920 likes | 1.06k Views
GELİŞİM DÖNEMLERİ. ANKARA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ. GELİŞİM NEDİR?. BÜYÜME Vücutta bulunan organların zamana bağlı hacminin artmasıdır. OLGUNLAŞMA Büyümeyle beraber organların gerekli işlevi yerine getirir duruma gelmesidir.
E N D
GELİŞİM DÖNEMLERİ ANKARA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
BÜYÜME Vücutta bulunan organların zamana bağlı hacminin artmasıdır.
OLGUNLAŞMABüyümeyle beraber organların gerekli işlevi yerine getirir duruma gelmesidir.
GELİŞİMSosyal,duygusal,bilişsel,dil,psiko-motor,ahlak,cinsel gelişim yönünden meydana gelen büyüme ve olgunlaşmadır.
SAĞLIKLI BİR BEBEĞE NASIL SAHİP OLURUZ ? * Aşılarını yaptırın. * Doktor tarafından tavsiye edilmeyen ilaçlardan uzak durun. * Varolan hastalıkları kontrol altına alın. * Sigara ve alkol kullanmayın. * Gebelik süresince doktor kontrolünde olun. * 18-35 yaş arası hamilelik için ideal yaştır.
-Doğum Öncesi Dönem -Bebeklik Dönemi(0-3 Yaş) -Okul Öncesi Dönem(3-6 Yaş) -Eril Dönem(6-12 Yaş) -Ergenlik Dönemi(12-14 Yaş) -Adölesanlık Dönemi(14-18 Yaş) GELİŞİM DÖNEMLERİ
Gelişim;Baştan ayağa içten dışa doğrudur.Beyin gelişiminin % 70’i ilk 2 ayda gerçekleşir.
* Anne beslenmesine dikkat etmelidir. Protein ağırlıklı beslenin, diğer besinlerden de gerektiği kadar alın. * Stresten uzak durun. * Sigara ve alkol kullanmayın ! ÖNERİLER
BEBEKLİK DÖNEMİ 0-3 YAŞ
BİLİŞSELGELİŞİM Beyin gelişimi aktif olarak devam eder *Refleks kazanımları önemlidir.
ÖNERİLER * Çocuğa bol bol uyaran sağlayın. * 5 duyuyu aktif uyarın, örneğin müzik dinletin, kukla oynatın. * Ona zarar verici (boncuk, keskin uçlu vb.) materyaller vermeyin. Çünkü Bu dönemde oral refleksler güçlüdür.
PSİKO-MOTOR GELİŞİM * Küçük ve büyük kas gelişiminin temelleri atılır.
* Kaşık-çatal-bardak tutmasına fırsat tanıyın. * Göz koordinasyonu kurup kurmadığına dikkat edin. * Seslere tepki verip vermediği kontrol edin. ÖNERİLER
Basit elbiselerini giyme-çıkarma becerilerinin gelişmesine fırsat tanıyın.* Bağımsız hareket etmesine kontrollü şekilde izin verin.
DİL GELİŞİMİ *Ağlama *Agulama *İki sesli heceler *Hecelerin tekrarı *Kelimeler *2-3 kelimeli cümleler
ÖNERİLER *Nesneler söylerken resimlerini gösterin. *Basit hikayeler anlatın. *Parmak oyunları oynayın. *Müzik dinletin. Dil bilişsel gelişimin göstergesidir.
PSİKO-SEKSÜEL GELİŞİM *Bu yaşlar oral dönemi içerir. *Emme refleksi gösterirler. *Tuvalet eğitimi bu dönemde gerçekleşir.
ÖNERİLER *Güven duygusuna karşı güvensizlik duygusu oluştuğu için çok kritik bir evredir.Beslenmesine dikkat edin, çocukla aranızda sıcak bir iletişim kurun. *Tuvalet eğitimine 2 yaşından önce başlayın bu eğitim sırasında baskı, ceza, utandırma gibi durumlardan kaçının.
ÖZBAKIM GELİŞİMİ * Tuvalet alışkanlığını kazanır. * Kaşık-çatal kullanır. * Saçını düzeltir. * Giyinir, ayakkabılarını giyebilir.
ÖNERİLER *Tuvalet eğitimine özen gösterin. *Giyinme,tek başına yemek yeme davranışlarını özendirin. *Kontrollü olarak özerklik tanıyın.
AHLAK GELİŞİMİ *Ceza-ödül ayrımını bu dönemde kazanır. *Empati azdır. *Otoriteye uyma azlığı gözlenir. *Amaç dikkate alınmaz.
ÖNERİLER * Kurallar açık, net, tutarlı ve sürekli olmalıdır. * Ceza kesinlikle fiziksel şiddet, baskı, bağırma şeklinde olmamalıdır. * Cezayı, davranış kasti olduğu durumlarda olumsuz davranışı düzelttirme şeklinde verin. * Soyut algılar gelişmediği için nasihatten kaçının.
EĞİTİMCİYE ÖNERİLER * 5 duyu aktif kullandırılmalı,materyal seçimine dikkat edilmelidir. * Basit hikayeler, tekerlemeler okunmalıdır. • Tuvalet ve beslenme konusunda baskı yapılmamalıdır.
*Özerklik sağlanmalıdır.*El kaslarının gelişmesi için yoğurucu malzemeler ve parmak boyaları kullanılmalıdır.*Bir anlatım sırasında somut ifadeler kullanılmalıdır.*Aidiyetlik kavramınıngelişmesi için etkinlik yapılmalıdır.
OKUL ÖNCESİ DÖNEM 3-6 YAŞ
BİLİŞSEL GELİŞİM * Bu dönem işlem öncesi dönemdir. sembolik işlem dönemi, sezgisel dönem olarak ikiye ayrılır * Olaylara çok yönlü bakamazlar. * Başından geçen olayları basitçe anlatırlar. * Genelleme yapamazlar. * Hayali arkadaşları olabilir. * Hareket eden şeylerin canlı olduğunu düşünürler.
ÖNERİLER • Çocuğun oyunlarına müdahale etmeyin. * Nesnelerden çok yönlü bahsedin. * Kendisini ifade etmesine olanak tanıyın. * Hayali arkadaşları görmezden gelin. * Ağırlık, yön, hacim gibi kavramlardan basitçe bahsedin.
DİL GELİŞİMİ * Bu dönemde ben-merkezlidir * Uyaran çokluğu ile dil gelişimi paraleldir. * Bir önceki döneme göre İletişim yeteneği artar.
ÖNERİLER *Çocuğun izlediği, dinlediği programları dikkatle seçin *Düzgün bir Türkçe kullanın, şiveden kaçının. *Müzik dinletin, birlikte dans edin. * Yanlış kelimelerini uygun bir dille düzeltin.
PSİKO-SEKSÜEL GELİŞİM *Çocuk cinsel kimliğini kazanmaya bu dönemde başlar. *Cinsiyet farklılıklarını keşfeder ve bu konuda meraklıdır. *Cinsel organları ile oynayabilir.
ÖNERİLER * Çocuklar karşı cinsiyetteki ebeveynlerine yönelirler. Bu durumu normal karşılayın. * Cinsel farklılıklar uygun dil ve materyallerle açıklayın. * Cinsel organları ile oynamaları doğaldır.Bu durumda çocuğun dikkatini başka yöne çekin, cezalandırmayın!
SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM * iletişim becerisi güçlenmeye başlar. * Girişimcilik artar. • Soyut kavramlar yavaş yavaş kazanılmaya başlar.
ÖNERİLER *Çocuğa zarar gelmemesi koşulu ile deneme-yanılma yolu ile öğrenilmesine fırsat verin. *Ceza yöntemi kullanılırken, çocuğun suçluluk duygusunun oluşmaması için ona hataları düzelttirilerek ceza yöntemi uygulayın.
PSİKO-MOTOR GELİŞİM *Parmak kaslarının gelişiminin yoğun olduğu bir dönemdir. *Büyük kas gelişimi de hızlıdır.
ÖNERİLER * Çocuğa sorumluluk verin (odasını,eşyalarını toplama vb.) * Artık materyallerle çalışmasına, makas kullanmasına izin verin. * El-göz koordinasyonunun gelişmesi için etkinlik yaptırın. * Kendisinin giyinmesi, düğme iliklemesi, fermuar çekmesi,saçlarını taraması, dişlerini fırçalaması gibi davranışları tek başına yapmasına fırsat verin.
AHLAK GELİŞİMİ *Art niyet gütmeksizin ben-merkezli davranırlar. *Onlar için “Doğru” olan “Eşit” olandır. *Değiş-tokuş pazarlık yaparlar. *Olaylara somut olarak bakabilirler. *Doğrunun göreli olduğunun farkına varmaya başlarlar.
ÖNERİLER *Ben-merkezli davranışlarına kızmak yerine ona empati kurmayı öğretin. Başkalarının duygularına karşı hassas olmalarını öğretin. *Soyut kavramlar yerine somut bir dil kullanın.(‘Canı acır, ağlar’ gibi)
EĞİTİMCİYE ÖNERİLER *Uygulanmalı,görsel nitelikte etkinliklere ağırlık verilmeli,etkinlik sırasında onlara sorular sorulup tahminler yürütmeleri sağlanmalıdır. *Canlı-cansız kavramlar üzerinde yoğunlaşılmalıdır. *Neden-sonuç ilişkisi üzerinde odaklanmalı ve bunu destekleyici oyunlar oynanmalıdır.
*Cinsiyet farklılıkları ayrımcılık yapmadan kavratılmalıdır.*5 duyu aktif olarak uyarılmalıdır.*El-göz koordinasyonunu geliştirici materyallerle sanat etkinlikleri uygulanmalıdır.*Sosyal iletişim kurmalarını destekleyici drama etkinlikleri düzenlenmelidir.
*Jimnastik ve dans etkinliklerine önem verilmelidir.* İlkokula hazırlık olarak parmak kaslarını geliştirmek için yoğurucu materyallere ağırlık verilmelidir.* Öz-bakım becerilerini desteksiz yapar hale getirmeliyiz.
BİLİŞSEL GELİŞİM * Zıt kavramları kazanırlar. * Sayı, hacim,mekan, boyut gibi kavramlar oluşmaya başlar. * Korunum ilkesini kazanırlar. * Ben-merkezlilikleri kalkar. * Sıralama, sınıflandırma, karşılaştırma işlemlerinde beceri artışı görülür. * Ortak kurallar oluşturur,amaçlar etrafında birleşirler.
ÖNERİLER * Oyun yolu ile daha iyi öğrendikleri için oynamalarına fırsat verin. * Oyundan derse geçişte çocuk zorlanabilir. Bu dönemde rehberlik edin. * Arkadaşları ile oynamasına izin verin.
PSİKO-SEKSÜEL DÖNEM *Cinsel dürtülerde durgunluk gözlenir. *Kendi cinsiyetinden olan ebeveyne yönelir. *Kendi cinsiyetine ilişkin toplumsal rolleri kazanmaya başlar.
ÖNERİLER *Kendi cinsiyetinden olan ebeveyn çocuğa karşı anlayışlı ve dinleyici olmalıdır. *Karşı cinsiyetteki ebeveyn çocukla iletişimini kesmemelidir. *Eşler arasında çocuğa karşı tutarlı bir tutum sergilenmelidir.
PSİKO-MOTOR GELİŞİM * El-göz koordinasyonunda genelden-özele bir ilerleme görülür. * Estetik kaygılar ortaya çıkar. * Pek çok oyuna katılabilir. * İstediği bir çok hareketi yapabilir.
ÖNERİLER * Çocuğa sorumluluk verin (Ev işi, temizlik, basit yiyecek hazırlama gibi.) * Bale, yüzme gibi etkinliklere yönlendirilmelidir.
SOSYAL-DUYGUSAL * Üretmeye ve yaptıkları işlerden zevk almaya başlarlar. • Soyut kavramları kazanmaya başlarlar. * Başarı isteği duyarlar. * Aşağılık duygusu bu dönemde oluşabilir.