Fundacja Rodzić po Ludzku

1. Fundacja Rodzić po Ludzku Historia Cele Działania Projekty realizowane dzięki wsparciu „mechanizmów norweskich”

2. O Fundacji: • Organizacja pozarządowa not for profit • założona w 1996 r. przez osoby organizujące w latach 1993-1995 akcję „Rodzić po ludzku” • Cel statutowy: poprawa jakości opieki okołoporodowej w Polsce • Organizacja typu WATCH-DOG – tzw. działania strażnicze

3. Działamy, aby: • potrzeby kobiet i ich rodzin były priorytetem dla opieki okołoporodowej w Polsce • każda kobieta czuła się podmiotem opieki okołoporodowej i miała do niej łatwy dostęp • dzieci przychodziły na świat w przyjaznym otoczeniu • rodzice mogli liczyć na wsparcie w przeżywaniu swojego macierzyństwa i ojcostwa

4. Działamy, aby: • kobiety były świadome swych praw i domagały się ich przestrzegania, • szpitale informowały o swojej pracy i publikowały jej wyniki, • praktyka położnicza opierała się na wiarygodnych badaniach naukowych, • zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia były uwzględniane w praktyce polskich szpitali położniczych, • stworzono warunki dla istnienia i rozwoju pozaszpitalnych miejsc do porodu, • samodzielne i niezależne położne odgrywały główną rolę w opiece nad kobietą i noworodkiem.

5. Jak działamy? • Monitoring opieki okołoporodowej i rzecznictwo 1. • Monitorujemy tworzenie ustaw • Zbieramy informacje o ofercie szpitali i publikujemy je • Propagujemy prawa pacjenta i monitorujemy ich przestrzeganie • Wspieramy położne w dążeniu do samodzielności i niezależności zawodowej • Reagujemy na bieżącą sytuację (np. 2008 r. protest przeciwko likwidacji Izby Porodowej w Lędzinach) • Prowadzimy poradnictwo prawne

6. Jak działamy? • Monitoring opieki okołoporodowej i rzecznictwo 2. • Bierzemy udział w procesie legislacyjnym: • Ustawa o prawach pacjenta • Standard opieki okołoporodowej 2 idee: Prawa pacjenta powinny być realnym elementem właściwej opieki nad kobietą, a nie tylko pustą deklaracją; Każda kobieta powinna mieć realny dostęp do „godnego” porodu

7. Sukcesy – od 2006 r. • Wielokrotne stanowiska RPO w sprawie opłat za poród rodzinny i intymne warunki • Stanowisko Ministerstwa Zdrowia (wyrażone w odpowiedzi na interpelację poselską) • Inicjatywa RPO – Karta Praw Kobiety Rodzącej • Powstanie standardu opieki okołoporodowej Porażki– samorządy nie reagują na fakt pobierania opłat przez podległe im jednostki  monitoring

8. Jak działamy? • Edukacja • Propagowanie wiedzy opartej na dowodach naukowych (evidence based medicine) • Szkolenia dla położnych i personelu medycznego • Coroczne konferencje • Strona www.rodzicpoludzku.pl – kompendium wiedzy o porodzie • „Biblioteka Fundacji Rodzić po Ludzku” • Ulotki – seria „Wiesz, więc wybierasz” – 8 tytułów

9. Jak działamy? • Praca z rodzicami • Działania lokalne • Autorski program szkoły rodzenia, opartej na koncepcji porodu aktywnego • Warsztaty dla rodziców • Program edukacyjny „Dni Otwarte” • Prowadzenie wsparcia w trudnościach emocjonalnych w okresie ciąży i początków macierzyństwa

10. Jak działamy? • Kampanie społeczne • Akcja „Rodzić po ludzku” – 4 edycje (’94, ’95, 2000, 2006) • Kampania „Walczymy o normalność” • Kampania przeciwko rutynowemu nacięciu krocza „Nie daj się naciąć!”

13. Główne przeszkody • Opór środowiska medycznego, niechęć do przyjęcia ocen dokonywanych przez „laików”. • Brak reakcji decydentów. Przez długi czas pozytywne zmiany w szpitalach dokonywały się tylko na bazie zaangażowania pojedynczych osób. • Brak systemowego planowania opieki okołoporodowej. • Marginalizowanie problemów społecznych, które dotyczą w większości kobiet.

14. Akcja „Rodzić po ludzku” Warunki w szpitalach położniczych na pocz. lat 90.XX w. • izolacja kobiety rodzącej od bliskich, brak kontaktu z rodziną, • brak jakiejkolwiek możliwości decydowania o przebiegu porodu, • brak informacji o przebiegu porodu, stanie zdrowia kobiety i dziecka, • powszechne naruszanie intymności i prywatności – porody na wspólnych salach, obnażające ciało koszule, rutynowe zabiegi takie jak lewatywa, w warunkach urągających intymności, • oddzielenie matki i dziecka po porodzie, dziecko przynoszone matce kilka razy dziennie tylko do karmienia.

16. Akcja „Rodzić po ludzku” • Rodzić po Ludzku to kampania społeczna, która wyrosła z frustracji i buntu kobiet wobec warunków w szpitalach położniczych w jakich rodziły dzieci. Powszechnie akceptowany model medyczny porodu został zakwestionowany na rzecz modelu humanistycznego, skoncentrowanego na potrzebach kobiet. • Uznana za najbardziej skuteczną kampanię społeczną w Polsce, która dokonała trwałej zmiany w opiece okołoporodowej w Polsce. Jej materialnym, namacalnym produktem jest „Przewodnik po szpitalach położniczych w Polsce” w którym każdy szpital położniczy (425) jest opisany i oceniony wg. ustalonych kryteriów. • Rodzić po Ludzku ma wiele wymiarów: jest to zarówno kampania społeczna i działanie strażnicze, ale również badanie opinii publicznej i badaniem ankietowym na dużej próbie. • Jest również dowodem na skuteczne działanie mediów na rzecz społecznej zmiany.

18. Jaki był pomysł akcji? Chcieliśmy zmienić sytuację kobiet rodzących poprzez odwołanie się do doświadczeń tych, które już urodziły, ich aktywności, emocji i wciągnięcie ich do wspólnej pracy nad zmianą w ważnym, kobiecym obszarze.

19. Akcja „Rodzić po ludzku” • Pierwsza akcja ogłoszona została na łamach „Gazety Wyborczej” w maju 1994 roku. Pracował nad nią zespół złożony z działaczek organizacji ekologicznej, dziennikarzy „Gazety Wyborczej” i miesięcznika dla rodziców „Twoje Dziecko”. • Kolejne edycje akcji miały miejsce w 1995, 2000 i 2006 roku.

20. Odpowiedź kobiet • 1994/1995 r. - 15 000 listów i ankiet Kolejne edycje kampanii: • 2000 r. - 12 000, • 2006 r. – 40 000 (26 000 dotyczących porodów z lat 2004-2006)

21. Zbieranie informacji • 3 źródła: • Listy i ankiety od kobiet • Informacje i ankiety od ordynatorów oddziałów położniczych i neonatologicznych • „wizja lokalna” robiona przez dziennikarzy (w 2006 r. przeszkoleni ankieterzy) przy odwiedzinach w szpitalach na swoim terenie.

30. Rezultaty • Pierwsze zmiany - organizacyjne: odwiedziny, bliska osoba przy porodzie, szkoły rodzenia, mama z dzieckiem po porodzie, większa życzliwość. • Dużo wolniej – respektowanie decyzyjności pacjentki – informacja i świadoma zgoda, zmiana utartych procedur, przestarzałych praktyk – swoboda rodzenia, pierwszy kontakt z dzieckiem tuż po porodzie.

31. Rezultaty • Reakcje środowiska medycznego – przez wiele lat niechętne. Pozytywne zmiany zasługą pojedynczych osób, brak systemowych rozwiązań. • Dotknięcie „tabu” - ujawnienie, że źródłem cierpienia kobiet jest nieludzki system opieki i postawa położnych i lekarzy.

32. Rezultaty • Zmiana postawy kobiet – uświadomiły sobie swoje potrzeby i prawa, zaczęły domagać się ich respektowania. Z potulnych pacjentek stały się bardziej świadomymi konsumentkami. • Akcja wprowadziła temat narodzin dziecka do publicznej dyskusji. Poród przestał być tylko sprawą kobiet, czyli sprawą nie (mniej) ważną. Zaczęto zwracać uwagę na pozamedyczny aspekty narodzin.

33. „Narodziny w oczach dzieci”(2008) • Międzynarodowy projekt badawczy, realizowany w ramach współpracy europejskich organizacji zrzeszonych w ENCA (Europejska Sieć Organizacji Działających na Rzecz Narodzin) • Jak dzieci postrzegają narodziny? Czy mają ukształtowany obraz porodu? • Zwrócenie uwagi opinii publicznej, wychowawców i rodziców na to, jakie są wyobrażenia dzieci dotyczące narodzin człowieka i jak wcześnie się one kształtują.

34. „Narodziny w oczach dzieci” Dzieci poproszono, aby narysowały „panią, która rodzi dziecko, pomieszczenie, w którym się znajduje, oraz osoby, które są razem z nią w tym momencie”.

35. Tutaj dziecko wychodzi. Tutaj pan doktor, kroplówka i to jest jeden mały, który się wydostał. Na szafce jest strzykawka i nóż jak by ciąć brzuch. Tu jest coś żeby doczepić do karetki i żeby nie latało tak po noszach.Michał, 6 lat, Warszawa

36. To są łóżka na których leży pani z dzieckiem i przy nich są pielęgniarki, a robocik ,który sprząta to też podaje różne rzeczy tam. A tutaj jest maszyna, która sprawdza czy dzieci nie mają żadnych chorób. Maciek, 9 lat, Warszawa

37. To jest w szpitalu. Można urodzić w domu, (ale) tylko przy opiece lekarza. Mama nie lubi chodzić do szpitala, ale dzidziuś ma tam najlepszą opiekę. Mama jest zadowolona bo będzie miała dziecko.Miranda, 9 lat, Lędziny

38. Tu jest samochód, i pani idzie do szpitala bo się umówiła na rodzenie.Klara, 7 lat, Wrocław

39. Pielęgniarka trzyma szmaty żeby wytrzeć dziecko. Mama płacze, bo ją boli, ale śmieje się, bo urodziła to dziecko. Tatuś jest na korytarzu.Marysia, 9 lat, Lędziny

40. Rzecznictwo i monitoring wybranych aspektów opieki okołoporodowej i przestrzegania praw kobiet w Polsce 1 listopada 2008 – 31 grudnia 2009

41. Cele projektu: • rozwój monitoringu opieki okołoporodowej i rzecznictwa interesów kobiet w okresie ciąży, porodu i wczesnego macierzyństwa w Polsce • rozpowszechnianie informacji i edukacja w zakresie praw pacjenta oraz właściwej opieki okołoporodowej

42. Działania

43. Monitoring administracji samorządowej • Zbadanie, jak samorządy realizują zadania w zakresie opieki nad matką i dzieckiem • Badanie przeprowadzone wśród 60 JST • Rezultaty: opublikowano raport z badania, konferencja

44. Monitoring administracji samorządowej • Wkleic okladke raportu, 2 zdjecia z konferencji

45. Rzecznictwo interesów kobiet • Akcja na rzecz utrzymania ostatniej Izby Porodowej w Polsce i włączenia pozaszpitalnych miejsc do porodu do systemu opieki okołoporodowej • Udział przedstawicielek FRpL w tworzeniu projektu standardu opieki okołoporodowej (race w Ministerstwie Zdrowia) • Współpraca z biurem Rzecznika Praw Obywatelskich

46. Poradnictwo prawne • Cotygodniowy dyżur porad prawnych dla kobiet w ciąży i mam małych dzieci z zakresu: prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych i praw pacjenta • Pomoc w składaniu odwołań i pism procesowych • Interwencje np. dotyczące problemów rodziców po stracie dziecka

47. Portal www.rodzicpoludzku.pl • Kompedium wiedzy o ciąży, porodzie, wczesnym okresie macierzyństwa • Wiarygodne informacje dla rodziców i dla profesjonalistów • Przybliżanie najnowszych wyników badań naukowych (EBM – evidence based medicine) • 300% wzrost popularności serwisu w trakcie trwania projektu

48. Wstawic proint scrren ze strona glowna

49. Bank Informacji o placówkach • Zawiera informacje o ponad 700 placówkach opieki okołoporodowej: oddziałach położniczych, szkołach rodzenia, poradniach laktacyjnych • Zachęca kobiety do świadomego wyboru placówek i do wyrażania opinii o ich ofercie, a placówki do jawności oferty i publikowania wyników

50. Print scrren strony z bankiem albo opisu szpitala