230 likes | 467 Views
FUNGSI SONGSANGAN. Fungsi satu dengan satu. Pertimbangkan tiga set pasangan tertib di bawah . F = { ( 0 , 3 ) , ( 0 , 5 ) , ( 4 , 7 ) } G = { ( 0 , 3 ) , ( 2 , 3 ) , ( 4 , 7 ) } H = { ( 0 , 3 ) , ( 2 , 5 ) , ( 4 , 7 ) }. Set F bukan suatu fungsi . Mengapa ?
E N D
Fungsisatudengansatu Pertimbangkantiga set pasangantertibdibawah. • F = { ( 0 , 3 ) , ( 0 , 5 ) , ( 4 , 7 ) } • G = { ( 0 , 3 ) , ( 2 , 3 ) , ( 4 , 7 ) } • H = { ( 0 , 3 ) , ( 2 , 5 ) , ( 4 , 7 ) }
Set F bukansuatufungsi .Mengapa? • Pasangantertib ( 0 , 3 ) dan ( 0 , 5 ) mempunyaiunsurpertama yang samadanunsurkedua yang berbeza. • Set G ialahsuatufungsi. • Pasangantertib ( 0 , 3 ) dan ( 2, 3 ) mempunyaiunsurkedua yang samatetapiunsurpertama yang berbeza. • Tetapi set G bukanfungsisatudengansatu.
Set H ialahfungsisatudengansatu. Bolehkamuterangkankenapa? • Suatufungsidikatakansatudengansatujika set pasangantertibmempunyaiunsurpertamadankedua yang berbeza..
Pertimbangkangambarajahdibawah. Set F Set G Set H Domain Julat Domain Julat Domain Julat 0 3 0 3 0 3 5 2 2 5 4 7 4 7 4 7 F bukanfungsi G ialahfungsitetapi H ialah bukanfungsi 1-1 fungsi 1-1
Pertimbangkan set H diatas. Denganmenyongsangkankomponen yang sepadan, kitadapati • { ( 3 , 0 ) , ( 5 , 2 ) , ( 7 , 4 ) } • Set baru yang terbentukmerupakansuatufungsi. Iajugamerupakanfungsisatudengansatu. Fungsibaruygterbentukdipanggilfungsisongsangan H danditandakandengan H-1, dibacasebagai “ songsangan H ".
Fungsisongsangan - Definisi • Jika fialahfungsisatudengansatu, makasongsanganbagif, ditandakandenganf -1, ialahfungsi yang terbentukdenganmenyongsangkansemuapasangantertibdalamf. • Olehitu, f -1 = { ( y , x ) | ( x , y ) dalamf }
Jikafbukanfungsisatudengansatu, makaftidakmempunyaisongsangandanf -1tidakwujud. • Jikaf -1wujud, maka ( a ) f -1ialahfungsi 1-1 ( b ) domain bagif -1 = julatbagif ( c ) julatbagif -1 = domain bagif
teorem • Fungsif mempunyaisongsangan f −1jikadanhanyajika f ialahfungsi (1-1)
Hanyafungsi 1-1 sahaja yang mempunyaisongsangan,Fungsi B-1 bolehmempunyaisongsangandenganmenghadkan domain bagifungsitersebutsupayaiamenjadifungsi 1-1. • Contohfungsi f(x) = x2 , x , jika domain dihadkankepada x 0
Mencarirenj (julat)suatufungsi • Kita bolehmenggunakanfungsisongsanganbagif untukmencarirenjbagifungsitersebut. • Perhatikanbahawarenjsuatufungsif merupakan domain bagisongsangannya.
Domain bagif Julatbagif f f ( x ) x f -1 ( y ) y f -1 Julatbagif -1 Domain bagif -1
Hubunganantarafdanf -1 • Jikaf-1wujud, maka ( a ) x = f -1 ( y ) jhj y = f ( x ) ( b ) f -1 [ f ( x ) ] = x untuksemua x dalam domain f.
Contoh 1 • Carikanf -1bagif ( x ) = 2x -1. Jawapan f -1 ( x ) =
Contoh 2 • Di berifungsif(x) ditakrifkansebagaif(x) = 5x + 4 , x Carikanf -1 dantentusahkanbahawaf f-1(x)= x
Contoh 3 • Carikanf -1bagif ( x ) = • Jawapan f -1 ( x ) = x² + 1 .
Contoh 4 • Carikanf -1bagif ( x ) = • Jawapan
Contoh 5 • Duafungsi f dan g ditakrifkansebagai f(x) = 7x + 1, g(x) = Carikansongsanganbagi f dan g dantentusahkan (fg)-1= g-1f-1
GRAF BAGI FUNGSI SONGSANGAN • Pertimbangkan g(x) = x + 3 dansongsangan g -1(x) = x – 3. Plot kedua-duagrafinipadapaksi yang sama. • Graf g -1(x) adalahpantulanbagigraf g(x) padagaris y = x.
Duateknik yang bergunauntukmelakargrafsongsangan. • 1. Pantulkangraffungsi f padagaris y = x. • 2(i) Pantulanpadapaksi y diikutiolehputaran 90 darjahikutarah jam adalahsetaradenganpantulanpadagaris y = x. • 2(ii) Pantulanpadapaksi x diikutiolehputaran 90 darjahlawanarah jam adalahsetaradenganpantulanpadagaris y =x.
Contoh 6 • Fungsi g mempunyai domain x : x x -2 dandiberisebagai g : x (x + 2 )2 + 1 . Lakarkangrafbagi g, Carikan g -1 danseterusnyalakarkangraf g -1
Contoh 7 • Fungsi f ditakrifkansebagai f (x ) = 3x – 6 untuksemuanilai x. Carikansongsanganbagi f. Lakarkangraf f dan f -1.padapaksi yang samadanseterusnyacarikankoordinatbagititikpersilanganantaragraf f dan f -1.
Contoh 8 • Suatufungsifditakrifkansebagai • Carikan f-1 , dannyatakandomainnya. • Lakargrafbagi f dan f-1.