‘ Alsof ik op de delete knop druk . Alles is weg !’

1. ‘Alsofik op de delete knopdruk.Alles is weg!’ EMDR bijmensen met autisme

2. SIG EMDR en ASS ReinoutLievegoedLiesbethMevissen Petra Spuijbroek Judith Westra VasthiTeekenBernaSchipperHerma Hagen Erica Pijpers Anous Klein Schiphorst Esther Leuning

3. Petra Spuijbroek p.spuijbroek@centrumautisme.nl Esther Leuning e.leuning@karakter.com estherleuning@praktijkhetveerhuis.nl

4. Inhoud van vanavond • Kenmerken van ASS • Algemeneaandachtspuntenbij ASS • Videofragmenten van Jan • Specifiekeaandachtspunten • Do’s en Don’ts • Literatuur: coming soon! • Vragen

5. Kenmerken van ASS DSM IV-TR • Beperkingen in sociale interacties - beperkingen in non-verbale communicatie: oogcontact, gelaatsuitdrukking, lichaamshouding en gebaren - afwezigheid van sociale en/of emotionele wederkerigheid - niet spontaan delen van ervaringen • Beperkingen in communicatie - beperkingen in gesproken taal (en deze niet compenseren door gebaren) - niet beginnen/gaande houden van een gesprek - eigenaardig (of herhalend) taalgebruik - afwezigheid van fantasie (spel) • Stereotype patronen van belangstelling in gedrag, belangstelling en activiteit - beperkte belangstelling die abnormaal is in hoeveelheid of richting - rigide vastzitten aan niet functionele routines, rituelen en gedachten - motorische maniërisme - aanhoudende preoccupatie met delen

6. Aanvulling vanuit DSM 5 Verstoring van de zintuiglijke waarneming • bijzonderheden in horen, zien, ruiken,proeven, voelen Aanvullingvanuit klinische observatie Informatieverwerkingsproblemen • traagheid in informatieverwerking • snel vol zitten van werkgeheugen • gebrek aan centrale coherentie • overprikkeling/dissociatie/decompensatie • moeite hebben met generaliseren

7. Algemeen • ‘Diagnostic overshadowing’ • Belangrijkeanderen • Communicatie • Kinder en jeugd protocol (ookbijvolwassenen) • Pictogrammen • Afleidende stimulus • Levenslijn/overzicht

8. Jan • Adolescent 22 jaar met autistischestoornis • Seksueelmisbruik (9 tot 15 jaaroud) • Vanaf 12 jaar in hulpverlening • Prikangst • Verwarring over seksueleidentiteit • Dysthymeklachten

9. Voorbereiding • Overzicht van gebeurtenissen

11. Keuze van de afleidende stimulus

12. Monotone spraak • Checken van target • Traagheid van informatieverwerking • Preoccupatie met apparaatje • Behoefteaancontrole

13. Herhalen van taalgebruik • Watkomter in je op = …………. • Traagheid van informatieverwerking

14. ‘Buzzers deden me afleiden’: preoccupatie • Back to target • Benoemen van gevoel

15. Uitspraken: • ‘De tvfloeptuit’ • ‘Virussscan’ • ‘Mijupdaten’ • ‘Alsofik op de delete knop druk, alles is weg’

16. ‘Alsofereen wonder is gebeurd’ • Het wordtnooit 0 • Discussie over exactegetallen • Directieveinstructie: dan is het nu klaar • Installatie PC

17. Directeinstructie van wathijmoetdoen

18. Blijvenhanteren van computertermen • ‘Waar in je lijfvoel je dat?’ ‘In mijnhoofd’

19. Terugnaar de levenslijn/het overzicht • Maakvisueelwat is opgeruimd

20. Mogelijkeknelpunten • Problemen met visualisatie van targetbeeld • Beschadiging in het controledomein • Nietkunnen ‘lezen’ van lichaamssignalen • Rigiditeit • Nietkunneninstalleren van een future template • RDI werktniet

24. Literatuur comingsoon • Nieuwe Praktijkboek II voor volwassenen • Boek: EMDR bij kinderen en jongeren • Engelstalig artikel over verbeteren ASS kenmerken door EMDR

25. Vragen???