisemnych prac uczniów. • Zamieszczania zwięzłej informacji o ustnych odpowiedziach ucznia. • Dołączania do arkusza ocen ucznia protokołu z egzaminu poprawkowego.
Ujawnione nieprawidłowości i wydane zalecenia dotyczyły najczęściej: • warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych, • sposobów prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji, • zatrudniania nauczycieli zgodnie z rozporządzeniem w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, • przestrzegania statutów i ich aktualizacji.
Szkoła realizuje programy nauczania uwzględniające podstawy programowe- zalecenia • Zgodnie z art. 22a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty(Dz. U. z 2004 r. Nr 256, 2572, z późn. zm.) przed dopuszczeniem programów nauczania do użytku w szkole należy zasięgnąć opinii rady pedagogicznej. • Respektować zapisy art. 22a ust. 2 i 2b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) zgodnie z którymi dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, dopuszcza do użytku w danej szkole zaproponowane przez nauczycieli programy nauczania stanowiące szkolny zestaw programów nauczania. • Podawać do publicznej wiadomości do dnia 15 czerwca zestaw podręczników, które będą obowiązywać od początku roku szkolnego zgodnie z art. 22a ust. 2e ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.).
Szkoła stosuje zasady klasyfikowania i promowania- zalecenia • Przestrzegać rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2007r. Nr 83 poz.562 z późn. zm.). • Przestrzegać § 4 ust. 1 oraz § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych(Dz. U. z 2007r. Nr 83, poz.562 z późn. zm.) – przedstawiać: wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych/ rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych, sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych ucznia; warunki i tryb uzyskiwania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej.
Szkoła prowadzi dokumentację - zalecenia • Przestrzegać rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. Nr 23, poz. 225, z późn. zm.) • Przestrzegać rozporządzenia MEN z dnia 28 maja 2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 97 poz. 624). • W prowadzonej dokumentacji przebiegu nauczania sprostowań błędów i oczywistych omyłek dokonywać w sposób określony w § 22 ust. 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 23,poz. 225 z późn. zm.). • Dokonać na bieżąco aktualizacji statutu i § 25 a ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. z 2007 r. Nr 83 poz. 562 z późn. zm.)
Szkoła zatrudnia nauczycieli - zalecenia • Zatrudniać nauczycieli zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 roku w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli nie mających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli Dz. U. z 2009 r. Nr 50, poz. 400). • Zgodnie z art. 10 ust. 9 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) przestrzegać procedur przy zatrudnieniu nauczyciela nieposiadającego kwalifikacji do nauczania danego przedmiotu.
Dziękuję za uwagę St. wizytator Gabriela Misiaszek - Gruca