Ábyrgð stjórnarmanna og áhættustjórnun

1. Ábyrgð stjórnarmanna og áhættustjórnun Guðjón Viðar Valdimarsson CIA,CFSA,CISA GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

2. Yfirlit kynningar • Ábyrgð stjórnarmanna og innra eftirlit • Hlutverk stjórnar • Hlutverk stjórnenda • Hlutverk innri endurskoðunar • Hlutverk áhættustýringardeilda • Stjórnun áhættuþátta og hlutverk stjórnarmanna • Markmið áhættustjórnunar • Ferill til að greina og ákvarða áhættuþætti • Ráðgjöf á sviði áhættustjórnunar GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

3. Hlutverkstjórnar • Stefnumótunfyrirtækis. • Gefaframkvæmdastjóra/forstjórafyrirmæli og stefnuvarðandidagleganreksturfyrirtækisins. • Ráðningframkvæmdastjóra/forstjórafyrirtækis. • Veitingprókúruumboða. • Ákvarðanir um ráðstafanirsemeruóvenjulegareðamikilsháttar. • Eftirlitmeðstarfsemifélagsins, m.a. eftirlitmeðbókhaldi og meðferðfjármunafélagsins. • Aðkomaframút á viðfyrirhöndfélagsins og rita firma þess. GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

4. Hlutverkstjórnar • Stjórnberaðtryggjaaðtilstaðarséeftirlitsumhverfisemvirkar. • Stjórnskilgreiniráhættuþol (risk appetite) • Stjórnræðurinnriendurskoðandatilþessaðgefaálit um tilvist og virknieftirlitsumhverfis. • Stjórnskaltryggjaóhæði og aðganginnriendurskoðunaraðupplýsingum. • Aðframfylgjasamþykktumábendinguminnriendurskoðunargagnvartframkvæmdastjórn. GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

5. Hlutverkstjórnar • Skipanendurskoðunarnefndar • Eftirlitmeðvinnuferliviðgerðreikningsskila. • Eftirlitmeðfyrirkomulagi og virkniinnraeftirlitseiningarinnar, innriendurskoðun, efvið á, og áhættustýringu. • Eftirlitmeðendurskoðunársreiknings og samstæðureikningseiningarinnar. • Setjaframtillögutilstjórnar um val á endurskoðandaeðaendurskoðunarfyrirtæki.“ GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

6. Hlutverkstjórnar • Hlutverkendurskoðunarnefndarskv. lögum um fjármálafyrirtæki • Mat á reikningsskilum og skýrslugerðstjórnenda um fjármál • Eftirlitmeðgerðáhættugreiningar og viðbrögðumviðáhættu • Eftirlitmeðendurskoðunársreiknings og tilvistverklagsreglna um gerðársreiknings. • Fylgjaeftirábendingumúrinnraeftirlitifyrirtækisinseðafráinnriendurskoðun. • Gangaúrskugga um óhæði og setjaframtillögutilstjórnar um tilnefninguytriendurskoðandaeðaendurskoðunarfyrirtækisfyriraðalfund • Meta þörf á innriendurskoðun, annastráðninguinnriendurskoðenda og eftirlitmeðinnriendurskoðun. GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

7. Hlutverkstjórnenda • Stjórnendurfyrirtækiseruábyrgirfyrirþvíaðinnleiðaeftirlitsaðgerðirtilaðminnkaáhættusemstefnirmarkmiðum í hættu. • Þeireigaaðþekkjasittumhverfi best og þeirraeraðuppfyllamarkmiðsem sett eruþeirristarfsemisemþeireru í forsvarifyrir. • Stjórnendureigaaðgreina og meta áhrifáhættuþátta • Tryggjaaðgerðarséuviðeigandiráðstafanirtilaðstjórnaáhættu • Skýrastjórnfráþeimáhættuþáttumsemeruekkigerðarráðstafanirfyrir (utan „risk appetite“) • Fullvissaáhættustjórnaðráðstafanirséugerðartilaðstjórnaþeimáhættuþáttumsemeruutanáhættumarka. GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

8. Hlutverkinnri endurskoðunar • Innriendurskoðunseturframóháð og hlutlægtálittilstjórnar og stjórnenda á þvíhvortstjórnunáhættuþáttaséinnanviðurkenndraáhættumarkafyrirtækisins. • Ekkiaðstaðfestameðóyggjandihætti, þ.e.a.s. aðgefafullkomnavissufyrirþvíaðöllumáhættuþáttumséstjórnaðinnanáhættumatsþví í mörgumtilvikumerekkihægtaðsjáallaáhættuþættifyrir. • Tekinhefurveriðafstaðatilstjórnunarallraáhættuþátta en súafstaðagætifalist í þvíaðtryggja sig fyrirhlutunumeðabara taka á sig áhættu, séulíkur á viðkomandiatburðimetnarsvolitlaraðekkitakiþvíaðgerasérstakarráðstafanir. GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

9. Hlutverk áhættustýringardeilda • Áhættustýring eru ekki eigendur áhættuþátta og breyta engu um ábyrgð stjórnenda. • Áhættustýring getur ráðfært sig við innri endurskoðun en með vissum skilyrðum. • Ráðgjöf á sviði áhættustýringar og stjórnun áhættuþátta megi ekki skerða óhæði eða hlutlægni í umfjöllum innri endurskoðunar • Að sú vinna og manntímar mundi gera innri endurskoðun ókleift að standa við megin markmið sín sem væri að klára þau verkefni sem væru á endurskoðunaráætlun. • Að stjórnendur fari ekki að líta svo á sem innri endurskoðun sé í raun „eigandi“ áhættuþátta. Innri endurskoðun á að gefa álit á stjórnun áhættuþátta til stjórnenda en ekki öfugt. GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

10. Almennt um hlutverkaðila • Þaðliggureiginlega í hlutarinseðliaðbestaleiðintilaðaðskiljahlutverkstjórnar, innriendurskoðunar og stjórnendaerað taka þaðskýrtfram í stefnu, vinnureglum og öðrumskriflegumstefnumiðumfyrirtækisins. • Stjórnendurberiábyrgð á þvíaðfinna og meta áhættuþættisem og aðgeraviðeigandiráðstafanirtilaðhaldaáhættuinnanþolmarkastjórnarfyrirtækisins. • Innriendurskoðunveitirstjórnálit á þvíhvortáhættuséstjórnaðinnanáhættumarka en veitireinnigtakmarkaðaráðgjöftilstjórnendavarðandigreiningu og mat áhættuþátta. • Þaðer á ábyrgðstjórnarsamkvæmtlögumaðhafaeftirlitmeðrekstri og innraeftirlitifyrirtækis. Þaðerstjórnaraðsjátilþessaðstjórnendur og innriendurskoðungerirsínavinnutilstjórnuppfyllisínalagaleguábyrgð. GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

11. Stjórnun áhættuþátta og hlutverk stjórnar • Ef til staðar er virk áhættustjórnun þá er stjórn að uppfylla lagaákvæði um virkt eftirlitsumhverfi. • Áhættustjórnun er tæki til að setja hlutlægan mælikvarða á áhættuþol (riskappetite) og það er hlutverk stjórnar að skilgreina áhættuþol. • Tæki fyrir stjórn til að taka virkan þátt í að bæta eftirlit og rekstur innan fyrirtækis GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

12. H Afleiðingar L H Líkur Markmiðáhættustjórnunar • Einblína á þáþættisemerumeðmestaáhættu og gefamestan á vinning í lækkunáhættumeðskilvirkumeftirlits- aðgerðum GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

13. Ferilltilaðgreina og ákvarðaáhættuþætti • Greinamarkmiðfyrirþástarfsemisemviðkomandistjórnandier í forsvarifyrir. • Greinaþááhættuþættisemgætukomið í vegfyriraðmarkmiðnáist. • Ákveða og greinatölugildifyriráhættuþætti • Skilgreinatölugildiáhættuþátta • Raðaviðfangsefnumeftirtölugildiáhættu • Útbúaáhættuskrá(risk register) GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

14. Ráðgjöf á sviðiáhættustjórnunar • Að meta áhættustjórnunmeðtillititil : • Heiðarleika, siðagilda og annarasiðatengdraeftirlitsþátta • Hlutverk, vald, ábyrgð og aðraþættim.t.táhættustjórnunar • Menningarfyrirtækisins og stjórnunarstílsstjórnenda • Lagalegsumhverfis og stjórnskipulags • Skriflegrareglna um stjórnunarhættifyrirtækisinsvarðandiákvarðanatöku. • Hæfni og möguleikam.t.t. starfsfólks og annaraþátta (fjármögnunar, tímaferla, kerfa og tækni) • Stjórnunarviðskiptatengslaviðytriaðila • Þarfa og væntingastjórnar, stjórnenda og annarainnriábyrgðaraðila • Innrivinnureglna og stefnumörkunar • Aðsetjauppframmistöðumat á áhættustjórnunmeðskriflegumviðmiðum GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

15. Ráðgjöf á sviðiáhættustjórnunar • Að meta áhættustjórnunmeðtillititil : • Aðsetjamarkmið og greinamarkmið á öllumsviðumútfráheildarmarkmiðumfyrirtækisins. • Greining og mat áhættuþáttaeinnigm.t.tsamfylgni, tengsla og forgangsröðunar • Skilvirkraáhættuviðbragða (t.d, forðast, yfirfæra, innraeftirlits, samþykkis) • Þróa og framkvæmaáætlunfyriráhættustýringu • Eftirlits um framkvæmdáhættuáætlunar og nýrraáhættuþátta • Skýrslugjöfvarðandiáhættustjórnun og stjórnunáhættuþátta. Einnigyfirlit um áætlannagerðvegnaáhættustjórnunar og yfirlit um möguleganýjaáhættuþætti. • Reglubundinendurskoðun á stjórnunáhættuþáttatilaðstuðlaaðviðvarandiendurbótum. • Mat á stjórnunmikilvægustuáhættuþátta • Staðreynaaðáhættuþættirséuréttmetnir. • Staðreynaáhættumatstjórnenda og skýrslugjöfstjórnendatilstjórnar • Staðreynaheildarferliáhættustjórnunar. GSH - innri endurskoðun og ráðgjöf

16. GSH – innriendurskoðun og ráðgjöfgudjon.v.valdimarsson@gsh-innri-endurskodun.netwww.gsh-innri-endurskodun.net GuðjónViðarValdimarsson CIA, CFSA, CISA