750 likes | 1.7k Views
TAKIM ÇALIŞMASI VE PROBLEM ÇÖZME TEKNİKLERİ. Problem Çözme Ekipleri. Kurumların(okul) tespit ettikleri iyileştirmeye açık alanlarından biri birkaçı veya hepsi ile ilgili problemleri çözmek amacıyla gönüllü çalışanlardan oluşmuş 3 veya 8 kişiden oluşan çalışma gruplarına denir.
E N D
Problem Çözme Ekipleri Kurumların(okul) tespit ettikleri iyileştirmeye açık alanlarından biri birkaçı veya hepsi ile ilgili problemleri çözmek amacıyla gönüllü çalışanlardan oluşmuş 3 veya 8 kişiden oluşan çalışma gruplarına denir.
Problem çözme ekipleri Problem çözme teknikleri uygularlar
Problem çözme ekiplerinin amaçları: • Çalışanların düşüncelerini söylemesine ortam hazırlarlar. • Çalışanların problemler karşısında çözüm aramasını sağlar. • Kurumda ekip ruhunu geliştirir. • Hizmeti verirken hataları azaltır. • Problem oluşmadan önlem alma daha uyumlu bir iş ortamı yaratır.
Takım çalışmasının yararları: • Çalışanlar arasında işbirliğini arttırır. • Çalışanların kurumun sorunlarına karşı duyarlılığı artar. • Hizmet kalitesinde gelişme sağlanır. • Devamsızlıklar azalır. • Kurumda fark edilmemiş sorunların görülmesini ve çözümünü sağlar.
Çalışanlara yararları • Çalışanların düşüncelerini ifade edebilecekleri ortam yaratır. • Çalışanlarda kuruma karşı ait olma duygusu gelişir. • Çalışanların liderlik yeteneklerini geliştirir. • Çalışanların çalışma alanları ile ilgili faaliyetlerde etkin rol almalarını sağlar. • İş doyumu sağlanır.
Takım çalışmasının faaliyet alanları • Okul bölgesine katkı(anne-baba,okuma-yazma öğretimi,kermes vb.) • Çalışma ortamının geliştirilmesi • Kurumda kazaların önlenmesi • Hizmet kalitesinin arttırılması • Eğitim ortamlarının öğrenme yöntemlerinin geliştirilmesi • Ders araç gereçlerinin geliştirilmesi
Okul aile işbirliğinin geliştirilmesi • Okulda yönetim(öğrenci hizmetleri bütçe personel,eğitim öğretim)
Pçe ler için uygun koşullar • Katılımcı ve demokratik bir yönetim anlayışının benimsenmiş olması • Çalışanlar ve yöneticiler arasındaki iletişimin açık ve olumlu olması • Kurulan/kurulacak olan pçe nin kesin belirlenmiş bir amacının olması • Pçe üyelerinin her birinin ekip içerisinde görev alması • Pçe üyeleri arasında iletişimin saygı ve güvene dayanması • Pçe lerde yer almanın gönüllülük esasına dayanması
Pçe lerin çalışma ilkeleri İyileştirmek istenen problemin okul/kuruma fayda sağlayan bir alan olmasına özen gösterilir • Ekibin oluşturulmasında gönüllülük esası vardır. • Ekibin adı misyonu hedefleri belirlenir • Ekibin sekretaryasını ekip üyelerinden biri yürütür • Ekip üyeleri arasında adil bir görev dağılımı yapılır • Ekip üyelerinin düşüncelerini açıkça ifade edebilecekleri ortam yaratılır • Ekip üyelerinin tky problem çözme teknikleri vb konularda sürekli gelişmeleri sağlanır • İyileştirme faaliyetinin belirlenen süre içerisinde tamamlanmasına özen gösterilir • Yapılan çalışmalar raporlaştırılır • İyileştirme faaliyeti sonunda ekip yönetime ve çalışanlara sunuş yapar.
Okul kurumun iyileştirmeye açık alanlarının duyurulması Pçe gönüllü çalışanlarca oluşturulması ve ekip liderlerinin seçilmesi Problem çözme ekiplerinin eğitimi Ekip tarafından iyileştirilecek konuya ilişkin takvimin okul kalite kuruluna sunması Problem çözme ekibi üyelerinin eğitimi Kalite kurulunun onayı Pçe ekibinin çalışma sonuçlarını raporlaştırarak kalite kuruluna ve çalışanlara sunması Problem çözme ekibinin çalışmalarına başlaması Ekibe gerekli olanakların sağlanması
Okul kalite kurulu Okul kalite geliştirme ekibi Ekip lideri Ekip lideri Ekip lideri Problem çözme ekibi Problem çözme ekibi Problem çözme ekibi
OGYE NİN PROBLEM ÇÖZME EKİPLERİNE KARŞI GÖREVİ PÇE KURULMASI GEREKEN İYİLEŞTİRMEYE AÇIK ALANLARI TESPİT EDEREK DUYURMAK BAŞARILI EKİP ÇALIŞMALARINI ÖDÜLLENDİRMEK EKİBİ OLUŞTURMAK VE EĞİTİMİNİ SAĞLAMAK
EKİPLERİN GÖREVLERİ KİŞİSEL YETERLİLİKLERİNE GÖRE GÖREV DAĞILIMI YAPMAK TOPLANTILAR YAPMAK ALINAN KARARLARI UYGULAMAK ÇALIŞMALARI DEĞERLENDİRMEK VE RAPORLAŞTIRMAK
PROBLEM ÇÖZME EKİPLERİNİN ÇALIŞMASI İÇİN PROBLEMİN TESPİT EDİLMİŞ OLMASI GEREKİR
PROBLEM ÇÖZME TEKNİKLERİ 1.BEYİN FIRTINASI 2.ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME TEKNİĞİ 3.KUVVET GÜÇ ALANI ANALİZİ 4.ODAK GRUPLARI 5.MÜLAKAT FİKİR ÜRETME TEKNİKLERİ 1.PÜKO DÖNGÜSÜ 2.5N-1K TEKNİĞİ SÜREKLİ GELİŞTİRME TEKNİKLERİ 1.İLİŞKİ DİYAGRAMMI 2.ETKİNLİK ANALİZİ ÖNERİLENLERİ ÖNCELİKLERNDİRME TEKNİKLERİ
1.AKIŞ DİYAGRAMI 2.SEBEP-SONUÇ(BALIK KILÇIĞI ) DİYAGRAMI 3.PARETO ANALİZİ 4.AĞAÇ DİYAGRAMI 5.İLGİ/YAKINLIK DİYAGRAMI 6.YOKLAMA KAĞITLARI 7.KUVVET/GÜÇ ALANI ANALİZİ PROBLEM ANALİZ TEKNİKLERİ 1.NOMİNAL GRUP TEKNİĞİ 2.ÇOKLU OYLAMA TEKNİĞİ 3.HEDEF SAPTAMA TEKNİĞİ KARAR VERME TEKNİKLERİ 1.ANKETLER 2.KONTROL TABLOSU 3.HİSTOGRAM 4.PARETO DİYAGRAMI 5.SERPME DİYAGRAMI 6.HAREKET ÇİZELGESİ 7.KONTROL ÇİZELGESİ VERİ TOPLAMA / VERİ ANALİZİ VE DEĞERLENDİRME TEKNİKLERİ
ÖNLEM AL PLANLA Ö P K U KONTROL ET UYGULA Püko Yönetimi ve Araçları
ÖNLEM AL PLANLA Ö P K U KONTROL ET UYGULA • Sonraki gelişim • planı için üretilen • yeni fikirler, • Standart hale • getirilecek • uygulamalar • Sınıfta aktif dinleme • İyi not tutma • Serbest çalışmaya • ve zamanı • Etkin öğretmen • kontrolü • Öğrenci ile ekip • çalışması • Planım ne derece • iyi işledi? • Öğrenme süreç ve • çıktılarını geliştirmek • için ne tür değişiklikler • yapabilirim? • Planın tüm • noktalarını • uygulama
PÇE’nin PUKÖ Döngüsünü Probleme Çözme Sürecinde Kullanması Okulun Hedef ve Öncelikleri Sürecin İyileştirilmesi Kararı 1. Adım Konunun belirlenmesi 2. Adım Hedeflerin Konması 7. Adım Standartlaştırma P Ö 3. Adım Faaliyetlerin Planlanması K U 4. Adım Hata nedenlerinin Analizi 6. Adım Sonucun Kontrolü-Uygunluğu 5. Adım Karşı tedbirlerin Alınması
PUKÖ YÖNETİMİ VE ARAÇLARI Yoklama kağıtları, Koşu şemaları, Histogramlar, Anketler Karar matrisi, Pareto şemaları, Çoklu oylama Beyin fırtınası, Yakınlık diyagramları, Sebep-sonuç diyagramı, Ağaç diyagramı, İlişki diyagramı, Odak grupları, Kuvvet alanı analizi 4.iyileştirme fırsatları üzerinde odaklaş Akış şemaları, Odak grupları 3. Ölç ve çözümle 2. Mevcut süreci tanımla 5. Temeldeki nedenleri belirle Beyin fırtınası, Odak grupları, Mülakat Beyin fırtınası, Karar matrisi, Ağaç diyagramı 1.Çıktıları, müşterileri ve beklentileri belirle 6. Çözümleri yarat ve en iyilerini seç PLANLA BAŞLA Beyin fırtınası, Kuvvet alanı analizi, Eylem planları, Ağaç diyagramı, . Akış şemaları 12. Takip et ve getirileri sürekli kıl 7. Deneme uygulamasını planla UYGULA Yoklama kağıtları, Koşu şemaları, Anketler, Histogramlar, Kontrol şemaları ÖNLEM AL KONTROL ET 11.Değişikliği standardize et 8. Denemeyi gerçekleştir 10. Önemli sonuçları belirle 9. Sonuçları değerlendir Yoklama kağıtları, Histogramlar Kuvvet alan analizi, Beyin fırtınası, Eylem planları, Ağaç diyagramı, Akış şemaları Pareto şemaları, Odak grupları, Kuvvet alanı analizi Yoklama kağıtları, Anketler, Odak grupları, Histogramlar, Koşu şemaları
Bir problemin nasıl çözüleceği konusunda hep birlikte fikirler ortaya atmak üzere bir grup insanın toplanmasına BEYİN FIRTINASI TEKNİĞİ adı verilir.
Beyin Fırtınası Kuralları • Her üye sırasıyla düşüncesini belirtir. • Fikirler tükeninceye kadar bu işe devam edilir. • Her üye sırası geldiğinde bir tek fikir önermelidir. • Daha yararlı olmak için çok sayıda fikir üretilmelidir. • Sırası gelen kişi “ PAS” diyebilir. • Düşünceler eleştirilemez, küçümsenemez. • İlk defa katılanlara cesaret verilmeli, teşvik edilmelidir.
3- 5N -1K TEKNİĞİ NE? Ne yapılıyor? Ne yapılmalı? NEREDE? Nerede yapılıyor? Nerede yapılmalı? NE ZAMAN? Ne zaman yapılıyor? Ne zaman yapılmalı? NİÇİN? Niçin yapılıyor? Niçin o şekilde yapılıyor? NASIL? Nasıl yapılıyor? Nasıl yapılmalıdır? KİM? Kim yapıyor? Kim yapmalı?
4- SEBEP- SONUÇ (Balık Kılçığı) DİYAGRAMI Problem çözümünde problemin sebeplerinin sistematik olarak analizi amacıyla kullanılan araçtır. Belirli bir problemin veya durumun olası nedenlerini belirlemek, ortaya çıkarmak için kullanılır. • Grubun problemin içeriğine odaklanmasını sağlar. • Problem hakkındaki grup bilgisinin ortaya çıkmasını sağlar. • Detaylı bir sebep-sonuç diyagramı balık kılçığı şeklindedir, bu yüzden balık kılçığı diyagramı olarak da adlandırılır. • Her sebep incelenirken, normlardan, yöntemlerden oluşabilecek sapmalar, değişiklikler düşünülmelidir.
Sebep Sonuç Diyagramı Yoluyla • Problem çözme sürecinin daha düzenli hale getirilmesi • Problem hakkında bütün bilinenlerin ortaya konması, bilinenlerden bilinmeyenlere doğru sistematik bir yaklaşım. • Problemle doğrudan deneyimi olan kişilerin uzmanlığından yararlanma • MÜMKÜN OLABİLMEKTEDİR.
Sebep Sonuç Diyagramları • Eğiticidir. • Tartışmalarda yol gösterir, konunun dağılmasını önler. • Her türlü problemin analizi için kullanılabilir.
Sebep Sonuç Diyagramı Nasıl Çizilir? Adım-1- Sorun tespit edilir başlık olarak yazılır. Adım-2- Tespit edilecek muhtemel nedenler için temel gruplamalar belirlenir (İhtiyaca göre gruplar belirlenir, Grup başlıkları ve sayısı standart değildir) Düşük Spor Başarısı Var Malzeme Metot Eğiticiler Düşük Spor Başarısı Var Çevre İnsan
Sebep Sonuç Diyagramı Nasıl Çizilir? (Devamı) Adım-3- Bütün üyeler beyin fırtınası oturumuna katılır, sırayla tüm üyelerin düşünceleri alınır. Eğiticiler Bilgisiz yetersiz eğitici Adım-4- Her üye düşüncesinin hangi temel gruba girdiğini belirtmelidir bir neden bazen başka bir nedenin dalı olarak eklenir. Eğiticiler Bilgisiz yetersiz eğitici Yeni eğitici
Sebep Sonuç Diyagramı Nasıl Çizilir? (Devamı) Daha sonra en önemli nedenleri tespit etmek için oylama yapılır, en fazla oyu alan nedenler daire içine alınır. Sorunun çözümüne öncelikle buradan başlanır ve kılçık yavaş yavaş kırılır. Tamamlanmış bir balık kılçığı aşağıdaki gibidir.
5-İLİŞKİ DİYAGRAMI • Bir dizi fikir arasındaki sebep ve sonuç bağlarının grafiksel gösterimidir. • Bu araç, • Ana sebepler belirlenmek istendiğinde, • Daha iyi tanımlanması gereken, birbiri ile ilişkili fazla sayıda konu olduğunda, • Ana sebepleri belirlemek için veri olmadığında kullanılabilir.
İLİŞKİ DİYAGRAMI Moral probleminin sebepleri arasındaki ilişki diyagramı B Takdir eksikliği TemelSebep A Çalışanların katılması Etkin ve Adil Olmayan Ödül C Çalışanların Yorgunluğu, bıkkınlığı Hayal kırıklığına yol açan sistemler F Çalışma arkadaşları arasında D Hayal kırıklığına yol açan sistemler Temel Sonuç E
6- AĞAÇ DİYAGRAMI • Geniş bir HEDEFİ grafik olarak daha detaylı seviyelere ayırmak için kullanılır. • Bir öneriye daha detaylı NASIL - ÇÖZÜM üretildiğini grafik olarak göstermek için kullanılır. • Bir problemin NEDENLERİNİ grafik olarak daha detaylı göstermek için kullanılır. • Bir problemin NEDENLERİNE NASIL öneriler ve eylemler geliştirildiğini grafik olarak göstermek için kullanılır.
NASIL NİÇİN AĞAÇ DİYAGRAMI NASIL ? ………. İşleyen bir öneri süreci geliştirmek ………. HEDEF Yeterliliği artırmak Önerileri artırmak ………. Sonuçları ölçmek ………. Ödüllendirmek NİÇİN ?
NASIL-NASIL AĞAÇ DİYAGRAMI Öğretmenleri Eğit Öğrenciyi Uzaklaştıran Sebepleri İncele Çözüm Çocukların Öğrenme Heyecanını Artır Okul-Aile İlişkilerini Güçlendir En Önemli 10 Sebebe Odaklan ve Önlem Geliştir Nasıl? Uygula ve Sonuçları İzle Kaynak Planlamasını İyileştir Nasıl? Başarıyı Kalıcı Hale Getir
NEDEN-NEDEN AĞAÇ DİYAGRAMI Öğretmenlerin Tutumu Tecrübesizlik Problem Bilgisizlik Çocukların Öğrenme Heyecanını Kaybetmesi Arkadaşların Tutumu Rehberlik Servisinin Yetersizliği Ailenin İlgisizliği Neden? Araç-gereç Yetersizliği Okulun Kaynaklarının Yetersizliği Öğrencilerin Araç-Gereç Getirmemesi Neden? Gereksiz Araç-Gereç Talebi
NEDEN-NASIL AĞAÇ DİYAGRAMI Nasıl ? Yapılacak Çalışma NEDEN Çözüm Önerisi Yapılacak Çalışma Yapılacak Çalışma Çözüm Önerisi SORUN NEDEN Yapılacak Çalışma Yapılacak Çalışma NEDEN Çözüm Önerisi Yapılacak Çalışma Yapılacak Çalışma Yapılacak Çalışma
7.KUVVET ALAN ANALİZİ Bir amacı gerçekleştirirken sorunu çözmeye yönelik performansı artırıcı kuvvetleri güçlendirmek ya da performansı kötüye kuvvet iten kuvvetleri zayıflatmak yolları izlenir. İyileştirme alanı bir hedef cümlesi olarak yazılır. Önceden analiz yapmadan performansı etkileyen itici kuvvetler ve engelleyici kuvvetler beyin fırtınası yolu ile belirlenir
İstek ve heyecan • İyi eğitimin gelecekteki başarının anahtarı olması • Kişisel gelişme isteği • Tembellik • Amaçların belirlenememesi • Hantal müfredat
8.ÇOKLU OYLAMA Beyin fırtınası yöntemiyle ortaya çıkan fikirlerin en önemlilerinin belirlenmesi amacıyla yapılan bir yöntemdir. • Bütün fikirleri içeren bir liste hazırlanır. • Her fikir numaralandırılır. • Numaralandırılan her fikir oylanır. • En az oy alan fikirler listeden çıkarılır. • Bu işlerm en önemli madde sonuç olarak kalıncaya kadar devam eder.
9.NOMİNAL GRUP TEKNİĞİ • Beyin fırtınasında yapıldığı gibi takım üyeleri fikirlerini maddeler halinde yazarlar. • Her üyeye belli sayıda küçük kartlar dağıtılır. • Üyeler listeden önemli buldukları maddeleri birer tane olmak üzere kart üzerinde işaretler ve listeden ellerindeki kart sayısı kadar madde seçer. • En önemli buldukları maddeye en yüksek puanı vermek üzere maddeler puanlandırılır. • Puanlamalar yapıldıktan sonra bu kartlar toplanır ve verilen puanların istatistiği çıkarılır. • En yüksek puan alan madde takımın seçimi olarak duyurulur.
10.YUVARLAK MASA TOPLANTISI • ÇEMBER ŞEKLİNDE BİR OTURMA DÜZENİ UYGULANIR • ÇALIŞMANIN YÖNETİCİSİ TOPLANTININ AMACINI BELİRLENİR • ÜYELER SIRASIYLA DURUM İLE İLGİLİ SORUNU ORTAYA KOYARLAR • KONUŞMACILARIN PAS ETME HAKKI VARDIR. • BURADA DÜŞÜNCELER BEYİN FIRTINASINDA OLDUĞU GİBİ KAYDEDİLMEZ • DÜŞÜNCELER DESTEKLENİR ELEŞTİRİLMEZ
11.VIZILTI GRUPLARI • BİR TOPLANTI VEYA SEMİNER SIRASINDA KATILIMCILARIN KÜÇÜK GRUPLARA BÖLÜNEREK KONUYU TARTIŞTIKLARI BİR TEKNİKTİR. • ETKİNLİĞİ YÜRÜTEN KİŞİ ANA GRUBU KÜÇÜK GRUPLARA BÖLEREK HER BİRİNE ANA KONUYLA İLGİLİ BAŞLIKLARI PAYLAŞTIRIR. • BU GRUPLARA 5-10 DAKİKA SÜRE TANINIR.SÜRE SONUNDA FİKİRLER ALINIR.
12.KAR TOPU BU TEKNİK ÇALIŞMA SÜRECİNDE TARTIŞMAYA İLİŞKİN ALANLA İLGİLİ OALARAK UZLAŞMAYA VE SONUCA VARMAK İÇİN KULLANILIR. GRUP LİDERİ BİR KONU BELİRLER HERKES KENDİ GÖRÜŞÜNÜ YAZAR TARTIŞMACILARDAN İKİLİ GRUPLAR YAZDIKLARI YANITLARI TARTIŞIRLAR VE ORTAK BİR NOKTADA BULUŞMAYA ÇALIŞIRLAR İKİLİ GRUPLAR DÖRTLÜ GRUPLARA DÖNÜŞÜR VE ORTAK BİR CEVAP OLUŞTURULUR. ÇALIŞMANIN SONUNDA TÜM GRUPLAR KENDİLERİNİ FESHEDEREK FARKLI GÖRÜŞLERİ TEKAR GÖZDEN GEÇİREREK BİR UZLAŞIYA VARMAYA ÇALIŞIRLAR.
BEYİN FIRTINASI • YUVARLAK MASA TOPLANTISI • VIZILTI GRUPLARI • KAR TOPU
OKULUMUZDA; • Öğrencilerin okumaya isteksiz oldukları, ders kitaplarının dışına çıkamadıkları, • Yapılan yazılı ve sözlü değerlendirmelerde ifade eksikliğinin olduğu, • Öğretmenlerin araştırma ödevleri konusunda belirli sınırlar içinde kaldıkları, • Öğrencilerin kaynak kullanımı becerilerinin eksik olduğu, • Kütüphanedeki kaynakların yetersiz olması nedeniyle öğrencilerin araştırmaya karşı isteksiz oldukları, • Öğrencilerin araştırma ödevlerini yaparken karşılaştıkları zorluklar, • Öğrencilerin kitap okuma konusundaki isteksizlikleri, • Öğrencilerin yazılı iletişim araçlarına ilgisizlikleri, TESPİT EDİLMİŞTİR.