Doc.Dr.Golubovi }- Arsovska

1. ZABOLUVAWA NA PREDNIOT SEGMENT NA OKOTOCRVENO OKOZABOLUVAWA NA ZADNIOT SEGMENT NA OKOTODIJABETI^NA RETINOPATIJAABLACIJA NA RETINATAVASKULARTNI OKLUZIJI Doc.Dr.Golubovi}-Arsovska

2. Anatomskapodelbanavidniotaparat: 1.o~no jabolko 2.vizuelni pati{ta 3.pomo{niorganinaokoto: -kapaci (palpebrae), -solzenaparat (apparatus lacrimalis), -spojnica( conjunctiva) - nadvore{nio~nimuskuli (mm. oculiexterni) -masnojastu~e (paniculusadiposusorbitae) -pokosnica(periorbita) -koskenizidovi (orbita)

3. KAPACIPALPEBRAE Anatomija • Povr{en sloj: -ko`a -znojni `lezdi -modificiraniznojni `lezdi (Moll) ilojni `lezdi (Zeiss) -muskulnivlaknanaorbikularniotmuskul -vlaknanamuskulotlevatorpalpebrae • Dlaboksloj: -tarzalnaplo~a so Meibomani-ovi `lezdi - vlaknanamuskulotlevatorpalpebrae -palpebralnakonjunktiva

4. PALPEBRI Entropiumpalpebrae

5. PALPEBRIEctropiumpalpebrae

6. PALPEBRIHordeolumpalpebraeVospalitelenprocesnaMoll-oviiliZaeiss-ovi`lezdiPALPEBRIHordeolumpalpebraeVospalitelenprocesnaMoll-oviiliZaeiss-ovi`lezdi

7. PALPEBRIChalazionpalpebraeHroni~envospalitelenprocesnaMeibomani-evi `lezdi

8. SOLZEN APARAT • Strukturikoisekretiratsolznatate~nost -solznazlezda -pomo{nisolzni `lezdi • Solzen film -lipidensloj -vodensloj -mucinskisloj • Strukturikoijadreniraatsolznatate~nost -punktiikanalikulilakrimalis -lakrimalnakesi~ka -odvodenductuslakrimalis

9. SOLZEN APARATDacryocystitis Vospalitelenprocesnasolznatakesi~ka -hroni~novospalenie rezultatnastesnuvawenanazo-lakrimalniotkanal -simptomi :solzewe,mukozenilimukopurulentensekretpripritisokvopredelotnakesi~kata -tretman: op. (dacryocistorhynosthomia)

10. SOLZEN APARATDacryocystitisacuta-postarapopulacija, predilekcijana `enskipol-stenozananazolakrimalniotkanalstaphyloccoci, steptoccoci, pneumoccoci-simptomi: bolkacrveniloiotokvopredelotnasolznatakesi~ka, solzewe, crvenilonakonjunktivata, malaksalost, temperatura-tretman: lokalniisistemskiantibiotici

11. DISFUNKCIJA NA LAKRIMALNIOT APARATKeratoconjunctivitissicca Posledicanareduciranovla`ewenarogovicataikonjunktivata -zaradinamalenaprodukcijanasolzi -izmenanasolzniot film -simptomi: pe~ewevoo~ite, osetnastranotelovoo~ite,crvenilo, refleksnozgolemenosolzewe, oskudnaleplivamukoznasekrecija -tretman: ve{ta~kisolzi, obliteracijanapunctalacrimalis

12. VOSPALENIE NA SOLZNATA @LEZDADacryoadenitis-vospalenienasolzna `lezda-staphyloccoci, streptoccoci-otok, bolka, crvenilo-tretman:toplikompresi, lokalenantibiotik

13. SINDROM NA CRVENO OKOkompleksenpojamkojinvolvirapovekezaboluvawakoji se manifestiraat so hiperemijanakonjunktivata

14. SINDROM NA CRVENO OKO Konjunktiva -tenka,prozra~nasluzoko`a, so vidlivikrvnisadovikoja go prekrivapredniot del nao~niotbulbusiprekuforniksitepreo|anavnatre{nata, tarzalnastrananapalpebrite -iritacijaodfizi~ko- henmiskiagensi, vospalitelniprocesiodokolinata, vospaleniprocesinasamatakonjunktivailistrukturitenapredniot segment nao~niotbulbusdoveduvaat do pojavanahiperemijanakonjunktivatailitakanarte~enainjekcijanakonjunktiva Tri tipanahiperemijailiinjekcija -konjunktivalna -ciliarna -me{ana

15. SINDROM NA CRVENO OKOSuffusio conjunctivae

16. SINDROM NA CRVENO OKO Konjunktivalnainjekcija -hiperemijata e najizrazenavoforniksotipalpebralniot del nakonjunktivataipostepeno se namaluvakonlimbusot, delotnaspojotnaskleratairogovicata.Imajarkocrvenabojaihiperemi~nitekrvnisadovi se dobrovidlivi Cilijarnainjekcija -lokaliziranaperikornealno, okolulimbusotipostepeno se namaluvadvi`ejki se konforniksitenakonjunktiva.Imalividna, temnocrvenaboja, a krvnitesadovikojijapredizvikuvaatovaahiperemija ne se gledaatjasno(vodlabokiotperikornealenskleralenpleksus) Me{an tip nainjekcija -kombinacoijanadvataprethodnonavedeni

17. SINDROM NA CRVENO OKO Konjunktivalnainjekcija: karakteristi~nazapatolo{kisostojbinakonjunktivata -iritacija so fizi~ko- hemiskiagensinapredniot del naokoto -vospalitelniprocesinakonjunktiva- conjunctivitis - alirgiskiprovociranikonjunktivit -suvooko-keratoconjunctivitissicca

18. SINDROM NA CRVENO OKO Konjunktivitis (conjunctivitis) Vospalenienakonjunktiva -pri~initeli: bakterii, hlamidii, virusi, alergija -simptomatologija: pe~ewe, osetnastranotelo,svrabe`, poja~anosolzewe (epifora), leplivasekrecijaodserozna, mucinozna do purulentna

19. SINDROM NA CRVENO OKO Bakteriskikonjunktivit: naj~estopredizvikaniodstafilokoki (epidermidisiliaureus), streptokoki (pneumoniae), morakselaitd. -simptomi:solzenje, lepewenao~initekapaci, osetnape~eweigrebewe -objektivennaod: izrazenakonjunktivalnahiperemijanakonjunktiva, otok so somotestizgled, bogatasekrecijavopo~etokvodenesta, a potoamukopurulentna - tretman: antibiotskikapkipovekepatidnevno, nave~erantibiotska mast

20. SINDROM NA CRVENO OKO Virusnikonjunktivit Naj~estipri~initeliadenovirusi (tip :3,7, 8,19), herpes simpleks, enterovirus, cocsackivirus,influenca A , molluscumcontagiosumitn. Adenovirusnikonjunktivit: Faringokonjunktivalnagroznica Epidemiskikeratoconjunktivitis -

21. SINDROM NA CRVENO OKO Epidemiskikeratokonjunktivitis -akutenozaboluvawe, naj~estonadveteo~i, so izrazenosolzeweivodenestasekrecija, otoknakapaciteisamatakonjunktiva, so prisustvonafolikuli, krvarewenakonjunktiva, nekoga{ inapseudomembrani, limfadenopatija.Nekoga{ involviranarogovica. -tretman: ibezThpominuvaza 2 nedeli.mo`eda se dadeeventualnoantibiotikali se izbegnuvakortikosterois

22. SINDROM NA CRVENO OKOEpidemiskikeratokonjunktivitis

23. SINDROM NA CRVENO OKO Herpes virusnikonjunktivitis Herpes simplekskonjunktivit -vezikuloznaerupcijanako`atanapalpebra, seroznasekrecija, folilkuli Herpes zoster

24. SINDROM NA CRVENO OKOHlamidijapredizvikankonjunktivit-intracelulatrniinfektivniagens-simptomi: solzewe, pe~ewe, leplivasekrecija-objektivno: otoknakapacite, hiperemija, muko-purulentnasekrecija, papilarnahipertrofijanapalpebralna, konjunktiva, folikuli,nekoga{ involviranarogovica, limfadenopatija-tretman: tetraciklinskikapkiiliofloksacin, 6 nedelisistemskiantibiotici: doksicilin, tetraciklin, sumamedChlamydia trachomatistyp A-C

25. SINDROM NA CRVENO OKO Alergiskikonjunktivit Alergi~enrinokonjunktivit -sezonski -perenialen Atopi~en Vernalnikeratokonjunktivitis(vernal keratoconjunctivitis)

26. SINDROM NA CRVENO OKOAlergi~enrinokonjunktivit-sezonski

27. SINDROM NA CRVEN OKOVernalenkeratokonjunktivitis(vernal keratoconjunctivitis)-ilateralnovospaleniekajdecailimladilu|epo~estokaj ma{kiotpol, Imasezonskikarakter so pikvoproletniteiletnitemeseci-simptomatologija: jaksvrabe` voo~ite, fotofobija, solzewe, mukoznasekrecija-mo`eda se javivopalpebralna, bulbarnai me{ana forma-~estoinvolviranarogovica-tretman:lokalnisteroidnikapki, mast celstabilizatori,ciklosporin A kapki,, debridman

28. SINDROM NA CRVENO OKOCornea Rogovica – Cornea -preden del odnadvore{natafibroznaobvivkanaokoto -glatka, sjajnaprozra~na, konveksnozakrivenastruktura, r oko 8mm -sostavena do povekeslojevi: epitel, bazalnamembrana, Bowman-ova membrana, stroma, Descemet-ova membrana, endptelnepopseduvakrvnisadovi - ne poseduvakrvnisadovii se ishranuvaprekuperilimbalnacirkulacija, solzniot film io~natavodi~ka

29. SINDROM NA CRVENO OKOKeratitis Vospalitelniprocesinarogovica -virusi -bakterii -akantameba -gabi~ki Patolo{kite agensipredizvikuvaatvospalenienarogovicatanavleguvajkiprekudefektinaepitelotnarogovicata. Okolu 90% navospalenianarogovicata se predizvikani do bakterii. Naj~esti se :staphyloccocusaureus, staphyloccocucepidermidis, streptoccocuspneumoniae, pseudomonas auriginosa, moraxella

30. SINDROM NA CRVENO OKOCorneal ulcus

31. SINDROM NA CRVENO OKOKeratitis Keratitisi do virusnopoteklo -Herpes simpleks -Varicella zoster -Adenovirus Herpes simplex keratitis -naj~estpri~initelnakeratit, recidivanten -simptomi :bolka, fotofobijaepifora, otoknakapacite Forminaherpeti~enkeratit -epitelnierupcii-stelaten,dendriti~en, geografski -metaherpeti~en -stromalennekroti~enkeratitdisciformen, -disciformen –endotelitis Tretman:virusostatik, ve{ta~kisolzi, lubrikant

32. SINDROM NA CRVENO OKOKeratitisherpetica

33. SINDROM NA CRVENO OKOMycotikkeratitis

34. SINDROM NA CRVENO OKOAcanthamoebakeratitis

35. SINDROM NA CRVENO OKOEpiscleritisiScleritisdiffusa

36. RETINA-vnatre{naneurogenaobvivkanaokoto-desetslojnatransparentnastrukturaRETINA-vnatre{naneurogenaobvivkanaokoto-desetslojnatransparentnastruktura

37. DIJABETI^NA RETINOPATIJA Dijabetesmelituse endokrinozaboluvawekakorezultatnasmalenasekrecijana insulin ilinegovanamalenaefikasnost. Toa e metabolnonaru{uvawevometabolizmotnajaglenohidratite no isto taka inametabolizmotnamastiteiproteinite. Diabetes mellitus e naj~estapri~inazaslepilovopopulacijatapome|u 20 - 65 godini. Doveduva do o{tetuvawena site strukturinaokotoivoorganizmot.

38. DIJABETI^NA RETINOPATIJA Patogenetskimehanizam Nereguliranaglikemia,visoknivonaglikozavokrvta, doveduva do zgolemenoksidativenstres so produkcijanaslobodnikislorodniradikali, PKC, AGE produkti, heksozaminskifluks-sozdavawenaglikozamini, aldozoreduktazaaktivnostiredoksizmeni.

39. DIJABETI^NA RETINOPATIJA Diabeti~nataretinopatija e mikroangiopatijakajkojadoa|a do o{tetuvawenaprekapilarniarterioli, kapilariivenuli. -zadebeluvawenabazalnamembrananakapilarite -gubitoknapericiti - proliferacijanaendotelnikletki Rezultatnapromenitenakapilaritekakoinakoaguabilnostanakrvta, trombocititeideformacijanacrvenitekrvnizrnca doveduva do retinalnaishemija so produkcijanaVEGFicitokini.

40. DIJABETI^NA RETINOPATIJA Promenitenamalitekrvnisadovirezultiraat so zgolemenapropustlivostnakapilarite {to se manifestira so pojavanamalikrvarewaiedemnaretinata, lipidnidepoziti. Spored o{tetuvawatakoji se javuvaatnao~otodnostepenuvawetonaretinatalnitepromenivookvirnadijabeti~nataretinopatija se klasificiraatkako:

41. DIJABETI^NA RETINOPATIJA Neproliferativnaretinopatija Blagaretinopatija (retkiaa, retkikrvarewa) Umerenaretinopatija(poizrazenikrvarewa,aa, IRMA) Te{ka retinopatija (aa,krvarewa,venskiizmeni, IRMA) Proliferativnaretinopatija ( vozavisnost do prisutnaNV) BlagaNVE UmerenaNVEiNVD Visokorizi~naNVDivitrealnokrvarewe

42. DIJABETI^NA RETINOPATIJADijabeti~namakulopatija

43. DIJABETI^NA RETINOPATIJA Tretman Endokrinolo{ki: Tretmannaosnovnotozaboluvawe -kontrolaisreduvawenaglikemia -krvenpritisok -lipidivokrv Oftalmolo{ki Kontrolnipregledi -prv pat kogake se otkriedijabetot -vozavisnost do promenitenaonotodno do 3 meseci do 1 godina -vokolku e retinopatijavoproliferativen stadium ili se rabotizate{ka neproliferativnaretinopatijakademedicinskiot status isorabotkanapacientotuka`uvaatna lo{a prognozaaplikacijana LFK.

44. DIJABETI^NA RETINOPATIJANeproliderativnadijabeti~naretinopatija

45. DIJABETI^NA RETINOPATIJAProliferativnadijabeti~naretinopatija

46. DIJABETI^NA RETINOPATIJAProliferativnadijabeti~naretinopatija so preretinalnokrvarewe

47. DIJABETI^NA RETINOPATIJA

48. ODLEPUVAWE NA RETINAABLATIO RETINAE Odlepuvawenaretinata e zaboluvawepri {to doa|a do odvojuvawenasenzornataneuroretina do pigmentniotepitel -regmatogena -trakciona -eksudativna -tumor inducirana Primarnoodlepuvawe: rezultatnasozdavawenaretinalnadupka Sekundarnoodlepuvawe:drugipri~ini

49. ODLEPUVAWE NA RETINAABLATIO RETINAE RHEGMATOGENES Incidencanaregmatogenaablacija 1 na 100000. Rezultat e naformirawenaretinalnadupka, naj~estovoperifernitedelovinaretinata, zadekvatorot. Rascepitenaretinata se javuvaatnamestatanadegenerativnoizmeneta retina kadepostojattrakcijinaizmenetotovitrealnototelokoemobilno. -simptomi : fotopsija, lete~ki mu{i~ki, defektvovidnoto pole -objektivniznaci: pigmentnikletkivoCV, namre{kana beli~estonadignata retina, krvnitesadovi so zagasitocrvenaboja -tretman : operativen

50. ODLEPUVAWE NA RETINAABLATIO RETINAE