250 likes | 395 Views
ĐÁNH GIÁ, PHÂN LOẠI VÀ XỬ TRÍ LỒNG GHÉP BỆNH CẤP TÍNH TRẺ TỪ 1 TUẦN – 2 THÁNG TUỔI. Đối tượng : YHCT năm 3. Ths.BS. Nguyễn Thu Tịnh Giảng viên Bô môn Nhi , ĐHYD, TP.HCM. MỤC TIÊU. Đánh giá và xử trí được các vấn đề thường gặp ở trẻ < 2 tháng tuổi
E N D
ĐÁNH GIÁ, PHÂN LOẠI VÀ XỬ TRÍ LỒNG GHÉP BỆNH CẤP TÍNHTRẺ TỪ 1 TUẦN – 2 THÁNG TUỔI Đốitượng: YHCT năm 3 Ths.BS. Nguyễn Thu Tịnh GiảngviênBômônNhi, ĐHYD, TP.HCM
MỤC TIÊU • Đánh giá và xử trí được các vấn đề thường gặp ở trẻ < 2 tháng tuổi • Xác định được chỉ định chuyển viện và xử trí trước chuyển viện • Xác định được các biện pháp điều trị tại nhà
Tử vong trẻ < 5 tuổi ở nước đang phát triển WHO estimates of the causes of death in children.” (2005). The Lancet 365:1147–1152.
LƯU ĐỒ XỬ TRÍ BỆNH TẠI PHÒNG KHÁM Trẻbệnhcấptính 2 tháng 5 tuổi < 2 tháng Đánhgiátòandiện CV GẤP Đánhgiánhanh Xửtrítrước CV Điềutrịtạinhà Dặnkhámngay Khámlại
KHẢ NĂNG NHIỄM KHUẨN (1) Co giật Búkém hay bỏbú Li bì, khóđánhthứcThởnhanh Rútlõmngựcnặng Cánhmũiphậpphồng Thởrên Thópphồng Mủ tai Tấyđỏquanhrốn Sốt hay hạthânnhiệt Nhiềumụnmủ ở da Cửđộnggiảm CÓ KHẢ NĂNG NHIỄM KHUẨN NẶNG • Khángsinhtiêmbắp • Ngừahạđườnghuyết • Giữấm • Chuyểnviện GẤP Rốnđỏ hay chảymủ hay Mụnmủda • Uống KS thích hợp • Dặn khám ngay • Khám lại 2 ngày NHIỄM KHUẨN TẠI CHỖ
VÀNG DA (2) • Vàngda < 24 giờ, hay • Vàngdatớicẳngchân hay • Vàngda + trẻkhôngkhỏe • Phòngngừahạđườnghuyết • Chuyểnviện GẤP • Giữấm VÀNG DA NẶNG • Hướng dẫn chăm sóc tại nhà • Dặn khám ngay • Nếu > 14 ngày chuyển viện • Khám lại mỗi ngày • Vàngda > 24 giờvà • Vàngdachưatớicẳngchânvà • “trẻkhỏe” VÀNG DA • Hướngdẫnbàmẹchămsóctạinhà Khôngvàngda KHÔNG VÀNG DA
TIÊU CHẢY (3) Phânloạimấtnước (1) • Truyềndịch • Chuyểnviện GẤP • Nếucóphânloạibệnhnặngkhác: ORS vàchuyểnviện GẤP • 2 /3 dấuhiệu: • Li bì/khóđánhthức • Mắttrũng • Véodamất RẤT chậm MẤT NƯỚC NẶNG • Bù dịch phác đồ B • Chuyển viện GẤP • Nếu có phân loại bệnh nặng khác: ORS và chuyển viện GẤP • 2/3 dấuhiệu: • Vậtvã/kíchthích • Mắttrũng • Véodamấtchậm CÓ MẤT NƯỚC • Phácđồ A • Viênkẽm • Dặnkhámngay • Khámlại 2 ngày Khôngđủphânloạitrên KHÔNG MẤT NƯỚC
TIÊU CHẢY (3) Tiêuchảykéodàivàlỵ (2) Tiêuchảykéodài≥14 ngày TIÊU CHẢY KÉO DÀI NẶNG • Điềutrịmấtnước • Chuyểnviện Có máu trong phân • Bù nước nếu có mất nước • Chuyển BV GẤP LỴ
NUÔI DƯỠNG VÀ NHẸ CÂN (4) Bế trẻ đúng cách Ngậm bắt vú tốt Cho trẻ bú bất cứ khi nào đói, > 8 lần/24h Không dùng thêm thức ăn khác Hướng dẫn trị nấm miệng Dặn khám ngay Khám 2 ngày nếu có vấn đề nuôi dưỡng hay nấm miệng Khám 14 ngày nếu nhẹ cân • 1/6 dấu hiệu: • Ngậm bắt vú không tốt • Bú không hiệu quả • Bú < 8 lần/24h • Dùng thêm thức ăn khác • Nhẹ cân • Nấm miệng CÓ VẤN ĐỀ NUÔI DƯỠNG/NHẸ CÂN KHÔNG CÓ VẤN ĐỀ NUÔI DƯỠNG VÀ KHÔNG NHẸ CÂN Không nhẹ cân và không có vấn đề nuôi dưỡng Hướng dẫn bà mẹ chăm sóc tại nhà Khen ngợi bà mẹ
CÁC VẤN ĐỀ KHÁC (6) Khòkhè, nghẹtmũikéodài • Bú quá nhu cầu • Ngủ không ngon giấc, hay vặn mình
CÁC VẤN ĐỀ KHÁC (6) Quấykhóc • Đau bụng • Thường ở trẻ bú bình • Do nhiều hơi • Liên quan bữa bú • Viêm thực quản trào ngược • Ọc ít + nuốt sữa sau bú • Vặn vẹo khi ngủ • Khóc ngay cả khi bú • Không tăng cân ± xuất huyết tiêu hóa
CÁC VẤN ĐỀ KHÁC (6) Tràongượcdạdàythựcquản • Ọc sữa nhiều hay ít • Phân biệt với bú quá mức • Nhập viện khi • Viêm thực quản nặng • Tím cơn • Không tăng cân • Điều trị: motilium, PPI, H2 antagonists
CÁC VẤN ĐỀ KHÁC (6) Vitamin K • Phòng ngừa xuất huyết não – màng não muộn • Liều: 1mg/lần
XỬ TRÍ TRƯỚC CHUYỂN VIỆN Kháng sinh • Ampicillin 50 mg/kg và • Gentamycin 5mg/kg
XỬ TRÍ TRƯỚC CHUYỂN VIỆN Ngừa hạ đường huyết • Bú mẹ • Đút muỗng • Sond dạ dày 50 ml sữa/nước đường (4 mcf đường + 200 ml nước chín 10%)
XỬ TRÍ TRƯỚC CHUYỂN VIỆN Truyềndịchmấtnướcnặng • L/R hay NaCl 0,9% 30 ml/kg/1h • Cho uống ORS trên đường đi
XỬ TRÍ TRƯỚC CHUYỂN VIỆN Cómấtnước • ORS giảm thấu • 75 ml/kg/4 giờ
XỬ TRÍ TẠI NHÀ Kháng sinh • Amoxicillin 50 mg/kg/ngày, chia 3 x 5 ngày • Erythromycin 50 mg/kg/ngày, chia 3 x 5ngày
XỬ TRÍ TẠI NHÀ Tưthếbếtrẻđúng • Đầu và thân trên cùng một trục • Mặt đối diện với vú mẹ, mũi đối diện núm vú • Thân trẻ áp sát thân mẹ • Đỡ toàn thân trẻ trên cả 2 tay
XỬ TRÍ TẠI NHÀ Trẻngậmbắtvútốt • Cằm chạm vào vú mẹ • Miệng mở rộng • Môi dưới hướng ra ngoài • Quầng vú phía trên nhiều hơn dưới
HƯỚNG DẪN CHĂM SÓC TẠI NHÀ • Nuôi dưỡng • Giữ ấm • Khám lại và khám ngay
XỬ TRÍ TẠI NHÀ Khámngay • Bú kém hay bỏ bú • Ít cử động hơn • Bệnh nặng hơn • Sốt hay hạ thân nhiệt • Thở bất thường • Vàng da tới cẳng chân