210 likes | 565 Views
EVLİLİK ÖNCESİ TARAMA TESTLERİNDE BULAŞICI HASTALIKLARA BAKIŞ. TARAMA. Hastalık kontrolü amacıyla asemptomatik kişi ya da kişilerin muayene edilmesi ve incelenmesi. Hastalığın Doğal Gidişi. Etkenin bedene girişi. Tam iyileşme Engellilik Kronikleşme Ölüm. SAĞLIK EĞİTİMİ. TARAMALAR.
E N D
EVLİLİK ÖNCESİTARAMA TESTLERİNDE BULAŞICI HASTALIKLARA BAKIŞ
TARAMA Hastalık kontrolü amacıyla asemptomatik kişi ya da kişilerin muayene edilmesi ve incelenmesi
Hastalığın Doğal Gidişi Etkenin bedene girişi Tam iyileşme Engellilik Kronikleşme Ölüm SAĞLIK EĞİTİMİ TARAMALAR AŞI konvelasan Tipik klinik Duyarlılık evresi Presemptomatik evre Birincil koruma İkincil koruma Üçüncül koruma
EVLİLİK ÖNCESİ TESTLER Anti HIV ELİSA (Gerektiğinde Western Blot doğrulama testi) Hepatit B yüzey antijeni VDRL (Frengi tanı testi) Akciğer Grafisi (Tüberküloz için)
DSÖ’nün CYBE konusunda öncelikli alanları ve stratejileri • Temel sağlık hizmetlerine entegrasyonun güçlendirilmesi • Üreme sağlığı hizmetlerine entegrasyonu • CYBE olanların ve cinsel eşlerinin erken dönemde sağlık kurumuna başvurmalarının sağlanması • Riskli grupların hedef alınması
AIDS / HIV KÜRESEL SORUN 2010 yıl sonu itibariyle dünyada 34 milyon kişi HIV pozitiftir. 2010 yılında 2,7 milyon kişiye ilk kez tanı konulmuştur. Dünya Sağlık Örgütü tarafından, belirgin bölgesel farklılıklar olmakla birlikte yıllar içinde küresel olarak HIV pozitifliğinde sayısal azalma kaydedilmektedir. (Kaynak: Global HIV/AIDS Response/ Epidemic Update and Health Sector Progress Towards Universal Access 2011)
Türkiye’de 30 Haziran 2011 tarihi itibariyle Sağlık Bakanlığı kayıtlarında toplam 876 AIDS olgusu ve 3950 HIV pozitif kişi vardır. HIV pozitif/ AIDS olgularının % 71’i erkek, % 29’u kadın olup, % 64’ünün 25 -49 yaş aralığında olduğu, % 31’inin bulaş yolu bilinmemekle birlikte % 54’ünün heteroseksüel cinsel ilişki ile HIV etkenini aldığı saptanmıştır.
HIV TESTİ Kanda antikor aranır Kuşkulu ilişkiden 3-6 ay sonra yapılır 3. Ayda pozitif bulunursa 6. ayda teste gerek yoktur
AIDS Kesin olgu tanımı HIV pozitif iken “kesin” ya da “olası tanısı konmuş bir indikatör hastalık” varlığında ya da “ek kriterler”den en az biri bulunduğunda • Ek kriterler • CD4+ T lenfosit < 200x 103 /ml ya da CD4+ < % 14 • Servikal kanser • Yineleyen pnömoni
HIV ENFEKSİYONUKesin olgu tanımı Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir merkezde doğrulanmış olgu HIV Testi Doğrulama Laboratuvarları Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp fakültesi İzmir Hıfzısıhha Enstitüsü
HIV POZİTİF ise GİZLİLİK Başlıca önemli konular HIV pozitif kişinin kendisinin ve çevresinin korunması için DOĞRU yönlendirilmesi
HIV – Korunma için öneriler • Güvenli cinsel ilişki Her cinsel ilişkide kondom kullanılması • Madde bağımlılığının önlenmesi (Aynı enjektörün, birden fazla kişi tarafından kullanılmaması) • Aletli beden dövmelerinin yaptırılmaması
VİRAL HEPATİTLER (A Grubu) Hepatit A (fekal-oral bulaş) Hepatit B (perkütan, cinsel ilişki) Hepatit C (perkütan, cinsel ilişki) Hepatit D (perkütan, cinsel ilişki) Hepatit E (fekal-oral bulaş) KRONİKLEŞEBİLİR
Akut viral hepatit tanı için lab. kriterleri Hepatit A … Anti-HAV IgM pozitifliği Hepatit B … HBsAg ve/ ya da anti- HBc IgM pozitifliği Hepatit C … Anti-HCV pozitifliği ve tamamlayıcı testlerle (RIBA, HCV-PCR) doğrulama Hepatit D … HBsAg ve/ ya da anti- HBc IgM pozitifliği ile birlikte Anti- HDV pozitifliği Hepatit E … Anti-HEV IgM pozitifliği
Hepatit B Risk Grupları • Hepatit B'li anneden doğan bebekler • Ev içinde Hepatit B hastası ya da taşıyıcısı olanlar • Birden fazla kişi ile cinsel ilişkisi olanlar • Kan ve kan ürünleri kullananlar • Hemodiyaliz uygulanan kişiler • Damar içi ilaç bağımlıları • Sağlık personeli
HBV – KÜRESEL SORUN Hepatit B virus (HBV) enfeksiyonu dünyada yaygın görülmektedir. Dünya nüfusunun 2 milyardan fazlasının Hepatit B virusu ile enfekte olduğu tahmin edilmektedir. Bu kişilerin yaklaşık 360 milyonunda enfeksiyon kronikleşmiştir ve karaciğer kanseri ve siroza dönüşme riski taşımaktadırlar. Dünyada her yıl 500000- 700000 ölümün HBV enfeksiyonu nedenli olduğu bilinmektedir. (Kaynak: http://www.who.int/immunization_delivery/new_vaccines/hepb/en/) AMA AŞI ile korunulabilir
Hepatit B • Kuluçka süresi 45-180 gün (ort.60-90 gün) • Bulguların ortaya çıkması için gereken süre …1-3 ay • Kan testlerinde HbsAg (+) olan herkes potansiyel olarak bulaştırıcı • Doğumda enfekte olanların % 90 ı, erişkin yaşta enfekte olanların % 1-10 unda kronikleşir
VDRL (Frengi tanı testi) Frengi tanısı için VDRL testi yapılır, (+) çıkması durumunda TPH testi ile doğrulanmalıdır. TPH pozitifliği durumunda Deri ve Zührevi Hastalıklar dispanserine sevk edilmelidir.
AMAÇ 1 FARKINDALIK YARATMAK CYBE Kendisini ve çevresini koruma bilinci
AMAÇ 2 Sağlık kurumlarının tanı ve tedavi dışında danışmanlık eğitim verme özelliklerin tanıtılması, benimsetilmesi