Fundacja Instytutu Filozofii i Socjologii PAN

1. „Odświętne tworzenie i propagowanie marek (narodowej, lokalnej, regionalnej) w społecznościach lokalnych. Rola ludzi i instytucji kultury” Cele, założenia i metodologia badania Fundacja Instytutu Filozofii i Socjologii PAN

2. Cele badania • Celem zrealizowanego badania była analiza oddolnego i odświętnego tworzenia marki lokalnej, regionalnej i narodowej w lokalnych społecznościach poprzez festyny i święta lokalne • Analiza ta skupiała się w szczególności na poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, jaką rolę w procesie tworzenia marek odgrywają lokalni animatorzy kultury oraz przedstawiciele instytucji publicznych i samorządowych uczestniczących w tworzeniu i realizacji polityki kulturalnej

3. Długofalowe cele badania Celem długofalowym tego typu przedsięwzięć badawczych jest: • wzmocnienie animatora kultury jako ważnego aktora lokalnego • identyfikacja kluczowych środowisk decyzyjnych zajmujących się strategiami kultury we współpracy z lokalnymi animatorami kultury • budowanie - w dialogu badaczy, animatorów kultury i przedstawicieli instytucji - różnego typu rekomendacji dla instytucji kultury na poziomie lokalnym i krajowym oraz wskazówek dla środowisk lokalnych w zakresie działań markotwórczych (budowania lokalnych wzorów obywatelskich działań kulturalnych wokół idei kreowania marek lokalnych/regionalnych i marki narodowej)

4. Podstawowe założenia badań Autorzy projektu koncentrując uwagę na wydarzeniach odświętnych przyjęli dwa istotne założenia: 1) życie odświętne społeczności lokalnej odsłania ważny element społecznej oddolnej konceptualizacji marek; kreowanie i realizacja święta lokalnego czy święta lokalnego w kontekście święta o charakterze narodowo-państwowym jest zintensyfikowanym w czasie i miejscu wielowymiarowym procesem kulturowym, w którym ujawniają się właściwości oddolnych procesów kulturowych o długofalowym charakterze. 2) animatorzy kultury stanowią zbiorowość najlepiej pod względem wiedzy o kulturze – ogólnej i lokalnej – przygotowaną do roli strategicznego uczestnika procesu tworzenia marek i wyrażania ich w postaci powszechnie uznanych kodów kulturowych

5. Społeczności lokalne wybrane do badania - Przemyśl i Spała Wybór tych społeczności wynikał • ze zróżnicowanych pod względem tradycji długiego trwania, kulturowych charakterystyk oraz lokalizacji geograficznej społeczności • z odmiennych charakterystyk badanego wydarzenia kulturalnego: W przypadku Przemyśla, zlokalizowanego na pograniczu dwóch kultur narodowych (społeczność o charakterze wielokulturowym) - "Wincentiada – Dni Patrona Miasta Przemyśla„ W przypadku Spały (społeczności o charakterze monokulturowym) - Dożynki Prezydenckie, święto lokalne o charakterze narodowym, ogólnopolskim, z udziałem prezydenta i władz krajowych

6. Badania terenowe W każdej społeczności przeprowadzono badania empiryczne przez zespoły złożone z 3-4 badaczy. W okresie trwania wydarzenia zrealizowano następujące zadania: • Przeprowadzono ankiety z uczestnikami wydarzenia i mieszkańcami - 86 ankiet w Przemyślu oraz 50 ankiet w Spale. • Przeprowadzono obserwację uczestniczącą, wraz z dokumentacją fotograficzną. • Zebrano dokumentację lokalnych instytucji kultury biorących udział w przygotowaniu i realizacji wydarzenia oraz dokumentację samego wydarzenia. • Przeprowadzono 16 pogłębionych wywiadów indywidualnych z organizatorami wydarzenia i innymi animatorami kultury – przedstawicielami instytucji i organizacji aktywnie działających w przestrzeni społecznej i kulturowej.

7. Pogłębione wywiady indywidualne 16 indywidualnych wywiadów pogłębionych • a/ organizatorzy, czyli ludzi reprezentujące instytucje bezpośrednio zaangażowane w organizację święta • b/ animatorzy kultury – przedstawiciele instytucji i organizacji aktywnie działających w przestrzeni społecznej i kulturowej Przemyśla i Spały. • W Przemyślu przeprowadzono 8 indywidualnych wywiadów pogłębionychz osobami reprezentującymi: Galerię Sztuki Współczesnej w Przemyślu; Wydział Kultury Urzędu Miasta w Przemyślu, Przemyskie Centrum Kultury i Nauki „Zamek”, Towarzystwo Dramatyczne im. Aleksandra Fredry „Fredreum”; Grupę Filmową „Zwellinder”, Przemyskie Towarzystwo Muzyczne, Przemyską Fundację Rozwoju Tańca oraz instytucje Kościoła Rzymskokatolickiego (przedstawiciele Caritas Archidiecezji Przemyskiej oraz Klasztoru Franciszkanów w Przemyślu) • W Spale zrealizowano 8 indywidualnych wywiadów pogłębionych z przedstawicielamiorganizatorów Dożynek: Starostwa Powiatowego w Tomaszowie Mazowieckim, Polskiej Izby Produktu Regionalnego i Lokalnego, Kancelarii Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej (wywiadzie z pracownikami Kancelarii Prezydenta uczestniczyły równocześnie dwie osoby), Muzeum w Opocznie, Muzeum w Tomaszowie Mazowieckim, Łódzkiego Domu Kultury oraz animatorami kultury zaangażowanymi w kulturalną działalność miasta: przedstawiciel Gminnego Centrum Kultury w Inowłodzu i Lokalnej Organizacji Turystycznej w Spale