Quasi-verlies van het Nederlanderschap

1. Quasi-verlies van het Nederlanderschap Prof. Dr. Gerard-René de Groot Assen 17 oktober 2013

2. Casus • Jose Gonzalvez Campos * 1951 in Chili • Vlucht 1977  Nederland • 1979 vluchtelingenstatus • X 1981 met de Duitse Maria Müller • 1983 naturalisatie tot Nederlander • 1982 * Irena • 1984 * Julio

3. Biecht bij U • Felipe Jessurun de Pimentel • Gevlucht op paspoort van gedode vriend • Graag naamswijziging • Wat doet en zegt U???

4. Fraude Art. 14 (1) RwNed: herroepen naturalisatie/verkrijging door optie wegens bedrog e.d. door beslissing van minister  eventueel zelfs staatloosheid bepaling met terugwerkend effect ingevoerd per 1-4-2003 Verjaringstermijn 12 jaar Tenzij veroordeling wegen genocide e.d.

5. Fraude Art. 14 (1) RwNed: Herroeping mogelijk/ geen automatisme Proportionaliteitstest/ Evenredigheidstest  mogelijk om rekening te houden met tragische omstandigheden

6. Fraude Proportionaliteitstest/ Evenredigheidstest Nederlands recht Maar ook Europees recht: HvJEU 2010 Janko Rottmann

7. Fraude Art. 14 lid 1 ook van toepassing op identiteitsfraude? Voor 2003: nietigheidsconstructie HR 11-11-2005: handhaving nietigheidsconstructie: personalia in KB identificeren betrokkene niet – uitzonderlijke gevallen daargelaten – Mei/ juni: de biecht van Hirsi Ali

8. Identiteitsfraude HR 30-6-2006: art. 14 (1) ook van toepassing op identiteitsfraude, mits de naturalisatie plaats vond na 1-4-2003 N.B. moment van naturalisatie is bepalend/ niet moment van de ontdekking Indien voordien: nietigheidsconstructie

9. Casus • Jose Gonzalvez Campos / Felipe Jessurun de Pimentel •  geen Nederlander: naturalisatie nietig  geworden ‘quasi-verlies’ • Hij is nooit Nederlander • Irena en Julio geen Nederlanders

10. Andere soorten van quasi-verlies • Wegvallen van familierechtelijke betrekking die de basis vormde voor het Nederlanderschap  succesvolle ontkenning van het vaderschap van een Nederlander (indien moeder vreemdelinge) •  verlies Nederlanderschap mits < 18 jaar en geen dreigende staatloosheid • Uitzondering < 18 jaar geldt sinds 2003 met terugwerkende kracht > 1985

11. Andere soorten van quasi-verlies • Ontdekking dat er weliswaar een familierechtelijke betrekking is, maar zonder nationaliteitsgevolg  buitenlandse adoptie door Nederlander voor 1998 • Inschrijving van uittreksel buitenlandse geboorteakte, waarin de adoptie al verwerkt was

12. Andere soorten van quasi-verlies • Ontdekking van verduistering van staat persoon aangegeven als kind van een Nederlander, blijkt niet diens kind te zijn • Let voor deze categorie op bescherming van bezit van staat (art. 1: 209 BW)

13. Andere soorten van quasi-verlies • Variant: persoon aangegeven als kind van een Nederlandse, blijkt niet uit haar geboren te zijn, maar uit buitenlandse draagmoeder • Wat als naar buitenlands recht de wensmoeder de juridische moeder is? • Let ook voor deze categorie op bescherming van bezit van staat (art. 1: 209 BW)

14. Andere soorten van quasi-verlies • Rechtshandeling die de familierechtelijke afstamming vestigde (bijvoorbeeld erkenning) blijkt nietig te zijn • Let ook voor deze categorie op bescherming van bezit van staat (art. 1: 209 BW) • N.B.: erkenning door Nederlandse gehuwde man of erkenning in strijd met biologische waarheid (indien nodig naar buitenlands recht)

15. Andere soorten van quasi-verlies • Registratie als Nederlander berust op foute interpretatie van het recht • Registratie als Nederlander van in 1933 in Nederland buiten huwelijk geboren kind van Oostenrijkse moeder • N.B.: was dat wel fout? HR besliste pas anders in 1942!  wees voorzichtig met correcties

16. Andere soorten van quasi-verlies • Afgifte van Nederlands paspoort aan iemand die Nederlanderschap heeft verloren • Verkrijging Nederlands paspoort is geen verkrijging Nederlanderschap • Varianten: te kwader trouw of te goeder trouw • Wat met positie afstammelingen? (bijv. grootvader verloor Nederlanderschap door vreemde krijgsdienst?)

17. Moeilijkheden bij quasi-verlies • Meestal geen bescherming tegen staatloosheid • Geen proportionaliteitstoets  (kleine) fouten in ver verleden  grote gevolgen • Geen bescherming van behandeling als Nederlander  afwezigheid van bescherming van opgewekt vertrouwen • Meestal geen verjaringstermijnen

18. Moeilijkheden bij quasi-verlies • Meestal geen bescherming tegen staatloosheid  wellicht toch bescherming door art. 5-9 Verdrag beperking staatloosheid? • Geen proportionaliteitstoets  (kleine) fouten in ver verleden  grote gevolgen  wellicht toch prortionaliteitstoets in licht van EU-recht en verbod willekeurig ontnemen nationaliteit?

19. Moeilijkheden bij quasi-verlies • Geen bescherming van behandeling als Nederlander  afwezigheid van bescherming van opgewekt vertrouwen  wellicht toch vereist in licht EU-recht? • Meestal geen verjaringstermijnen  invoering dringend nodig (N.B. wel verjaringstermijn van 12 jaar bij bedrog naturalisatie)

20. Quasi-verlies Wat doet U bij ontdekking van mogelijk quasi-verlies? • Mogelijk veroorzaken van veel ellende! • Zorgvuldig letten op beschermingsconstructies (zoals verjaring/ bezit van staat e.d.) • Bij ondekkings bedrog meldingsplicht • In andere gevallen niet ???

21. Ontdekking quasi-verlies • Wat doet en zegt U??? • Melding bij IND? • ??????????????? • Gewetensnood veroorzaakt door gebrekkig recht?