1 / 10

Tréithe Na Beatha

Tréithe Na Beatha. Tá éagsúlacht mór beatha ar domhain – ach cad is brí le bheith beo ?. 5 príomh thréith : Eagar, Cothú , F reagairt , E isfhearadh & A táirgeadh. Orgánaigh (organisms).

kerri
Download Presentation

Tréithe Na Beatha

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Tréithe Na Beatha

  2. Táéagsúlachtmórbeathaardomhain – ach cad is brí le bheithbeo? 5 príomhthréith: • Eagar, • Cothú, • Freagairt, • Eisfhearadh& • Atáirgeadh.

  3. Orgánaigh (organisms) Orgánach a thugtarsabhitheolaíochtarrudbeocéacu an plandanóainmhínóbaictéirsrl. é. • Ceaptar go bhfuilníosmó ná10 millúinspeiceaséagsúla d’orgánaigharan Domhan. • Ach GACH bhliain, de bharr daoine, téann 10 speiceas in éag(i.e. an Dódó)

  4. 1.Eagar • Tánithebeodéanta de chealla. • Bíonnorgánaighaoncheallacha mar Aiméibe ann. • In orgánaighilcheallachabíonnnaceallaeagraitheibhfíocháin, in orgáin, igcórais& in aonáin.

  5. 2. Cothú- • an slíinabhfaigheannorgánaighfuinneamhibhfoirmcothaithigh. Bíonnnacothaithighagteastáild’fhásagusd’fhorbairt. Faigheann GACH orgánaigh a cothú (nutrition) I ceann do dháslí: (1)Uatrófaigh:Orgánaigha dhéanann a gcuidbiaféin.m.s.Fótaisintéis I plandaí. (2) Heitreatrófaigh: Orgánaigh a thógannisteachbiaréamh-dhéanta. (ainmhite, fungassrl...)

  6. 3.Freagairt (response) An slíinadeánannorgánaighdíláil le spreagtha. Freagraíonnainmhithe do sholas, d’fhuaimagus do mothú(touch) srl… • Freagraíonnplandaí do sholas, do dhomhantarraingtsrl.. Cénfáth go bhfuilfreagairtcomhtabhachtach?????

  7. 4.Eisfhearadh: Fáilré le fuíllabhairón corp. • Cuireannceallafuíollshubstaintíarfáil de bharrna n-imoibritheceimiceachaa tharlaíonniontu. Caithfearnafuíollshubstaintíseoa churamachionasnachdtarlóidhnimhiú. • Eisfhearannmammaigh: • Eisfhearannplandaí: úiré, uisce & salainntrínaduáin, galuisceagus CO₂ trínascámhóga & uisce& salainntríngcraiceann ocsaigintrístómaínanduilleog & CO₂ trínalionsacháinar an ngas.

  8. 5.Atáirgeadh: An slíinagcuireannorgánachaonáinnuacosúil leis féinarfáil. • Caithfidhorgánaighbheithábaltaatáirgeadhidtreogurféidiraonáinnuacosúilleoféin a churarfáil. 2 shaghasatáirgeadh – • atáirgeadhéighnéasach & • atáirgeadhgnéasach.

  9. Atáirgeadhcillbaictéarach- scoilteannsé I leathchunceall ‘nua’ a dheánamh

  10. (a)AtáirgeadhEighnéasach:nuairnachmbíonn ach tuisteamháinagteastáil m.sh. Baictéir E-Coli. Scoilteannan chill inadháchuidchundhá chill ionanna a churarfáil. Bíonnan comhdhéanamhgéiniteachcéannaagnahaonáinnuaagus a bhíag a dtuistí. • (b) AtáirgeadhGnéasach: Tarlaíonnatáirgeadhgnéasachnuair a bhíonndháthuisteigceist. Cuireann an dáthuistegnéaschillarfáilara dtugtargaiméit (ubhnóspeirm). Tarlaíonntoirchiúchunsiogóta dhéanamh. • Toiscgo mbíonnmeascán de ghéinte an athar & namátharsasiogótbíonnéagsúlachtigceist – níhionann an t-aonánnuaagusnatuistí.

More Related