Zal China’s “Opstijging” tot Wereldmacht Vreedzaam zijn ?

1. Zal China’s “Opstijging” tot Wereldmacht Vreedzaam zijn ? NRC HandelsbladAcademie Shanghai 20 oktober 2010 Willem van Kemenade

2. Willem van Kemenade Recente publikaties (Selectie): • European and Chinese Engagement in the Iran Nuclear Dispute, in: China, Europe and International Security: Interests, Roles, and Prospects, Routledge, October 2010 • Which way will China lean on Iran, YaleGlobal, September 2010 • China vs. the Western Campaign for Iran Sanctions, The Washington Quarterly, CSIS, July 2010  • Iran's Relations with China and the West: Cooperation and Confrontation in Asia, Clingendael 2009 • Détente Between China and India: The Delicate Balance of Geopolitics in Asia, Clingendael 2008. • China’s Post-Olympic Rise and its Place in the Global Concert of Nations, Clingendael 2008. • The Fragile Pakistani State: Ally of the United States and China, Clingendael 2008. • China and Japan: Partners or Permanent Rivals? Clingendael 2007.

3. China’s Interne PolitiekeSituatie en de Nobel Vredes-prijs • Recentelijk nieuw activisme voor politieke hervormingen, met name afschaffing van censuur; onafhankelijke bestrijding van corruptie. • Premier Wen Jiabao steunde actie in interview met CNN, maar dit verscheen gecensureerd op Chinese TV. • Harde kritische brief van “Partij-Ouderen”: grote invloed. • Nobel Vredes-prijs voor Liu Xiaobo is door China fel veroordeeld als “zelf-ontering” en “samenzwering”. • “Diepe moedwillige internationale belediging van China.” • Intern effect in China dubieus. Liu Xiaobo is geen Sakharov, Walesa of Aung San Suu Kyi

4. From: Zbigniew Brzezinski, The Grand Chessboard: American Primacy and its Geostrategic Imperatives, Washington DC, 1997

6. “1991”: Illusie VS: Enige Permanente Supermacht: 21e Eeuwzalnieuwe “Eeuw van Amerika” worden • “9/11”: VS zal alle nodige militaire macht aanwenden om aangetaste gezag in de wereld te herstellen. • Oorlogen in Afghanistan en Iraq hebben grenzen aan VS macht getoond en hebben China “uitgenodigd” strategische invloed als Aziatische grootmacht te vestigen. • Financieel-Economische crisis in 2008 heeft Chinese veerkracht en VS-EU zwakheden gemanifesteerd. • China is nu tweede economische supermacht in de wereld en zal naar verwachting de komende decennia de “politiek-militaire hegemoon”van Azie worden.

7. VS en Japan betwisten China’s “Machtsopstijging” • - Amerika omdat het zelf “hegemoon” over de Stille Oceaan, Azie en de wereld (?) wil worden/blijven. • - Japan’s DNA verwerpt Chinese dominatie en Tokyo wil liever “junior-partner” van VS dan van China zijn. • EU-stijl relatie tussen China en Japan vooralsnog ondenkbaar. • VS standpunt is dat in geval van gewapende Japans-Chinese incidenten, VS-Japans Veiligheidsverdrag in werking komt. Taiwan ….. • Als VS volhardt in ambitie om hegemoon van perifeer Oost-Azie te blijven, zal strategische conflict met China escaleren

8. Het Chinees-Japanese Conflict over de Diaoyu / Senkaku • “Terra Nullius”,1.000 km t.z. van Japan en 200 km n.o. van Taiwan, geannexeerd door Japan in 1895. • 1945-1972 Amerikaanse bezetting; door VS onder luide protesten van China en Taiwan overgedragen aan Japan. • 1978: Deng Xiaoping: “Oudere generatie kan dit niet oplossen; laat toekomstige generatie dat doen, maar laten we nu gebied gemeenschappelijk exploiteren”. • 1975,1997: Chinese-Japanse Visserij-overeenkomsten, die visserij loskoppelen van de territoriale kwestie. • Incidenten steeds geweldloos geregeld door “Kustwacht” • Dit jaar: Japanse hardliners beweerden dat VS hen zou steunen in geval van incidenten rond Senkaku/Diaoyu.

9. Diaoyu Dao/Tai 钓鱼岛/台

11. De Feodaal-MilitaireMonarchieNoord-Korea • China bezorgd dat crisis in N.-Korea tot vluchtelingen-exodus, of zelfs oorlog kan leiden. • Vandaar voedsel- en energie-hulp en investeringen. Sluipende “satellitisering”. • Z.-Korea en de VS zijn ontstemd omdat zij een machtig, herenigd Korea wensen, dat met Japan, China indamt. • China gelooft dat strategische belangen het best gediend zijn door het regime overeind te houden als buffer tussen Noordoost-China en de Amerikaanse troepen in Zuid-Korea en Japan. • Het laatste wat China wenst is ineenstorting van N.-Korea gevolgd door Amerikaanse en Z.-Koreaanse troepen aan de Chinese grens.

12. De Zuid-Chinese Zee • China claimt souvereiniteit over de 3.5 miljoen km2 ZC Zee. Kuststaten en VS betwisten dat. Doorgaans slapend probleem. • In 1974 en 1988 heeft China geweld gebruikt tegen de eilanden die Vietnam claimt. • In juli koos Hilary Clinton Vietnam’s zijde en critiseerde China’s claims. • VS en Japanse media veroorzaakten crisis met “lek” dat China de ZC Zee tot “core interest” had verklaard • Vietnam zoekt nu toenadering tot vroegere vijand om te helpen in geval van Chinese agressie. Japan verwacht hetzelfde van de VS, maar heeft een defensie-verdrag.

14. De Kwestie TaiwanZal China het Hong Kong Model “toepassen”? • De facto, niet-erkende staat, 23 miljoen inwoners met geavanceerde high-tech economie. • “Pro-China” regering bevordert economische integratie maar volk verzet zich tegen politieke hereniging. • China streeft naar “Vreedzame Hereniging” maar sluit geweld niet uit. Honderden raketten in positie. • VS erkent Taiwan niet (meer), maar heeft wet (Taiwan Relations Act) die militaire hulp mandateert. • Na 2012 presidents-verkiezing zou Taiwan weer een “anti-China” regering kunnen krijgen. • Hoe lang kan de VS nog als effectieve militaire “protector” van Taiwan optreden ? Vijf, tien jaar ?

15. China & AfPak + Iraq • China Metallurgical Group Corp, invested $ 3.4 billion in one of the world's largest copper deposits. Afghan troops, protect the Chinese miners against the Taliban. • Chinese investors offer jobs and are more popular than the gun-toting US troops. The Chinese paid a high price for their copper mining rights and took a huge risk. • “If it pays off, our war against the Taliban might someday be remembered as the war that paved the way for Chinese domination of Afghanistan”. (WP, 28-9-10) • America fights, while China does business, and not only in Afghanistan • In Pakistan, where billions in American military aid helps the government keep the Taliban at bay, China is investing heavily in energy and ports.

16. Greater Tibet

17. De nieuwe “Great Game”:China vs. India ~ Mini Cold War • Grensgeschil sinds oorlog 1962 onopgelost. • Dooi pas in 1988. In 2005: Media-hype. Swap- deal Aksai-Chin ~ Arunachal Pradesh ? (Zuid-Tibet). • In 2006, een week voor Hu Jintao’s bezoek aan India, herhaalt China met kracht zijn aanspraken op niet alleen Tawang maar geheel Arunachal Pradesh (93.000 km2). • Overkoepelende redenen: Tibetaanse politiek, China’s steeds intensievere betrekkingen met Pakistan en India’s versterking van relaties met VS. • India: Geen concessies: “China cannot be allowed to have any sub-Himalayan space” !

18. China & Iran: GezamenlijkVerzettegenWesterseDominatie • China werd na vertrek van VS en VK in 1979 Iran’s grootste investeerder en handelspartner – gas en olie. (Voorgenomen) Investeringen $ 40 miljard. • China werkte voorwaardelijk mee aan VN sancties maar verwerpt unilaterale VS/EU-sancties. • China veroordeelt VS/Israel politiek als gevaar voor de hele regio en zal zijn strategische belangen verdedigen. • Als het Iraanse regime zou bezwijken onder sancties, zou het hele Midden Oosten en Centraal Azie onder Amerikaanse en NAVO-dominatie kunnen komen. • Dat is wat China, Rusland en Iran willen voorkomen.

19. De lage Chinese Yuan: Inzet van ValutaOorlogen ? • China heeft hoogste deviezen-reserves in wereld $ 2.64 bljn. In september toename van $ 194 mrd. Centrale Bank koopt dollars op en verkoopt yuan in locale markt. Interventies zijn hoofdoorzaak van “global imbalances” • Conflict over wisselkoersen domineerde recente IMF meeting. G-20 in Seoul in november zal verder “strijden”. • VS politici eisen substantiele revaluatie van yuan of anders straf-tarieven op Chinese exporten. • China wil slechts gefaseerd en mondjesmaat revalueren om val in exporten, faillissementen en werkeloosheid te voorkomen en om speculatief kapitaal buiten te houden.

20. De “Machtsaufstieg” van Pruisen / Duitslandna 1860 en de “Herrijzenis” van China Nu • 1864-1871: Drie Pruisische oorlogen: vs Denemarken, Oostenrijk en Frankrijk ….. om Duitse Bond te verenigen. Europese “equilibrium” van 1815 omvergeworpen. • Waarom geen coalitie om Pruisen te stoppen ? Geloof heerste dat Pruisen slechts beperkte “revisionistische” ambitie had; niet om “continentaal hegemoon” te worden. • Is China een revisionistische of “status quo” macht ? • Sinofoben in VS, Japan, India etc. willen “balancing-coalitions” vormen tegen “Gele Gevaar”. • Is dit gevaarlijke over-reactie of is er opnieuw zoals van 1864-1914 en 1933-1939 “under-balancing” ?