Lea-conferentie 12 januari 2010

1. Lea-conferentie 12 januari 2010 Overzicht over VVE: de opkomst en toekomst van VVE Wendy de Geus – Oberon Jo Kloprogge – zelfstandig adviseur

2. Agenda • Hoe zijn we tot hier gekomen? • VVE in het beleid 1998-2010 • Waar staan we nu? • Programmaontwikkelingen • Professionalisering • Ondersteuningsprogramma’s • Monitoruitkomsten • Waar gaat het heen? • Ambities en praktijk • Stellingen

3. Hoe zijn we tot hier gekomen? VVE in het beleid 1992-2010

4. Onderzoek laat zien dat verschillen tussen kinderen al op jonge leeftijd ontstaan Cies van Kemenade 1991 en Meijnen 1994 leggen basis voor voorschools beleid en VVE- programma’s Onderzoek evaluatie ovb laat zien dat stimulering op jonge leeftijd helpt bij taal en rekenen Nog veel scepsis bij beleidsmakers en publiek over interventies bij jonge kinderen Tot 1994

5. 1995 -2000 • OCW faciliteert ontwikkeling van stimuleringsprogramma’s voor jonge kinderen (VVE), Piramide, Kaleidoscoop • Eisen minimaal 4 dagdelen, dubbele bezetting, mbo niveau leidster, hbo niveau leerkracht, leidster – kindratio 2:20 resp 2:25 • Bodem voor beleid gelegd, evaluaties redelijk positief

6. 2000 - 2005 • Eerste VVE-regeling april 2000 voor 172 goa gemeenten • Vanaf oktober uitbreiding tot 365 gemeenten • Juli 2001 derde VVE-regeling • Vanaf 2002 VVE structureel ondergebracht in Goa • Ondersteuning wordt geregeld via VVE makelaar en later Vliegende brigade Sardes

7. Ontwikkelingen na 2005 • Meer draagvlak, van wetenschap naar lokale politiek en beleid, naar landelijke politiek en beleid, bij CPB en min. financiën • Draagvlak sterk in peuterwerk, groeiende in kinderopvang, matig in basisonderwijs • Steeds hogere doelen, bereik eerst 70% nu 100%, kwalitatieve eisen krijgen nu steeds meer aandacht

8. Vervolg na 2005 • VVE van onderdeel achterstandenbeleid naar dominante invulling achterstandenbeleid • Meer aandacht voor professionalisering op en rond de werkvloer • Naar structurele financiering van VVE ongeacht waar het wordt aangeboden • Bestuurlijk scheiding tussen voorschool en vroegschool (de knip) • Harmonisatie via OKE-wet

9. Waar staan we nu? Programmaontwikkelingen

10. Programmaontwikkelingen • Erkende programma’s • VVE in de kinderopvang • Light varianten

11. Erkende VVE-programma’s • Kaleidoscoop • KO totaal • Piramide • Speelplezier • Sporen • Startblokken/Basisontwikkeling Ook veelgebruikt: Ik ben Bas

12. VVE in de kinderopvang • 48% van de oab gemeenten subsidieert VVE in de kinderopvang • Aanpassingen programma’s voor VVE in de kinderopvang • OKE: gemeente verantwoordelijk voor dekkend aanbod VVE, dus ook in de kinderopvang

13. Light varianten • Intensiteit is van belang voor effecten! • Concentratie van de inzet op doelgroepkinderen

14. Waar staan we nu? Professionalisering “hoe hoger de kwalificatie van de leidster, hoe hoger de kwaliteit van de voorschoolse educatie”

15. Professionalisering Actueel: • Vversterk scholingen • Vversterk ROC-pabo’s • OKE-wet kwaliteitseisen VVE via AmvB o.a. opleidingseisen

16. Waar staan we nu? Ondersteuningsprogramma’s

17. Ondersteuning vanuit OCW Actueel: • Vversterk • Focus op vroegschools • Harmonisatieondersteuning • LEA • Landelijk steunpunt brede school • RIVM omgevingsanalyse + Handreiking toeleiding

18. Vversterk • Al 10.000 leidsters en leerkrachten geschoold. • Vervolg! • De komende tijd worden nog eens ruim 15.000 leidsters en leerkrachten opgeleid. Hier vallen ook leidsters en leerkrachten onder die al een basisopleiding hebben gehad maar zich nog verder willen scholen.

19. Focus op vroegschoolse educatie • Agenda Focus • Stimuleringsregeling • Ondersteuning scholen en schoolbesturen

20. Ondersteuning Harmonisatie • VNG traject, MO-groep/BKN, Boink • 136 pilots

21. Overige ondersteuning gemeenten • LEA • Omgevingsanalyse RIVM • Handreiking voorschoolse educatie

22. Waar staan we nu? • Hoeveel doelgroeppeuters worden bereikt met VVE? • Hoeveel doelgroepkleuters worden bereikt met VVE?

23. Waar staan we nu? Enkele cijfers: • VVE-monitor • Focuspeiling

24. Huidige stand van zaken volgens VVE monitor • Bereik voorschools is gestegen van 53% in 2007 naar 80% in 2009 (G4 86%) • 4 dagdelen worden in kleinere gemeenten vaak niet bereikt • Piramide en Ko totaal meest gebruikt • Extra inzet en voldoende opleiding vaak gerealiseerd (kinderopvang minder) • Werving en toeleiding krijgen veel aandacht, vooral via gezondheidszorg

25. Vroegschools • 57% van de oab basisscholen biedt in groep 1 en 2 een VVE-programma aan • Piramide meest gebruikt, ook Bas en in kleinere gemeenten Boekenpret • Meer dan ¾ van de scholen biedt VVE programma integraal aan (leidend gedurende de week)

26. Vroegschools 2 • Overdracht voorschool – vroegschool in 96% van de oab scholen geregeld • In 75% VVE koppels, meestal psz + basisschool • Scholing doorgaans goed geregeld • Alle indicatoren steeds beter in grote gemeenten

27. Monitor focus vroegschool Belangrijkste knelpunten vroegschoolse educatie zijn: • Realiseren dubbele bezetting (47%) • Geldgebrek (37%, bij schoolbesturen 62%) • Weinig kennis van financiën voor oab/VVE • (schoolbesturen) ontbreken doorgaande leerlijn en te weinig doelgroepleerlingen • T.a.v. uitvoering, scholing en doorgaande lijn naar groep 3 is men toch erg tevreden

28. Waar gaan we naar toe? • Middelen voor verlaging ouderbijdrage per aug 2009 • Verdeling oab-middelen na 2010? (meicirculaire) • Vroegschools alleen uit lumpsum (gewichten en impuls) • Ambities: 100% bereik in 2011 • Inspectie: toezicht op kwaliteit voorschoolse educatie en op afspraken

29. Waar gaan we naar toe? Stellingen voor discussie - VVE wordt van doelgroepbeleid steeds meer algemeen beleid met als doel de ontwikkeling van alle jonge kinderen te stimuleren, met waar nodig differentiatie

30. Stellingen vervolg • Basisscholen, voorschoolse voorzieningen en opvang komen samen in integrale kindcentra per wijk

31. Stellingen vervolg • De kinderopvang als marktpartij zal geleidelijk steeds meer in een subsidieregime worden geplaatst en zo makkelijk in te bedden zijn in het kindcentrum

32. Stellingen vervolg • De professionalisering van leidsters/leerkrachten die met jonge kinderen werken gaat sterk door, VVE programma’s in de huidige vorm worden overbodig