"100 lat po... naukowe dziedzictwo Marii Curie-Skłodowskiej"

1. Olsztyn, 14.04.2011 "WSCHÓD, ZACHÓD - ŁĄCZY NAS POLSKA"ŚWIATOWY ZJAZD NAUCZYCIELI POLONIJNYCHOstróda 14.-17. kwietnia. 2011 roku "100 lat po... naukowe dziedzictwo Marii Curie-Skłodowskiej" Dr Stanisława Koronkiewicz Katedra Chemii UWM

2. 2011 Międzynarodowy Rok Chemii Rok Marii Skłodowskiej-Curie w Polsce

3. Banknot z 1989 roku - wartość: 20 000 złotych (obecnie by było... 2 złote czyli 0,70 USD). „Ludzkość potrzebuje zapewne ludzi praktycznych, którzy pracują przeważnie dla własnych celów, chociaż pamiętają też o potrzebach ogółu. Lecz potrzebuje również marzycieli, których bezinteresowne dążenie do celu jest tak potężne, że nie potrafią oni zwracać uwagi na własną korzyść materialna”. Maria Skłodowska - Curie

4. Maria urodziła się 7. listopada. 1867r. w Warszawie jako 5 dziecko w znanej rodzinie nauczycielskiej. • Jej dziadek, Józef Skłodowski, był szanowanym lubelskim pedagogiem. • Ojciec Władysław Skłodowski był nauczycielem matematyki, fizyki i dyrektorem kolejno dwóch warszawskich gimnazjów męskich, prowadził w domu stancję dla chłopców. • Matka Marii była dyrektorką prestiżowej, warszawskiej pensji dla dziewcząt.

5. Większość życia i kariery naukowej spędziła we Francji. W Paryżu, w 1891 Maria zdała jako pierwsza kobieta w historii egzaminy wstępne na wydział fizyki i chemii Sorbony. W dzień studiowała a wieczorami pracowała jako korepetytorka z trudem zarabiając na utrzymanie. Została pierwszą kobietą - profesorem Sorbony. Wiosną 1894r. poznała uczonego, Piotra Curie, z którym miała złączyć swe życie i prace. 25 lipca 1895 r. odbył się ich cichy i skromny ślub.

6. Do jej największych dokonań należą: • opracowanie teorii promieniotwórczości, • opracowanie technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych • odkrycie dwóch nowych pierwiastków: radu i polonu. Pod jej osobistym kierunkiem prowadzono też pierwsze w świecie badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości.

7. Nagrody Nobla 10 grudnia 1903 r. Królewska Akademia Nauk w Sztokholmie ogłosiła, że nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki uhonorowano Henriego Becquerela oraz Marię Skłodowską-Curie i Piotra Curie za odkrycie i badania nad promieniotwórczością.

8. Sto lat temu, w 1911 r. Maria Skłodowska-Curie otrzymała drugą nagrodę Nobla, tym razem w dziedzinie chemii, za wydzielenie czystego radu.

9. Maria Skłodowska-Curie do dziś pozostaje jedyną kobietą nagrodzoną dwukrotnie Nagrodą Nobla. Polka była też jedyną kobietą wśród laureatów nagrody Nobla do 1935 r., kiedy to jej córka Irena wraz z mężem otrzymała nagrodę Nobla z chemii za odkrycie sztucznej promieniotwórczości.

10. 5th Solvay Conference on Physics – Bruksela, 1927 Siedemnastu spośród dwudziestu dziewięciu uczestników zostało laureatami  Nagrody Nobla.

11. W czasie I Wojny Światowej zdobyła 20 samochodów i zorganizowała ruchome pogotowie z aparatami Roentgena. W lipcu 1916 roku jako jedna z pierwszych kobiet zrobiła prawo jazdy, by móc prowadzić samochód. Docierała do najbardziej zagrożonych pozycji pod Verdun.

12. Jej pogotowie znał cały front, a francuscy żołnierze wyposażone w aparaty rentgenowskie pojazdy nazywali "małymi Curie". Przebadano w nich 10 tysięcy rannych. Oprócz tego założyła 220 stacji radiologicznych i przeszkoliła kadry do ich obsługi. Obsłużyły one ponad 3 miliony przypadków urazów wśród francuskich żołnierzy.

13. Mimo, że los związał naszą Rodaczkę z Francją zawsze utrzymywała ona ścisłe kontakty z Polską. Dzięki inicjatywie Skłodowskiej utworzono w Warszawie w 1932 roku Instytut Radowy (obecnie Centrum Onkologii). Znaczna kwota pieniędzy (ok. 80 000 $) pochodziła z kwesty wśród kobiet z amerykańskiej Polonii. Podczas tamtej uroczystości Maria Skłodowska posadziła na dziedzińcu Instytutu miłorząb i ofiarowała placówce na potrzeby lecznicze 1 gram radu. W 2007 roku, w 75 rocznicę powstania instytutu, obok ocalałego drzewa fundatorki posadzono na pamiątkę następne drzewa.

14. Jedyne na świecie biograficzne Muzeum Marii Skłodowskiej Curie znajduje się przy ul.Freta 16 w Warszawie. Mieści się ono w zabytkowej kamienicy z XVIII w, w której uczona przyszła na świat.

15. „Pani Curie jest - z wszystkich ludzi na świecie - jedynym nie zepsutym przez sławę człowiekiem." Albert Einstein Podczas spotkania z drugim prezydentem Polski Stanisławem Wojciechowskim, Prezydent zapytał:„Czy pamięta Pani jasiek, który mi pożyczyła na drogę, gdy jechałem z Paryża do Warszawy?”Uczona odpowiedziała: „Pamiętam nawet, że pan mi go zapomniał zwrócić.” Maria Skłodowska-Curie chociaż jest uznawana za obrończynię kobiet, to nie popierała wszystkich nowości. Krótko przed śmiercią, widząc nowe buty swojej córki powiedziała:„Och moje biedactwo, jakież okropne obcasy. Nie, nigdy mnie nie przekonasz, że kobiety są stworzone do chodzenia na szczudłach.”

16. Maria Skłodowska-Curie udowodniła swoim życiem, że kobieta może osiągnąć ponadczasowy światowy sukces. Dała tym nadzieję wszystkim dziewczętom i kobietom na przyszłość. Jej biografia, napisana przez córkę Ewę, jest najczęściej czytaną na świecie biografią, a w Japonii - obowiązującą lekturą szkolną.

17. "Uczony jest w swojej pracowni nie tylko technikiem, lecz również dzieckiem wpatrzonym w zjawiska przyrody, wzruszające jak czarodziejska baśń." Maria Skłodowska-Curie

18. Zastosowania chemiluminescencji Od robaczków świętojańskich do laboratoriów XXI wieku Luminescencja – „zimne świecenie” Świecenie ciał występujące bez podwyższenia ich temperatury

19. bioluminescencja

20. Chrząszcze - enzymatyczne utlenianie lucyferyny katalizowane lucyferazą

21. luminol Najwydajniejsze reakcje chemiluminescencji: 1. świecenie luminolu w rozpuszczalnikach organicznych (DMSO), 2. utlenianie lucygeniny, 3. utlenianie szczawianów organicznych w obecności przenośników energii.

22. Pomiar natężenia chemiluminescencji można wykorzystać jako metodę detekcji w • wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC) • elektroforezie kapilarnej (CE) • technikach przepływowych (FIA, SIA, MCFA)

23. Zestaw do multikomutacyjnej analizy przepływowej (MCFA) z detekcją chemiluminescencyjną

24. Okno edycyjne programu stosowanego do sterowania pompą perystaltyczną i zaworami elektromagnetyczne oraz do rejestracji natężenia chemiluminescencji.

25. Po pierwsze: zaciekawić!  (Leonardo da Vinci) po drugie: nie zanudzić...  (Tomasz Pluciński)

26. Chemiczne latarki Są wodoodporne, nie tłuką się, nie wymagają użycia baterii, nie generują ciepła, są tanie.... Używane są m.in. przez wojska NATO i Policję, ale też przez myśliwych, wędkarzy, graczy paintball i artystów...

27. Naczynie zewnętrzne, wykonane z tworzywa sztucznego. • 2. Naczynie wewnętrzne, wykonane ze szkła, • 3. Naczynie zewnętrzne wypełnione jest roztworem A, którym jest mieszaniną szczawianów organicznych i barwników fluorescencyjnych. • 4. Po zgięciu latarki z pękniętego naczynia wewnętrznego wypływa roztwór B - najczęściej nadtlenek wodoru. • 5. Po zmieszaniu roztworów A i B obserwuje się świecenie.