190 likes | 434 Views
Dûh, die meisje zuigt. Straattaal en taalvariatie en wat de school ermee moet en kan. Stellingen. Meertaligheid (Berbers – Nederlands b.v.) is een voordeel Door SMS-taal gaan leerlingen slechter schrijven Straattaal verrijkt de taal. Voordelen meertaligheid.
E N D
Dûh, die meisje zuigt Straattaal en taalvariatie en wat de school ermee moet en kan
Stellingen • Meertaligheid (Berbers – Nederlands b.v.) is een voordeel • Door SMS-taal gaan leerlingen slechter schrijven • Straattaal verrijkt de taal
Voordelen meertaligheid • Lukt bij iedereen (maar: hoe eerder hoe beter) • Cognitieve taken sneller uitvoeren • Makkelijker een nieuwe taal leren • Beter weten hoe talen in elkaar zitten • Grotere zelfverzekerdheid • Meer tolerantie naar andere culturen • Uitstel dementie
En straattaal? • Probleem als het eentalig is • Relatie met een andere, antiburgerlijke wereld Opdracht van de school: • De algemene taal (Nederlands) leren én de taal van de school zonder de straattaal af te wijzen
Grammatica: straattaal volgt regels • Het hulpwerkwoord ‘gaan’, ook in indicatief: de poes gaat slapen • ‘het’ wordt ‘de’: de boek, de huis. Dus ook ‘deze boek, die huis’ • Uitgangs-e bij bijvoeglijke naamwoorden na ‘een’: een goeie diploma, een mooie mes • En uitspraak: rollende R, dikke S Je moet je aan de regels houden
DAT Dagelijkse algemene taal dagelijkse gebruikstaal direct, over hier en nu concreet CAT Cognitieve abstracte taal taal van de school indirect, over daar en toen en straks gedachteconstructies Over taal en de straat
DAT Dagelijkse algemene taal dagelijkse gebruikstaal direct, over hier en nu concreet CAT Cognitieve abstracte taal taal van de school indirect, over daar en toen en straks gedachteconstructies Over taal en de straat Straattaal • dagelijkse taal in de peergroup • direct, over hier en nu • concreet
Jongerentaal: iedere dag anders • de puta madre geweldig • lulijzer mobiele telefoon • chiboy lekkere jongen • faya erg • boetie leugen/onzin • droppie naakt zijn • vreetkeet snackbar • dikke doei doe ik echt niet!
Over jongeren en jongerentaal • Straattaal vraagt hoge taalvaardigheden (Nortier) • Het grootste deel van de jongeren maakt onderscheid in register (NTU, nationale jeugdraad) • Ondersteunt de identiteit van de groep • Zeer verschillend: Murks, Amsterdamse straattaal, Algemeen cités, le verlan,
heel erg goed bombe, chill, cool, da, dope, flex, gru, gruwelijk, kapot goed, lauw, master, masterlijk, relaxt, span, spin, standaard, strak, tof, tranga, vet, wreed, wijs
SMS-taal 1 God: Im No. 1. No pix, plz. Uz my name nicely. Day7=holy. Take care of mum’n’dad. Don’t kill, scrU round, steal or lie. Keep yr hands (&eyz) off wot isnt yrs
positief, veilig leerklimaat betekenisvolle taken ondersteuning door interactie, reflectie, instructie Krachtige leeromgeving voor taalleren
Je eerste taal is je identiteit Leerlingen voelen zich veilig in hun eerste taal/dialect Waardering ervoor is belangrijk Hoe is dat voor straattaal? positief, veilig leerklimaat Taalvariatie en klimaat
Van Op school praten we Nederlands Straattaal vermijden SMS-taal verbieden Jongerentaal geringschatten Naar Hoe zeg jij dat in …. Straattaal gebruiken Rappen en 160 Jongerentaal hoog achten en gebruiken Dus
Straattaal en algemene taal is overal om je heen Straattaal is nuttig, algemene taal is nuttig Taal observeren is taalbeschouwing betekenisvolle taken Taalvariatie en betekenisvolheid
Dus …. • Schrijf een verhaal in straattaal en vertel dat aan leerlingen van de basisschool • Interview oudere mensen naar typische (dialect)woorden. Maak daar een woordenboekje van • Beschrijf de straattaal van Antwerpen en vergelijk die met die van Utrecht • Luister naar lokale rap of hiphop en praat over de inhoud • Laat Fatima een taallesje ‘Berbers’ geven • Laat Ricardo een taallesje straattaal geven • Praat over het belang van straattaal • Bespreek wanneer straattaal wel en niet kan • Discussieer over het belang van passend taalgebruik • Leerlijnen maken, waarop leerlingen hun vorderingen van DAT naar CAT aangeven • Maak een WebQuest: http://www.webkwestie.nl/straattaal/index.htm
Straattaal kan helpen bij begrip Taalverschillen benoemen geeft inzicht in taal Geef woorden en zinnen die in algemeen Nederlands kunnen Taalregisters zichtbaar maken Herschrijven/-presenteren Trainen, trainen ondersteuning door interactie, reflectie, instructie Taalvariatie en ondersteuning