Download
1 / 66
680 likes | 1.21k Views
BÜYÜK BRİTANYA (BİRLEŞİK KRALLIK). BÜYÜK BRİTANYA (BİRLEŞİK KRALLIK). İki büyük Ada (Büyük Britanya ve İrlanda) ve birkaç takımada ( Hebrid , Orkney , Shetland ) ile küçük adalar topluluğundan meydana gelmiştir. Birleşik Krallık Kuzey İrlanda, İskoçya, Galler ve İngiltere’den meydana gelir.
E N D
İki büyük Ada (Büyük Britanya ve İrlanda) ve birkaç takımada (Hebrid, Orkney, Shetland) ile küçük adalar topluluğundan meydana gelmiştir. • Birleşik Krallık Kuzey İrlanda, İskoçya, Galler ve İngiltere’den meydana gelir. • Yüzölçümü 244 100 km²’dir (5100 ada). • Denizaşırı toprakları; Bermuda, Cayman, Falkland, Cebelitarık, Hint Okyanusu’ndaki İngiliz adalarıdır.
XI.yy’da kısa süre Danimarkalıların egemenliğinde kalmıştır. • XIII. ve XIV. yüzyıllarda Fransa ile yüzyıl savaşlarına tutuşmuştur. • Coğrafi keşifler döneminde çok sayıda yeni sömürge elde etmiştir. • Kanada, Hindistan, Malta, Mısır, Kıbrıs bunlardan bazılarıdır.
Fiziki Coğrafya Özellikleri • Büyük Britanya adası Paleozoik’te Avrupa Kıtası’ndan ayrılmıştır. • Kıta Avrupa’sı ile arasında Manş Denizi ve Dover Boğazı vardır. • Büyük Britanya’da Arkeen arazileri İskoçya ve Hebrid adalarında yaygındır. • Alp oluşumu Britanya’yı çok az etkilemiştir. • Kıyıları genellikle sarp ve diktir. Çok sayıda körfez vardır.
Ülkenin en yüksek yeri İskoçya’da Grampian dağlarının KB’sında 1343m ile Ben Nevis tepesidir. • Ülkedeki dağlar çok eski devirlerde oluştuğundan önemli ölçüde yassılaştırılmışlardır. • Büyük Britanya’nın K’i ve B’sı dağlıktır. • Ülkenin % 47’si 100m’nin altındadır. Ovalar geniş yer kaplar. % 48’i ise 100-500m yükseklikleri arasındadır. Sadece % 5’i 500m’nin üzerindedir.
Klimatik özellikler çoğunlukla denizin yumuşatıcı etkisi altındadır. Bu durum özellikle kışın Kuzey Atlantik akıntısının (GulfStream) meydana getirdiği ılıklıkla daha belirgin olur. • Yağışlar bütün yıla düzenli olarak dağılmıştır. Yıllık ortalama yağış 1000mm’dir. En düşük 500, en yüksek 3000mm yağış alır. • Yüksek yerler kar yağışı alır. Güney İngiltere’de kar yağışı yılda 5 gün civarındadır.
Thames ve Severn ırmakları önemlidir. • Kuzey İrlanda’da yer alan LoughNeagh en büyük Gölü’dür. • Ormanlar ülke yüzölçümünün % 8’ini kaplar. Özel mülklerde ağaçlandırma ve yeşillendirme fazla yer tutar. • Çayır ve mera alanları geniştir.
İngiltere, Kuzey, Orta ve Güney olmak üzere 3’e ayrılır. • Kuzey İngiltere’de Karbon devrinde oluşan Penin dağları yer alır. • Kömür madeni bakımından zengindir. • Otlaklar geniş yer tutar. • Manchester ve Liverpool en gelişmiş ticaret ve sanayi merkezlerdir.
Orta İngiltere, tarım ve sanayi faaliyetleri bakımından gelişmiştir. • En gelişmiş kenti Birmingham’dır. • Güney İngiltere, Birleşik Krallık’ın merkezidir. Başkent Londra burada yer alır. • Londra Romalılar döneminde kurulmuştur. • Southampton diğer önemli kenttir.
Galler,Severn Halici ile Liverpool Körfezi arasında kalır. • Birleşik Krallığa 1536 yılında katılmıştır. • İrlanda’dan St. George Kanalı ile ayrılır. • Önemli bir kömür çıkarım alanıdır. • Başkenti Cardiff’tir.
İskoçya, Büyük Britanya Adası’nın kuzeyinde yer alır. • Kuzeyde HighlandGrampian dağlık bölgesi, güneyde ise plato alanı SouthernUplands yer alır. Bu iki bölüm Lowland çukuru ile birbirinden ayrılır. • Kuzeydeki dağlık kütle GlenMore Kanalı ile ikiye ayrılır. • 1707 yılında İngiltere ile birleşmiştir. • Glasgow ve Edinburgh (başkent) önemli kentlerdir.
Kuzey İrlanda (Ulster), 1921 yılında İrlanda’nın bölünmesi ile Birleşik Krallığa bağlanmıştır. • Son derece nemli bir iklime sahip olduğundan daha çok patates ve yulaf yetiştirilir. • Başkent Belfast endüstri gelişmiştir. Çok sayıda tersane bulunur.
Beşeri Coğrafya Özellikleri • Nüfusun büyük kısmı kentlerde oturur (% 85). • Nüfusu 60 milyondur. Ülke dışında 6 milyon İngiliz yaşamaktadır. • Nüfus yoğunluğu fazladır (240 kişi). • Buğday, arpa, yulaf, patates, şekerpancarı ve hayvan yemi başlıca yetiştirilen ürünlerdir. • Morina ve Ringa balığı avcılığı önemlidir. • Ulaşım sistemi gelişmiştir.
Saray, şato, sur, katedral, kilise, manastır gibi pek çok tarihi esere sahiptir. • Stonehenge, Hadrianus Duvarı, Vestminster Sarayı ve Manastırı gibi Dünya doğa ve kültür mirası içerisinde yer alan turizm değerleri vardır. • Ülkeye 25 milyon civarında turist gelirken, dışarıya 40 milyon turist gönderir. • Özellikle eski sömürgelerinden çok sayıda göçmen almıştır. Hindistan, Pakistan ve Antil adalarından gelenler fazladır.
Son yılarda Kuzey Denizi’nden elde edilen petrol ve doğal gaz önemlidir. • Demir çelik sanayisi gelişmiştir. Ham demiri Brezilya ve Kanada’dan ithal eder. • Gemi inşa, demir yolu ve karayolu araçaları sanayisi, Dokuma ve tekstil sanayi, kimya ve ilaç sanayileri ve bilişim teknolojileri oldukça gelişmiştir.
