70 likes | 232 Views
AZƏRBAYCAN DÖVLƏT AQRAR UNİVERSİTETİ. Aqronomluq ixtisası üzrə Fitopatologiya kursu. II Bölmə: Bitki xəstəlikləri Mövzu 2 . Arpa və qarğıdalı bitkilərinin xəstəlikləri, onlarla mübarizə. Kənd təsərrüfatı elmləri doktoru, professor əvəzi İbrahim Cəfərov.
E N D
AZƏRBAYCANDÖVLƏT AQRAR UNİVERSİTETİ • Aqronomluqixtisasıüzrə • Fitopatologiyakursu
IIBölmə: Bitki xəstəlikləri • Mövzu 2. Arpa və qarğıdalı bitkilərinin • xəstəlikləri, onlarla mübarizə • Kənd təsərrüfatı elmləri doktoru, • professor əvəzi İbrahim Cəfərov
P L A N: 2.1 Arpa bitkisinin sürmə xəstəlikləri və onlarla mübarizə 2.2 Arpa bitkisinin pas xəstəlikləri və onlarla mübarizə 2.3 Arpa bitkisinin digər xəstəlikləri, onlar əleyhinə mübarizə 2.4 Qarğıdalı bitkisinin sürmə xəstəlikləri və onlarla mübarizə 2.5 Qarğıdalı bitkisinin digər xəstəlikləri, onlar əleyhinə mübarizə
Ədəbiyyat • 1.Cəfərov İ.H. Kənd təsərrüfatı fitopatologiyası. Bakı: «Elm», 2001, 277 s. • 2.Cəfərov İ.H. Ümumi fitopatologiya. Bakı: «Elm», 2007, 388 s. • 3.Cəfərov İ.H. Tarla bitkilərinin xəstəlikləri. Bakı: «Elm», 2009, 326 s. • 4.Rəhimov Ü.A. Kənd təsərrüfatı bitkilərinin xəstəlikləri. Bakı: «Maarif», 1988, 160 s. • 5.Пересыпкин В.Ф. Сельскохозяйственная фитопатология. М.: «Агропромиздат», 1989, 415 с. • 6.Попкова К.В. Общая фитопатология. М.: «Агропромиздат», 1989, 398 с. • 7.Практикум по сельскохозяйственной фитопатологии /Под ред. К.В. Попковой. М.: «Агропромиздат», 1988, 335 с. • 8.Wiese М.V. Compendium of wheat diseases. The American Phytopathological Society, 1977, 106 p.
2.1 Arpa bitkisinin sürmə xəstəlikləri və onlarla mübarizə • Arpanınqarasürməsi- UstilagonigraTapke Təsnifatdayeri: Fungi vəyaMycotaaləmi, Basidiomycotaşöbəsi, Ustilaginomycetessinfi, Ustilaginalessırası, Ustilaginaceaefəsiləsi, Ustilagocinsi Müasiradı: U.avenae (Pers.) Rostr Biolojiqrupu: Biotrof
Patogeninmorfologiyavəbiologiyası. Ustilagonigragöbələyininteliosporlarızeytuniqəhvəyirəngli, həlqəvivəyaoval, 5,5-7,5 x 6-8 mkmdiametrli, qılçıqlarlaörtülüdür. Cücərənzamanteliosporlar 4 ovalbazidisporlarlabazidilərəmələgətirirlər. Hiflərinqovuşmasısonrasporidilərinmayalanmasıilədikariotikmitselformalaşır. Belədikari-otikmitselpatogenininfeksionstrukturudur. GöbələkasanlıqlaUsti-lagohordeiiləçarpazlanır. Patogentoxumlarınsəthindəteliosporlarlavəyaarpanıntoxumlarınınpərdəsialtındamitselləqışlayır. Cücərənteliosporlardançıxanhiflərtoxumunpərdəsialtındaistirahətstrukturudur. Onlartoxumlarcücərənzamanböyüməyəbaşlayırlar. İnfeksionhiflərbitkiyədaxilolur, heceyrəarasıvəhüceyrələrdəbitkiiləbirgəinkişafedirvəböyümənöqtəsinəçatır. Sünbüllərəmələgələnzamanmitselsünbülünbütünhissələrinəsoxulurvətezlikləoradabudaqlanır. Sünbülünyoluxmuşhissələritündşokalad-qəhvəyirənglitozkimisporkütləsinəçevrilir. Xəstəsünbüllərdeməkolarki, sağlamlarlaeynivaxtdaformalaşırlar. Teliosporlarküləkləyayılırlar.