290 likes | 600 Views
EKONOMİK COĞRAFYA GİRİŞ. KAYNAKLAR. Tümertekin,Erol, Özgüç Nazmiye, 2009, Ekonomik Coğrafya (küreselleşme ve kalkınma ) Çantay yayınları, İstanbul. Doğanay,Hayati, Özdemir, Ünal, Şahin, Fevzi, 2003, Coğrafyaya Giriş II, Genel Beşeri ve Ekonomik Coğrafya Aktif Yayınları, Erzurum.
E N D
KAYNAKLAR • Tümertekin,Erol, Özgüç Nazmiye, 2009, Ekonomik Coğrafya (küreselleşme ve kalkınma ) Çantay yayınları, İstanbul. • Doğanay,Hayati, Özdemir, Ünal, Şahin, Fevzi, 2003, Coğrafyaya Giriş II, Genel Beşeri ve Ekonomik Coğrafya Aktif Yayınları, Erzurum. • Harvey, David, 2008, Yeni Emperyalizm, Everest yayınları, İstanbul. • Khella, Karam, 2003, Parçalanmış Dünya (Günümüzde Emperyalizm), El yayınevi, İstanbul. • Yılmaz, Demet vd, 2006, Kapitalizm, Küreselleşme, Azgelişmişlik, dipnot Yayınları, Ankara. • Lacoste, Yves, 2008, Büyük Oyunu Anlamak, NTV yayınları, İstanbul. • Gökdere, Ahmet, 2001, Küreselleşmeye genel bir bakış, Ankara Avrupa Çalışmaları dergisi C.1S.1 Ankara.
Ekonomik coğrafya insanın hayatını devam ettirmek için yürüttüğü faaliyetlerin incelenmesini içerir. • Ekonomik coğrafyada dünya üzerinde çok çeşitli doğal kaynakların dağılışını ve bu kaynakların insan tarafından kullanılışını konu alan bir bilim dalıdır. • Bu nedenle insanın üretim değiştirme ve tüketim etkinliklerinin yeryüzündeki mekansal farklılıklarının incelenmesi ön plandadır.
Ayrıca bu mekansal farklılığın ortaya çıkardığı farklı üretim şekillerinin analiz edilmesi, dağılışın incelenmesi, gelecekteki eğilimlerin irdelenmesi tespit edilmesi önem taşımaktadır. • İnsan gruplarının kültürel ve sosyal farklılıklara sahip olması ve bu farklılıkların üretim değiştirme ve tüketim etkinliklerinin yeryüzünde farklı mekanlarda çok değişiklikler göstermesi konunun önemini artıran etkendir.
Ekonomi nedir • İnsanların yaşabilmek için üretme ve ürettiklerini bölüşüm biçimlerini ve bu faaliyetlerden doğan ilişkilerin bütününü içine alan bir dal (iktisat) • Diğer anlamıyla aşırı harcamalardan sakınma, işin en uygun şekilde yapılması
EKONOMİK FAALİYET NEDİR • Ekonomik faaliyet insanların hayatlarını kazanmak için yaptığı veya yürüttüğü faaliyetlerin tümünü kapsar
Ekonomik faaliyet nasıl doğar • Şu 3 unsur etkilidir. • 1. Üretme (geçmişten günümüze) • 2. Bölüşme, (azlık , çokluk) • 3. Ticaret (azlık ve çokluğun yer değiştirmesinden doğan faaliyet)
EKONOMİK FAALİYETLER NELERDİR • İnsanların yürüttüğü faaliyetler kabaca 3 grup (Sektör) içinde değerlendirilir. • 1- TARIM ( PRİMER) • 2- SANAYİ (SEKONDER) • 3- HİZMETLER (TERSİYER)(4. Kuaterner)
Ekonomik faaliyetlerin etken olduğu alanlar • Yukarıda belirtilen faaliyetler yerleşme tipine göre de farklılık göstermektedir. • Tarım daha çok kırsal yerleşmelerde ön planda • Diğer ikisi ise şehirsel yerleşmelerde ön planda yer alır.
Ekonomik faaliyetlerde farklılığı ortaya çıkaran unsurlar • Bu farklılığı yaratan etmenler 2 grupta değerlendirilirler • 1. Doğal etmenler: (yükselti, iklim vb) • 2. Beşeri etmenler : ( Nüfus, kültür, eğitim seviyesi vb) • Bunlar, yerleşmelerin nüfus büyüklüğünü alanların ve yerleşmelerin gelişmelerini, ekonomik yapılarını, pazarı, ticareti, ulaşımı farklı ölçülerde etkilemektedir.
Kısaca bir yerin gelişmemesini veya gelişememesini etkiler. başka bir ifade ile • Doğal etmenler nedeniyle (tarım, sanayi, yerleşme vb açılardan ) hiçbir potansiyel oluşmamakta ( dağlık alanlar, çöllük alanlar, bataklık alanlar, çok soğuk veya çok sıcak alanlar gibi ) • Yada doğal etmenlerde olumsuzluk olmamasına rağmen beşeri etmenler nedeniyle var olan potansiyel durumun kullanılamaması (kültürel, sosyal veya teknolojik yapı)
Nüfus dağılışı Relief (topograpya) iklim iş Nüfus dağılışını etkileyen faktörler bitki kaynaklar Ulaşım geçit
Geography Population Yoğun nüfuslu alanlar Seyrek nüfuslu alanlar insanların yaşadığı yerler 4.Fakir su kaynağı 2. Hafif topografya Mountain Forest 8. Step alanlar 3.İyi toprak Desert River Valley 9. Az doğal kaynak 5. Bir çok doğal kaynak 10. Yoğun ormanlar orman vadi dağ çöl
Sparse population in northern high latitudes Dense population in Western Europe Dense population in India & SE Asia Dense population around edges of continents Sparse population in central & west Australia & Northern Africa
Population Distribution • Where people live? • Why they live there (what are the human and physical factors that explain population density and distribution)? • A densely populated area of the world is Europe? • A sparsely populated area of the world is Amazonia.
Niçin bazı alanlar düşük nüfuslu • Fiziki – aktif volkan / dağlık alanlar • İklim – çok sıcak& az yağmur( Sahara) yadaçok soğuk & kısa büyüme sezonu (N. Canada) • Bitki – konifer ormanlar ( N.Eurasia) ve yağmur ormanları • Toprak – donmuş toprak– Permafrost (Siberia), ince toprak(Nepal), yıkanmış toprak(Amazon) • Su kaynakları • Hastalık & böcekler –malarya Central Africa. • Kaynaklar • İletişim – Amazon, Sahara. • Politik – brezilya içleri, yatırımlarda başarısızlık
Niçin bazı alanlar yoğun nüfuslu • Fiziki – düz alan ve etrafı volkanlarla çevrilmiş alan (Etna). • İklim – fark olmaması( N.Europe) güneşlenme(Costa del Sol) yada kar(Alps). • Bitki – çayırlık alanlar • Toprak – derin, humus toprak( Paris) and akarsu depoları ( Ganges Delta). • Su kaynakları – reliable. • Hastalıklar – • Kaynaklar – Ruhr. • İletişim • Politik idari – decisions may affect distribution EPZs or New Towns. • Ekonomik –tarımın işçi ihtiyacını karşılayan yoğun nüfuslu sahalar
Nüfus yoğunluğunu etkileyen faktörler fiziki • Relief (shape of the land) e.g.. Himalayas – düşük nüfuslu; Nile Delta – yoğun nüfuslu • İklim vb merkezi Avustralya – çöl – düşük nüfuslu ; batı Avrupa – yoğun nüfuslu • Bitki vb Amazon – seyrek • Doğal kaynaklar vb . Kömür – Pennsylvania • Su kaynakları • Doğal geçit ve ulaşım imkanları
Sahara (Africa) niçin düşük nüfus yoğunluğuna sahip (0-5 insan km2) • İklim ; sıcaklık çok yüksek ortalama 30 C üstünde ; oldukça kurak yıllık ortalama yağış 200 mm altında , yüksek buharlaşma oranı • Tarımsal problemler ; su yetersizliği ; toprağın tuzluluğu , ulaşım sistemlerinin yetersizliği • Yetersiz doğal kaynaklar • Sınırlı ve yetersiz sanayisel gelişme • Doğal ulaşım rotalarına sahip değil, kıtasal= ihracat ve ithalat limanlarından oldukça uzak
Niçin batı Avrupa yüksek nüfus yoğunluğuna sahip(250-500 km2) • İklim ; sıcaklık ; ortalama 5 ile 25 C; yıllık yağış miktarı 600mm üstünde • Tarımsal avantaj ; yeterli su kaynakları; verimli topraklar , iyi bir ulaşım sistemi ve bağlantıları • Zengin doğal kaynaklar (kömür Ruhr vadisi Almanya ) • Sanayi gelişimi için sınırsız imkanlar • Doğal ulaşım hatlarına kolay bağlantı ; okyanusla liman bağlantıları