SYSTEM SZKOLNICTWA W POLSCE

1. SYSTEM SZKOLNICTWA W POLSCE * w tym szkoły specjalne

2. Szkoły i placówki oświatowe Wałbrzycha W mieście Wałbrzychu funkcjonuje: • 19 Przedszkoli • 19 Szkół Podstawowych • 15 Szkół Gimnazjalnych

3. Łącznie w mieście funkcjonują 53 placówki w tym:

4. Placówki Gminy

5. Problemy Gminy dotyczące oświaty • Zbyt małe finanse • Niedoinwestowanie bazy placówek oświatowych • Zbyt liczne klasy • Słaba baza sportowa • Malejąca liczba dzieci

6. Wałbrzyska Infrastruktura Kulturalna STOWARZYSZENIA KULTURALNE INNE ZWIAZANE Z KULTURĄ INSTYTUCJE KULTURY PRYWATNY MECENAT

7. INSTYTUCJE KULTURY PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA ORGAN PROWADZĄCY GMINA WAŁBRZYCH MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO STAROSTWO POWIATOWE • MUZEUM • WAŁBRZYSKA GALERIA SZTUKI-BIURO WYSTAW ARTYSTYCZNYCH „ZAMEK KSIĄŻ” • WAŁBRZYSKI OŚRODEK KULTURY • MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA „BIBLIOTEKA POD ATLANTAMI” • TEATR DRAMATYCZNY IM. J. SZANIAWSKIEGO • FILHARMONIA SUDECKA • TEATR LALKI I AKTORA • POWIATOWA BIBLIOTEKA PUBLICZNA”BIBLIOTEKA POD ATLANTAMI”

8. STOWARZYSZENIAKULTURALNE STOWARZYSZENIA TWÓRCZE STOWARZYSZENIA ANIMATORÓW KULTURY ASOCJACJA „ARS LONGA” (malarze, plastycy, rzeźbiarze itp..) STOWARZYSZENIE ŚRODOWISK TWÓRCZYCH (literaci) KATOLICKIE STOWARZYSZENIE „CIVITAS CHRISTIANA” WAŁBRZYSKIE TOWARZYSTWO MUZYCZNE –SPOŁECZNE OGNISKO MUZYCZNE STOWARZYSZENIE ”DOM BRETANII”

9. AKTYWNY MECENAT INNE ZWIĄZANE Z KULTURĄ GALERIA JONEK I S-KA galeria obrazów, kolekcjonerzy pocztówek o dawnym Wałbrzychu GALERIA „BRAMA” w restauracji „Zamku Książ” GALERIA „GABINET” gabinet stomatologiczny Iwona Świętkowska SPOŁECZNA PRACOWNIA PLASTYCZNA DLA DZIECI ZESPÓŁ SZKÓŁ MUZYCZNYCH OŚRODEK SPOŁECZNO-KULTURALNY PRZY S.M. „PODZAMCZE” KINA (3) AGENCJE ARTYSTYCZNE (2)

10. POMOC SPOŁECZNA W MIEŚCIE Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Wałbrzychu (MOPR) jednostka budżetowa gminy Wałbrzych ZADANIA WŁASNE GMINY (finansowane z budżetu gminy) ZADANIA ZLECONE GMINIE (finansowane z budżetu centralnego)  DODATKOWE ZADANIA udzielanie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym, w tym osobom bezdomnym, organizowanie i prowadzenie gminnych ognisk wychowawczych,klubów środowiskowych dla dzieci, świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych w miejscu zamieszkania, ·sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym, przyznawanie zasiłków celowych, pomocy rzeczowej, praca socjalna i inne zadania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych i przeciwdziałaniem narkomanii całość zadań związanych z przyznawaniem i wypłacaniem dodatków mieszkaniowych. przyznawanie i wypłacanie rent socjalnych, zasiłków stałych,wyrównawczych, okresowych, macierzyńskich, zasiłków na pokrycie szkód powstałych w wyniku klęsk żywiołowych ·zadania wynikające z rządowych programów pomocy społecznej i inne 10.000.000,00 zł dodatki mieszkaniowe 1.840.000,00 zł miejski program rozwiązywania problemów alkoholowych i narkotycznych 14.004.155,00 zł 19.213.797,00 zł Ogółem wydatki na zadania realizowane w 2003 r. wyniosły 33.217.952,00 zł, z tego wg rozdziałów:

11. ORGANIZACJE POZARZĄDOWENa terenie miasta i powiatu działa kilkadziesiąt organizacji pozarządowych, które realizują zadania ujęte w sferze zadań publicznych, m.in. w obszarze pomocy społecznej oraz ochrony zdrowia. Wałbrzyskie Stowarzyszenie Osób Specjalnej Troski „Reedukacja” Polski Związek Głuchych Oddział Dolnośląski we Wrocławiu Koło Terenowe w Wałbrzychu Stowarzyszenie Osób Wspierających Samotne Matki i Dzieci „Nadzieja” Dolnośląskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Polski Związek Niewidomych Koło w Wałbrzychu Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Wałbrzychu Polski Komitet Pomocy Społecznej Zarząd Okręgowy w Wałbrzychu Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Koło Pomocy Dzieciom i Młodzieży Niepełnosprawnej Ruchowo Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych Polski Czerwony Krzyż Zarząd Rejonowy w Wałbrzychu Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Zarząd Oddziału Powiatowego Stowarzyszenie Kobiet AWANS Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka Stowarzyszenie na Rzecz Rehabilitacji Dzieci Niepełnosprawnych „Podarować Tęczę” Ochrony Zdrowia PRO FEMINA Polskie Towarzystwo Opieki Paliatywnej Oddział w Wałbrzychu Regionalne Stowarzyszenie Osób z Chorobą Parkinsona i inne

12. Źródła finansowania organizacji pozarządowych: • dotacja z budżetu miasta na realizację zadań publicznych związanych z zadaniami własnymi gminy • dotacje innych jednostek samorządu gminnego, powiatowego i wojewódzkiego • składki członkowskie • dobrowolne wpłaty sponsorów

13. SPORT W MIEŚCIE WAŁBRZYCHU OŚRODEK SPORTU I REKREACJI w Wałbrzychu(OSiR) jednostka budżetowa gminy Wałbrzych • ośrodek realizuje cele należące do zadań własnych gminy z zakresu: • współdziałania ze stowarzyszeniami w zakresie organizacji imprez sportowych • udostępniania obiektów sportowych • świadczenia usług sportowych i rekreacyjnych oraz organizacja imprez sportowych • zakresie rozwoju kultury fizycznej dzieci i młodzieży wspólnie z placówkami oświaty i wychowania OBIEKTY SPORTOWE Hala sportowo-widowiskowa Pl. Teatralny 5a Hala Sportowo-widowiskowa ul. Wysockiego 11a Basen kąpielowy Ul. Bystrzycka 1 Stadion sportowy ul. Kusocińskiego 21 Cyklodrom ul. Kolejowa Kompleks sportowy „Nowe Miasto” ul. Żwirki i Wigury Kompleks sportowy ul. Ratuszowa 6 Stadion sportowy „Sobięcin” ul. Sportowa Basen kąpielowy Nowe Miasto ul. Olimpijska 21

14. FINANSOWANIE OSiR jako jednostka budżetowa gminy otrzymuje na swoją działalność dotację z budżetu miasta. Ponadto przy jednostce funkcjonuje środek specjalny, na konto, którego wpływają środki za usługi świadczone w ramach działalności dodatkowej. Budżet miasta Wałbrzycha (dotacja) 100% wpływów na środek specjalny dochody OSiR 100% dochody z tytułu świadczonych usług KLUBY SPORTOWE status prawny:stowarzyszenie kultury fizycznej liczba klubów:41, w tym 13 uczniowskich klubów sportowych zawodnicy:3.316 osób; trenerzy:150 osób; inni członkowie: 1.014 osób FINANSOWANIE KLUBÓW SPORTOWYCH wpływy z budżetu miasta Wałbrzycha dochody własne: • dotacja z budżetu miasta na realizację zadań z zakresu rekreacji ruchowej dzieci i młodzieży i rehabilitacji ruchowej osób niepełnosprawnych, • wpływy z tytułu umów zleceń, zawieranych z gminą Wałbrzych na realizację zadań z zakresu kultury fizycznej, w szczególności organizację imprez sportowych o zasięgu ponadlokalnym. • składki członkowskie • dobrowolne wpłaty zawodników, działaczy, sympatyków i sponsorów; • dochody z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej; • dotacje innych jednostek samorządu terytorialnego i związków sportowych.

15. UZNANE IMPREZY SPORTOWE W MIEŚCIE We współdziałaniu z Ośrodkiem Sportu i Rekreacji oraz stowarzyszeniami kultury fizycznej Gmina Wałbrzych jest organizatorem wielu imprez o charakterze ponadlokalnym i międzynarodowym: „Cross Country MTB” – międzynarodowa impreza kolarska „Nocne Kryterium Uliczne o Złotą Spinkę Miasta Wałbrzycha”- cykliczna impreza kolarska Bieg Gwarków – impreza narciarska skupiająca rokrocznie wielu sportowców-amatorów Mistrzostwa Europy MTB Rajd „Hałda”, Europa Truck Trial – to dwie imprezy dla sympatyków samochodów Nocny Półmaraton – masowa impreza biegowa, organizowana przez wałbrzyski OSiR; Turnieje Zapaśnicze w stylu klasycznym: im. Wł. Pytlasińskiego i „Poland Open Spartakiada Młodzieży Niepełnosprawnej organizowana przez Klub Sportowy Niepełnosprawnych Wykorzystując znakomite tereny jeździeckie, Wałbrzych już dwukrotnie, był gospodarzem międzynarodowych zawodów w ujeżdżeniu, uznanych przez Międzynarodową Unię Jeździecką (UCI). Nocny Półmaraton – masowa impreza biegowa, organizowana przez wałbrzyski OSiR; Eliminacje Młodzieżowych Mistrzostw Europy w Koszykówce Mężczyzn; Współorganizacja wyścigu kolarskiego Tour de Pologne oraz Wyścigu Pokoju.

16. Gmina Wałbrzych realizuje zadania z zakresu upowszechniania i turystyki dzięki aktywnej współpracy ze stowarzyszeniami turystycznymi. Główni partnerzy gminy i realizatorzy zadań z zakresu turystyki TURYSTYKA ODZIAŁ ZIEMI WAŁBRZYSKIEJ POLSKIEGO TOWARZYSTWA TURYSTYCZNO- KRAJOZNAWCZEGO ZWIĄZEK MIAST I GMIN KSIĄŻAŃSKICH ZMiGK CENTRUM INFORMACJI TURYSTYCZNEJ komórka organizacyjna Związku Miast i Gmin Książańskich Liczba członków [gmin]: 4 (Wałbrzych, Mieroszów, Szczano Zdrój, Boguszów Gorce) • rozwija i upowszechnia krajoznawstwo i turystykę kwalifikowaną we wszystkich jej formach (poprzez turystykę górską, pieszą, kajakową, żeglarską, kolarską, motorową i narciarską • wypracowało i upowszechniło krajoznawczy program turystyki związany z poznawaniem Ojczyzny, ochroną przyrody, krajobrazu i zabytków. • stwarza warunki ułatwiające turystom i krajoznawcom wędrowanie po kraju i za granicą - pomaga w wędrowaniu indywidualnym. • stworzyło i upowszechnia system odznak turystyki kwalifikowanej służący rozwojowi zainteresowania różnymi formami turystyki i krajoznawstwa. • wyznacza, znakuje i konserwuje szlaki turystyczne. • PTTK popularyzuje wiedzę o najbardziej atrakcyjnych turystycznie regionach Polski oraz promuje w kraju i zagranicą polski produkt turystyczny - Turystykę aktywną. CELE CELE • udzielanie kompleksowej informacji turystycznej; • aktualizacji Informatora Narciarskiego; • pozyskiwania materiałów promocyjnych; • przygotowywanie pakietów turystycznych – propozycji pobytu na ziemi wałbrzyskiej; • przygotowywanie danych do informatora Dolny Śląsk; • opracowywanie informacji tele- adresowej schronisk PTTK i PTSM; • sprzedaż wydawnictw turystycznych, kartograficznych, etc. • wspieranie i ochrona interesów samorządu terytorialnego w sferze turystyki, rekreacji i wypoczynku oraz ochrona walorów przyrodniczych i krajobrazowych regionu; • tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju turystyki; • inicjowanie wszelkich działań mających na celu podniesienie świadomości o korzyściach płynących z rozwoju turystyki, wypoczynku i rekreacji. Finansowanie: Centrum finansowane jest w ramach działalności Związku Miast i Gmin Książańskich. Finansowanie: działalność związku finansowana jest ze składek gmin członkowskich. Wysokość składki określa uchwała Walnego Zebrania Członków. Do roku 2003 każda gmina-członek wnosiła do związku składkę w wysokości1 ‰ budżetu gminy. • Finansowanie: • Działalność finansowana jest z: • dotacji instytucji rządowych i samorządowych; • darowizn; • składek członkowskich; • wpływów z prowadzonej działalności gospodarczej.

17. ATRAKCJE TURYSTYCZNE Zamek Książjest trzecim co do wielkości zamkiem w Polsce. Został wzniesiony w końcu XIII wieku przez Bolka I - księcia świdnicko - jaworskiego. Na początku - niewielka warownia, w miarę upływu czasu rozbudowywana przez kolejnych właścicieli, stała się pięknym, majestatycznym zamkiem. Książ ze względu na ilość komnat - ma ich ponad 400, a w nich 200 kominków - nazywany jest często "Dolnośląskim Wersalem". Położenie zamku, otoczonego wąwozem rzeki Pełcznicy pośród lasów Książańskiego Parku Krajobrazowego, dodaje niepowtarzalnego, bajkowego uroku. Muzeum Przemysłu i TechnikiOddział Muzeum w Wałbrzychu - prezentujące górniczą historię Wałbrzycha, która od wieków wiązała się z wydobyciem węgla kamiennego. Muzeum mieści się w starym obiekcie kopalnianym "Julia" Stado Ogierów KsiążPołożony na terenie kompleksu zamkowego zabytkowy obiekt stanowiący niegdyś stajnię i powozownię Zamku Książ, z jedną z najpiękniejszych w Europie krytych ujeżdżalni. Właśnie tu odbywają się międzynarodowe zawody w powożeniu i ujeżdżeniu oraz aukcje koni. PalmiarniaPalmiarnia - jedna z pięciu w Polsce, znajdująca się w pobliżu Zamku Książ przyciąga miłośników unikatowej roślinności oraz zwolenników flory tropikalnej. Na powierzchni ok. 1900 m2 znajduje się około 80 gatunków roślin z całego świata, a ściany palmiarni od wewnątrz pokrywa tuf wulkaniczny z Etny, co bez wątpienia jest ciekawostką. Każdy podróżny może odpocząć tu i ugasić pragnienie w kawiarence "Pod Tropikiem".

18. Wałbrzyski Rynekto miejsce, gdzie w przeszłości odbywały się cotygodniowe targi.W pierwszej połowie XVIII wieku pośrodku placu rynkowego stała drewniana budowla ratusza, a dookoła znajdowały się budki handlowe i kamienice z podcieniami. Do dziś na szczególną uwagę zasługują trzy najstarsze: Dom pod Kotwicą, Dom z Trzema Różami oraz Kamienica pod Atlantami pochodzą z czasów największego rozkwitu handlu płótnem, zaś w kamienicach nr 5 do 9 mieściły się niegdyś winiarnie, w których pijał wino wielki Goethe goszcząc w 1790 r., Obecny wygląd rynku jest efektem prac restauratorskich, które trwały od 1997 do 1999 roku. Dawny pałac rodu Czettritz'ówzbudowany w latach 1604-1628, obecnie siedziba Starostwa Powiatowego. Były pałac kupiecki rodziny Albertich, Pałac zbudowany w 1801r. w stylu klasycystycznym, obecnie siedziba Muzeum w Wałbrzychu eksponującego bogate zbiory z zakresu geologii, górnictwa, ceramiki i historii miasta. Kościółek pw. Matki Boskiej BolesnejKościół zbudowany w 1305 r., gruntownie przebudowany w stylu barokowym ok. 1720 r. - dawny kościół grzebalny. Według legendy jest to miejsce dające początek leśnej osadzie, z której powstał Wałbrzych. Neogotycki katolicki kościół pw. Aniołów StróżówKościół zbudowany w latach 1899-1904 na miejscu renesansowego kościółka z 1438 r. Klasycystyczny kościół ewangelickiKościół zbudowany w latach 1785-88 wg projektu architekta J.G. Langhansa, twórcy berlińskiej Bramy Brandenbuskiej,