Psikodiagnoza

1. Psikodiagnoza Leksioni4

2. Testet kompjuterike Ngjasojnë me testet e personalitetit dhe testet e inteligjencës dhe përqëndrimit Diagnostikojnë zgjidhje problemesh komplekse të sjelljes Përdorin procese kompiuterike për matjen e tipareve të personalitetit, inteligjencës etj. Pyetjet jepen në ekran gjithashtu dhe përgjigjet Shembull: Inventari Freiburger i Personalitetit Arrijnë shumë qëllime njëkohësisht sepse janë të shpejtë Kritika: kompjuteri në rolin e diagnostikuesit! Rezultatet mund të mos jenë të vërteta, sepse individi jep përgjigje «të thata» Synim: kombinim i këtyre testeve me metodën klasike

3. Testi Frankfurter i personalitetit Mat përqëndrimin individual duke u bazuar në një program kompjuterik Pyetja paraqitet rastësisht në ekran, pa ndonjë rregull të caktuar, me synimin për të matur shpejtësinë e reagimit të individit Edhe instruksionet jepen në ekran Përgjigjet po ashtu Kohëzgjatja: 10 min Është test objektiv sepse nxjerrja e të dhënave është automatike Besueshmëri e lartë Vlefshmëri e lartë Mosha 18-45 vjeç

4. Testi i stimulimit për vendimmarrjen Stimulon planifikimin e aktiviteteve Merret me organizimin individual Mat sesi individi organizon jetën e përditshme Përdoren instruksione në tre faqe ekrani Detyra që duhet kryer është planifikimi i një pushimi Në rrjedhën e ditës vendoset edhe aktiviteti i kërkuar Në planifikim individi duhet të përballojë disa «të papritura» të ditës dhe të organizohet edhe për kohë të lirë Objektiv: të diagnostikohen aftësitë individuale të individit Kohëzgjatja 30-50 min Konkluzionet përfshijnë 3 kategori: impulsiv, reflektiv, elastik Objektivitet, besueshmëri dhe vlefshmëri mesatare

5. Qëndrimi në punë Matet niveli i pritshmërisë, toleranca ndaj frustrimit, motivimi për arritje, impulsiviteti/reflektimi Në ekran jepen instruksionet si dhe ushtrimet Përgjigjet gjithashtu Kohëzgjatja 20-45 min

6. Elementet që testohen Krahasim figurash Ekzaktësia Dëshira për të përfunduar Impulsiviteti/ refleksiviteti Kodimi i simboleve Toleranca ndaj frustrimit Niveli i pretendimeve Niveli i arritjeve Matja e arritjeve Dallimi i figurave Motivacioni për arritje

7. Qëndrimi në punë Vlefshmëri e ulët Besueshmëri e ulët për shkak të kampionit të limituar Përgjigje dhe rezultat i shpejtë Kritika: mungon testuesi, nuk merren parasysh faktorët dytësorë njerëzorë

8. Testet e personalitetit Tiparet përfshijnë edhe faktorët emocionalë, motivacionalë dhe ata të sjelljes sociale Temperamenti: veti të sjelljes, relativisht të qëndrueshme dhe formale dhe që shtypen nga niveli energjitik i sjelljes dhe reagimet në kohë të ndryshme Testet e personalitetit masin gjendjet aktuale të individit, interesat dhe motivacionet

9. Test-sisteme tëpersonalitetit • MMPI- MINNESOTA MULTIPHASIC PERSONALITY INVENTORY • Eshtë i vetë-administrueshëm • Përdorim individual dhe grupal • Kohëzgjatja: 30-40 min • Pyetjet nuk janë të renditura me numra dhe mund të ngatërrohen gjatë përgjigjes • Përpunimi statistikor bëhet me anë të shablloneve të gatshme • Ekziston mundësia e manipulimit • Ekziston edhe në formën e shkurtuar • Vlerat përfundimtare interpretohen fillimisht në përgjithësi dhe më pas në veçanti • Mosha 14-55 vjeç • Besueshmëri e lartë, vlefshmëri e paqartë

10. Mmpi • Kritika: - Përmirësime nëneutralitetin e formulimeve • Të modernizojë shprehjet e vjetëruara • Të thjeshtojë tekstin e përdorur

11. MMPI Është ndoshta pyetësori i personalitetit më i njohur dhe më i përdorur Gjen përdorim për diagnoza psikopatologjike të personit ose për të konvaliduar apo për të hedhur poshtë një diagnozë të arritur me mjete më pak objektive Dy raste kur duhet të përdoret: Në rastet kur duhet vlerësuar një dëm eventual psikologjik i shkaktuar nga një aksident, stres pune, abuzim seksual etj. Jep përgjigje të vlefshme nëse dëmi është real apo jo dhe nëse është i prejardhur nga ngjarja në shqyrtim apo është i pavarur nga kjo ngjarje Në rastet e dorëzimit të kujdestarisë së fëmijëve njërit prind gjatë divorcit. MMPI heton personalitetin e prindërve për të gjykuar kush është më i aftë për kujdestarinë, gjithashtu përdoret për të vlerësuar besueshmërinë e tyre, kredibilitetin, apo edhe një psikopatologji eventuale apo probleme alkoli apo drogash Vlerëson aftësinë për t’u gjykuar ose me fjalë të tjera pandehshmërinë e një individi

12. Variablat E mjedisit E organizimit Konjitive Emocionale Motivacionale Sociale

13. Inventari Freiburger i personalitetit I njohur me emrin e shkurtuar FPI-R, në versionin e ripunuar 138 pyetje (items) Karakterizohet në fund nga një sërë pyetjesh biografike Ndahet në dimensione të cilat lehtësojnë përpunimin dhe interpretimin e përgjigjeve përfundimtare Validitet dhe besueshmëri e lartë Nuk bazohet në ndonjë teori specifike të personalitetit Individi pyetet nëse pohimi i mëposhtëm qëndron apo nuk qëndron Çdo dimension përmban rreth 12 pyetje Kohëzgjatja 10-30 min

14. 16 PF Krijuar nga Cattell Konsiston në një sërë dimensionesh që formojnë një pyetësor multifaktorial të personalitetit Kohëzgjatja 45 min Përgjigjet regjistrohen në një fletore të veçantë Ka pasur 5 ripunime Tre grupmosha: 17-29, 30-49, më të mëdhenj se 50 vjeç Numër i madh të testuarish Besueshmëri e lartë Vlefshmëri e lartë Vlera përfundimtare e analizës faktoriale e lartë

15. Testi Rorschach Është një test projektiv i ideuar nga psikiatri zviceran H. Rorschach. Analizon karakteristikat kryesore të personalitetit të një individi nëpërmjet grumbullimit dhe interpretimit të përgjigjeve ndaj një sërë stimujsh jo të strukturuar, të paqartë dhe të dykuptimtë që lejojnë një gamë të limituar përgjigjesh Stimujt përbëhen nga 10 tabela me njolla boje të ndryshme Hipoteza ku bazohet kjo teknikëështë se mënyra ku bazohet, percepton dhe interpreton individi materialin e testeve pasqyron aspektet thelbësore të funksionimit të tij psikologjik Ai projekton mbi këto njolla aspekte (karakteristika) të personalitetit të tij, të cilat janë për të, të pandërgjegjshme

16. Vizatimi i figurës njerëzore Test projektiv i personalitetit Vëzhgon zhvillimin intelektiv Studion problemet eventuale të personalitetit, problematikat e lidhura me trupin dhe informacionet mbi raportet ekstrafamiljare Vizatimi konsiston në shprehjen e imazhit të vet trupor dhe paralelisht në projektimin e konflikteve dhe nevojave Imazhi i trupit, dmth., i Egos, është një strukturë dinamike që evoluon në kohë, rrjedhimisht edhe vizatimi i figurës njerëzore evoluohet në kohë Në krahasim me testet e tjera projektive është ai më i ndjeshmi në ndryshimin e perceptimit të vet trupor në hapësirë dhe shpesh përdoret në vlerësimin e përmirësimeve dhe rezultateve finale të terapisë

17. Kapitulli 11. Instrumente tëtjera për matjen e vetive tëpersonalitetit Metoda për matjen e gjendjesaktuale Inventariiankthit-state-trait (STAI) Lista e vetive përshkruar me fjalë Testeobjektive tëpersonalitetit Metodaprojektive Testi Rorschach

18. Metoda për matjen e gjendjesaktuale Bëjmënjëdallimmes “states”, gjendjet, dhe “traits”, tiparet Ndryshojnënganjëritjetringafaktoriikohës

19. States Gjendjet e përkohshme tëhumorit, tensionit, aktivitetitetj. Janëtë përkohshme dhe tëndryshueshme InventariiAnkthit State-Trait Lista e Vetive Përshkruar me Fjalë

20. Tiparet Janëmbikalimetngagjendjetaktuale (të përkohshme) tekato të qëndrueshme (qënajanë bërëshprehi) Janë të qëndrueshme nëkohëdhe tëpandryshueshme

21. Inventari I Ankthit State-Trait (STAI) Spielberger, 1970 Shkallëklasifikimi tëgjendjeveaktuale Përbëhet ngadyshkallë me nga 20 pyetje, identike për tëdyjashkallët 4 alternativa përgjigjesh tëndryshme për gjendjetdhetiparet

22. STAI Alternativat për gjendjet: aspak, pak, disi, shumë Alternativat për tiparet: pothuajsekurrë, nganjëherë, shpesh, pothuajsegjithnjë Formulimiipyetjevesynon tënxjerrëankthindhegjendjen pa ankth

23. STAI Kampionikaqenëindryshëm për gjendjetdhetiparet Për gjendjet: diagnostikohetgjendjaaktuale, në atë moment Për tiparet: diagnostikohetse siatandihen në përgjithësi, jo vetëm në atë moment

24. STAI Përpunimi bëhet me shabllone Zgjatdisaminuta Besueshmëri e lartë Instrument mjaftdomethënës Vlefshmëri e lartë

25. Lista e vetive përshkruar me fjalë Instrument shumëdimensional Përshkruangjendjetaktualengaanasasiore Ekzistonedhe në formë tëshkurtuar Ndahet në 15 drejtime qëmasingjendjenaktuale Ekzistonmundësia e vetëadministrimit Përgjigjetjanëdikotomike Kohëzgjatja10-30 min

26. Testetobjektive Testet e personalitetitjanësubjektive Kjo për shkak tëgjuhës së përdorur nëfjalitë Për tëeliminuar këtë problem u krijuantestetobjektive tëpersonalitetit, tëcilatjanëpjesërishtedhejoverbale

27. Metodatprojektive Janëmetoda qëvlerësojnëzhvendosjensipasmekanizmitmbrojtës tëteorisëklasikestrukturalë tëprojeksionit Ndryshimikryesor: këto metodabazohen nënjëteori që e cila e kaproblematikën e brendshme tësaj nëshpjegimin e termitprojeksiondheanalizës sëtij Kritika: dozë tëlartësubjektiviteti Doza tëlartadykuptimshmërie: nukmund tëmanipulohen përgjigjet

28. Shembujmetodashprojektive TestiAperceptivTematik (TAT) dheversioni I tij për fëmijë (CAT) Testi Rorschach: përbëhet nga 10 figura në formën e njollave tëbojës, 5me ngjyradhe 5 bardhezi Personatduhet të përshkruajnëçfarëshohin Figuratmund tëshihennga tëgjitha anët Përgjigjetprotokollohendhendahen nëkategori

29. Testi Rorschach • Konkluzionetndahensipas 4 këndvështrimevekryesore: • Mënyra përmbledhëse • Determinimi • Përmbajtja • Origjinalitetii përgjigjeve • Tregues tëtjerë: numrii përgjigjeve të dhëna, koha e reagimitndajnjollave, llojii përjetimeve të përshkruara, përqindja e njerëzve, kafshëve nëfigurë

30. Testi Rorschach Kujdes! Njollat e bojës nukprezantojnëasgjë. Atodukensi diçkadhenukmund tëjenë diçka Besueshmëri e ulët, edhegjatëritestimit Krijonmundësinë për të bërë vëzhgimesistematike tësjelljeve tënjëindividi