HAYIR DEME KONUSU

1. HAYIR DEME KONUSU • Oyuncakla oynamanın en iyi yolunu göstermek çocuğa ceza vermek gibi olur. O oyuncağıyla oynamalı • Çocuklar bizim “ hayır deme ” mizin korkusunu yaşarlar. Çünkü nasıl hayır diyeceğimizi merak ederler. • Patates cipsini yere dökmek isteiğini görüyorum. Onun yeri kutusudur. • Çocuğa saldırıya geçmeksizin prensip kullanma Onun daha fazla itaatini bize sağlayacaktır. • Çocuk çekinmeksizin duygularını ifade etmek ister. • Problemlerini nasıl çözeceğine dair açık bilgi isterler. • Kendinin kontrol edildiğini gören çocuk ( prensipli, saldırısız ) hızlı öğrenecektir.

2. HEMEN HAYIR • Sıkça hayır çocuğun zamanla merakını öldürür. • Hayır, onu ağzına alma • Hayır, ona dokunma • Hayır, buna yaklaşma • Hayır, bu senin işin değil • Çocuğun yönünü yavaşça değiştirin • Okul çocuğun laboratuarıdır.

3. PAYLAŞIM • Fotoğraf makinasını eline aldığında ona kızmak çözüm değil, nasıl kullanıldığını neye yaradığını anlatmak lazım. • Eline alma özgürlüğünü ona vermek paylaşım duygusunu hızlı geliştirir.

4. FARKLI HAYIR • Çocuk doğru hissederse doğru davranır. • Kendi doğru tercihini kullanacak fırsat tanımalıyız, yönlendirmeliyiz. • Kumandayı babama mı vereyim, bendemi kalsın • Çocuğu başkalarıyla kıyaslamayın. Özgüvenini yitirir. Ona küçültücü davranışlarda bulunmayın. • Doğruyu bulurken hayırla başlamak yanlıştır.

5. 7 ALTERNATİF • Duygularını tasdik: Çocuğun olumsuz davranışlarını olumlu hale getirme; • Ali oyunda ayrılmak zorunda olduğu için üzgün • Mehmet ........ sinirli gözüküyor. • Tercih yapma şansı: Muhakeme ve tercih yapabilirsin mesajını çocuğa iletmeli • Hayır kelimesi yerine eveti kullanın. • Evet Ayşe arkadaşın Betül’ü görmeye daha sonra gidebiliriz. • Kendimize düşünmek için zaman tanıyın. • Berk, bu konuyu biraz düşünmeliyim.

6. Evet Mehmet, parka daha sonra gidebiliriz. Şimdi gitmemiz imkansız. Çünkü anne babayı bekliyor. • Sonuçları onunda görmesini ve anlamasını sağlayın. Bak, Burak yolda hiç araba yok. Kimse şu an araba kullanmıyor. • Gerçekte sahip olamayacakları şeyleri onlara hayal yolu ile tanıttırın. • Oğuzhan kocaman bir havuzda yüzmeye gitmemizi isterdin değil mi ? Bu bence de çok eğlenceli olurdu. • Açıklamada bulunun. • Sami, babanın öncelikle çimleri biçmesi gerekiyor. Beni anlayacağını biliyorum.

7. SÖZLER KURŞUN GİBİDİR • Ayşe çok kötü bir kız olmaya başladı. • Bilal bir bebek gibi ağlıyorsun • Abdalca hareketler yapma • Tehditler vs. çocuğu inatlaştırır. • Güven duymalıyız. • Çocuklar affeder gibi görünür ama asla unutmazlar. • Her zaman itaat etmeseler de sizi dinlerler. • Çocuğa karşı saygıda sebatkar olmak sizi dinelmesini sağlar.

8. HAYIR DEMEYE ALTERNATİF • Anladığını biliyorum kullanmak • Neyi nasıl söylüyorsunuz. Ses tonunuz anlayışlı ve olumlu bir izlenim bırakmalı • Onun suçlu gibi olmasına neden olacak tavrınız olmamalı. • Anladığını anlayacağını biliyorum ifadesi ile • Saygınızı gösterirsiniz. • Ondan vicdan duygusunu ortaya çıkarırsınız. • Onun zeki olduğunu hissettirirsiniz. • Güven duygusunu ortaya çıkarır ve geliştirirsiniz. • Yanlış davranışın ne kadar az zamanda çözümünü değil onun ne kadar çabuk düşündüğünüzü ortaya çıkarmalısınız. • Hayır yerine açıklama yapmak. • Çocuğu düşünmeye sevk eder. • Hırçınlığını önler. • Ebeveynini rahatlatır. • Çocuğun anlayış kabiliyetini geliştirir. • Çocukta kızgınlık duygusunu azaltır.

9. YASAKLAR • 1-“ Bugün sana başka meyve suyu yok” der ve akşam meyve suyu alırsa bir çelişki olur. • 2-Çok fazla yasak çocuğu yasaklardan kurtulması için hilelere başvurmasına neden olur. • 3-Çatışma yaratmamalı. • Klozete alışma devresinde büyük çocuk olduğu övgüsünü alan bir çocuğa TV yi açıp kapamada yeterince büyük olmadığını söylemek yasağı

10. GÜVEN • Şikayette bulunmasına izin verin • Bırak küçük çocuk gibi ağlamayı • Çocuklar doğru hissettiklerinde doğru hissederler. • Çocuğa doğru mesaj verilmelidir. • Güven hesabı, onu fiziki olarak sizi anlayıp anlamadığını saygı göstermenizdir. • Çocuğun güvenini köreltmemeli • Eninde sonda bana itaat edecek yanlıştır. • Olmuyorsa: “Ayşe tekrar deneyelim mi?” • Hemen önlemek değil öğrenmesini beklemek önemlidir. • Öğrenmesi için şans tanımalıyız. • Çocuklar yanlış davrandıklarını bilirler. Birde fazla azarlama yanlıştır. • Sürekli uyarı çocuğu kendini ispat etmeye meylettirir.

11. TEHLİKELİ “HAYIRLAR • Onlara korkmayı değil anlamayı öğretmeliyiz. • Panik! Tehlikenin kendisinden daha da tehlikelidir. • Emine dikkat üzerine düşebilir. • Emre hemen onu yere bırak. • Ona yaklaşma • Çocuğun dünyayı keşfedişini, bizim sabırsızlığımız yarım bırakır.

12. Masa Hikayesi • 24 aylık Demet yerden yaklaşık 76 cm yükseklikteki mutfak masasının üzerinde ayakta duruyordu. • Demet: “Anne bana baksana!” • Anne: “ Evet seni görüyorum Demet. Seni görüyorum aşağı bak Demet, yerin ne kadar uzak olduğunu görebiliyor musun? Şimdi de yukarıya bak. Bak ne kadar yüksektesin.” • Demet: “Evet” • Anne: (Bir elma alarak) “Yere bıraktığımda elmaya neler olduğuna bir bak.” • Demet: (Yanında gösterilen ders üzerine yoğunlaşır ve annesinin yüz ifadesini görür ve anne çok ciddi,) • Anne: (Elmayı yavaşça yerden kaldırarak) “ Bak Demet elma düştüğü için parçalandı. Eğer düşersen bu seninde başına gelebilir. Buda çok acı verici olabilir. Bu çok tehlikeli ve demet bunu anlıyor. Senin bunun anladığını biliyorum.”

13. Demet: “Beni aşağı indir anne” • Anne: “Tamam Demet, anne senin aşağı inmene yardım edecek. Aşağı inmek iyi bir fikirdi.” • Ders: yüksek nesnelere tırmanmak tehlikeli olabilir. • Mesaj:Demet zeki biri Demet ne zaman yardım isteyeceğini bilir. Demet aklını kullanabilir. • Öğrenmek korkmayı anlayışa dönüştürür.

14. HAYIR DEMENİN 7 METODU • 1 Ricasını tasdik, aktif dinleme • Evet Tolga gece parka gitmek istiyorsun. • 2Olacakları sıralamak • Bak Tolga senin bütün gün basketbol oynaman için etrafı aydınlatabilmeyi isterdim. • Ama etrafını görmen zor olacağı için parkta oynayamazsın. • 3Duygularını anlayın, yargılanma korkusu olmamalıdır. • Tolga seni parka göndermediği için anneye kızgın olduğunu görüyorum. Bugün evde oturmak istemiyordun. • 4Gerçekleşmeyecek şeyleri ona hayaller yolu ile anlatın.

15. 5 Ne kas ettiğinizi örneklerle açıklayın. • Tolga topu karanlıkta sana attığımda neler olduğuna bir bak. Onu görebilmen ne kadar zor değil mi? • 6 Güven sağlayın. • Gece vakti parkta niye oynamadığımızı Tolga anlıyor. • 7 Seçenekler sunun • Tolga ister kitap oku istersen boyama yap. • Sonuçta ona hayır dediniz. Onun istediği kadar şikayette bulunmasına izin verin. Onun sıkıntılarını anladığınızı gösterin.

16. ELEŞTİREL DEĞİL ÖVÜCÜ OLMAK • 1-Saygı çocuğa karşı davranışınızı temel taşıdır. • 2-Ali bir bebek gibi ağlıyorsun. • 3-Lütfen kelimesi onu mızmızlığa alıştırır, şımarmasına sebep olur. • 4-Yapmanı bekliyorum. • 5-Aşağılayıcı, utandırıcı, ifadeler çocuğun kabuğuna çekilmesine neden olur.

17. TAVIR • Çocuğunuzu ne kadar kucağınıza almak şımartmayacağı gibi ne kadar ismiyle çağırmak kendi kişiliğini hissetmesini sağlar. • Çocuğu gülünç isimlerle çağırmak incitir. • Ona bebek gibi davranmasına neden olur. • Saygılı davranılmak herkes için önemlidir.

18. GÜVEN • Güvenin temelini samimiyetteki daimilik ve ona sadakat oluşturur. • Güvenin en güvenilir testi çocuğun sizi ne kadar dinlediğidir. • Kendinizi kandırmayın • Güvenin oluşması için zaman verin. • Güven günden güne yerleşen bir duygudur.

19. TEKRAR ANLATIN • Onlara karşı sabırlı olun tekrar anlatın • Kendisine hayır diyebiliyor muyuz. • Tutarlı sonuçları görmek 5 ay bile sürebilir. Zamanla, tekrarla, güvenle en iyi sonuca varabiliriz.