220 likes | 395 Views
Generał Leopold Okulicki 1998 – 1946 patron Szkoły Podstawowej nr 28 we Wrocławiu. Opracowanie: Dorota Kołbuc – Sendys na podstawie strony internetowej www.okulicki.ipn.gov.pl i książki Janusza Kurtyki i Jacka Pawłowicza pt. Generał Leopold Okulicki 1898 - 1946. Leopold Okulicki
E N D
GenerałLeopold Okulicki1998 – 1946patron Szkoły Podstawowej nr 28 we Wrocławiu
Opracowanie: Dorota Kołbuc – Sendys na podstawie strony internetowej www.okulicki.ipn.gov.pl i książki Janusza Kurtyki i Jacka Pawłowicza pt. Generał Leopold Okulicki 1898 - 1946
Leopold Okulicki urodził się 12 listopada 1898 r. w Bratucicach koło Okulic w powiecie Bochnia w zamożnej rodzinie chłopskiej. Jego rodzicami byli rolnicy Błażej i Anna z domu Korcyl.
Po ukończeniu szkoły powszechnej w Okulicach uczył się w gimnazjum w Bochni. Ze względu na aktywny udział w działaniach niepodległościowych w latach wielkiej wojny 1914–1918 przerwał naukę; maturę składał jako eksternista dopiero w kwietniu 1919 r. (w tle budynek gimnazjum w Bochni)
stancja w Bochniobok: dziennik lekcyjny z ocenami małego Poldka
Od maja 1913 r. działał w patriotycznych organizacjach paramilitarnych, związanych ideowo z Józefem Piłsudskim. W maju 1914 r. zdał egzamin podoficerski.
Podczas I wojny światowej był żołnierzem Legionów. W lecie 1916 roku został kapralem, a w październiku awansował do stopnia sierżanta.
W maju 1919 r. Okulicki został skierowany na front – na południe od Grodna – do walki z wojskami bolszewickimi. W walkach tych był ranny w lipcu tego roku, powrócił jednak ze szpitala na front już w sierpniu, obejmując dowodzenie kompanią.
Na przełomie maja i czerwca 1920 r. Okulicki odznaczył się w bitwie nad Berezyną. Został wówczas ranny. Za zasługi otrzymał z rąk marszałka Józefa Piłsudskiego order Virtuti Militari kl. V (Srebrny Krzyż). Miał wówczas 21 lat. Dostał również Krzyż Walecznych w 1921 i 1922.
W latach 1923–1925 studiował w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie, uzyskując tytuł dyplomowanego oficera Sztabu Generalnego.
Po 1925 r. Okulicki rozpoczął karierę sztabową. Mówiono o nim: ”dzielny żołnierz, oficer zdolny, chętny, lojalny, znakomity kolega, wybuchowy, porywczy charakter.”
Leopold Okulicki był oficerem, który 1 września 1939 r. o świcie, między godz. 5. a 6., odbierał pierwsze meldunki o ataku niemieckim na Polskę. Jako najstarszemu rangą oficerowi w dyspozycji Sztabu NW, powierzono mu obronę stolicy.
Po kapitulacji Warszawy działał w konspiracyjnych organizacjach: SZP - Służbie Zwycięstwu Polski i w ZWZ – Związku Walki Zbrojnej. Jego pseudonimy w tamtych czasach to: „Kula”, „Jan”, „Pan Jan”, „Miller”
W czerwcu 1940 r. został komendantem okupacji sowieckiej na wschodzie. W październiku 1940 roku Okulicki wraz z łączniczką”Birutą” przedostali się do Lwowa .
Zdekonspirowany trafił w styczniu 1941 roku do więzienia Brygidki. Odmówił współpracy, więc został przekazany do Lafortowa, gdzie był poddawany torturom: przy braku snu nieustanne przebywanie w bardzo mocno oświetlonym pomieszczeniu. Od śmierci ocalił go początek wojny radziecko - niemieckiej.
W drugiej połowie marca 1942 r. Okulicki udał się do Pahlevi w Iranie, by przygotować ewakuację wojska i ludności polskiej z ZSRR.
Wiadomość o odkryciu grobów katyńskich powoduje, iż Okulicki chce wracać do kraju. Z polecenia generała Andersa zostaje w czerwcu 44r. przerzucony do Warszawy, gdzie u boku generała Bora-Komorowskiego jest jednym z przywódców powstania warszawskiego. To właśnie tam otrzymuje pseudonim „Niedźwiadek”.
21 grudnia 1944r. prezydent Władysław Raczkiewicz na wniosek nowego premiera Tomasza Arciszewskiego mianował Okulickiego komendantem głównym AK na obie okupacje. • Dzień później, 22 grudnia 1944 r., Okulickiemu doręczono depeszę z Londynu z wieścią o śmierci jego jedynego syna, Zbigniewa, żołnierza 2. Korpusu, w walce pod Osino k. Ankony. Na skutek tej strasznej wiadomości generałowi odnowiła się zaniedbana choroba serca.
Jan Nowak-Jeziorański wspominał po wojnie: „Jako komendant główny AK »Niedźwiadek« prowadził tryb życia wymagający daleko idących wyrzeczeń. Urzędował w jakimś pożydowskim mieszkaniu na parterze, w jednej nieopalanej izbie. Nagie, brudne ściany,na podłodze miednica i wiadro z wodą, pod ścianą stół i kilka krzeseł. Ostatni Komendant Armii Krajowej żył w warunkach graniczących z nędzą.”
27 marca 1945 r. generał Okulicki został aresztowany przez NKWD, przetransportowany samolotem do Moskwy i osadzony w więzieniu na Łubiance.
Dowódca AK otrzymał najwyższy wyrok spośród oskarżonych – dziesięć lat więzienia. • W 1956 r. szwedzki Czerwony Krzyż został poinformowany przez władze sowieckie, że Okulicki zmarł na skutek paraliżu i ataku serca 24 grudnia 1946 r., a jego zwłoki spopielono.