1 / 34

58 Seminarium Interdyscyplinarne u Koźmińskiego Katedra Nauk Społecznych Dr Piotr Pilch

Mobbing jako problem społeczny na podstawie badań CBOS-u oraz badań specyfiki i skali mobbingu uczelnianego w Polsce. Konsekwencje mobbingu uczelnianego dla rozwoju wiedzy naukowej. 58 Seminarium Interdyscyplinarne u Koźmińskiego Katedra Nauk Społecznych Dr Piotr Pilch.

licia
Download Presentation

58 Seminarium Interdyscyplinarne u Koźmińskiego Katedra Nauk Społecznych Dr Piotr Pilch

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Mobbingjako problem społeczny na podstawie badań CBOS-u oraz badań specyfiki i skali mobbingu uczelnianego w Polsce. Konsekwencje mobbingu uczelnianego dla rozwoju wiedzy naukowej. 58 Seminarium Interdyscyplinarne u Koźmińskiego Katedra Nauk Społecznych Dr Piotr Pilch

  2. Definicjemobbingu • Psychologiczne • Socjologiczne • W kontekście zagrożeń w miejscu pracy • Prawne

  3. Definicjamobbingu - psychologiczna • Mobbing jest przemocą psychologiczną, zachodzącą pomiędzy, co najmniej dwoma partnerami interakcji społecznej, systematycznie i celowo kierowaną przez prześladowcę (rzadziej prześladowców) przeciw ofierze (rzadziej ofiarom) w powtarzających się napaściach werbalnych i behawioralnych.

  4. Definicjamobbingu - psychologiczna • Jest to zjawisko głównie subiektywne, a jego skutkiem jest obiektywnie zauważalna psychiczna destabilizacja ofiary, poczucie krzywdy i absurdu oraz przeżywanie silnego stresu psychicznego. • Mobbingjest procesem: systematycznie, w miarę eskalacji prześladowań, maleje u ofiary poczucie własnej wartości oraz kompetencji zawodowych i społecznych wraz ze wzrostem poczucia bezradności (Durniat, 2008).

  5. Definicjamobbingu - socjologiczna • Psychologiczna agresja będącą konsekwencją działań częściej podejmowanych raczej przez grupę osób niż jednostkę w stosunku do określonej osoby. Mobbing jest ekstremalnym typem stresu społecznego w pracy (Zapf, 1999). • Zjawisko społeczne prowadzące do eskalacji konfliktu (Zapf i Gross, 2001).

  6. Definicjamobbingu– w kontekście zagrożeń w miejscu pracy • Powtarzalne, nieuzasadnione zachowania skierowane przeciwko pracownikowi, lub grupie pracowników, które stwarzają zagrożenie jego/ich zdrowia i bezpieczeństwa • Zachowania, które świadoma i rozsądna osoba, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, identyfikuje, jako spychające ją do roli ofiary, poniżające i naruszające jej godność.

  7. Definicjamobbingu– w kontekście zagrożeń w miejscu pracy • Zachowania te obejmują działania pojedynczych osób lub grup, jak również system pracy, który może być wykorzystywany, jako narzędzie wiktymizujące pracownika, poniżające i uwłaczające jego godności. • (Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy za Merecz, Mościcka i Drabek, 2005).

  8. Definicjamobbingu - prawna • Mobbingoznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. • (Dz.U. nr 213, poz. 2081 w art. 943k.p. – 14 listopada 2003 – 4 państwo europejskie, które wprowadziło do swojego ustawodawstwa pojęcie mobbingu i przepisy antymobbingowe).

  9. Mobbing - oddziaływaniazaburzającemożliwościkomunikowaniasię 1. Ograniczanieprzezprzełożonegomożliwościwypowiadaniasię2. Stałeprzerywaniewypowiedzi3. Ograniczanieprzezkolegówmożliwościwypowiadaniasię. 4. Reagowanienauwagikrzykiemlubgłośnymwymyślaniemi pomstowaniem5. Ciągłekrytykowaniewykonywanejpracy6. Ciągłekrytykowanieżyciaprywatnego7. Napastowanieprzeztelefon8. Ustnegroźby i pogróżki9. Groźbynapiśmie10. Ograniczaniekontaktuprzezponiżające, upokarzającegesty i spojrzenia11. Różnegorodzajualuzje, bezjasnegowyrażaniesięwprost

  10. Oddziaływania zaburzające stosunki społeczne 12. Unikanieprzezprzełożonegorozmów z ofiarą13. Niedawaniemożliwościodezwaniasię14. W pomieszczeniu, gdzieofiarapracuje, przesadzenienamiejsce z dala od kolegów15. Zabronieniekolegomrozmów z ofiarą16. Traktowanie “jakpowietrze”

  11. Działaniamającenaceluzaburzyćspołecznyodbiórosoby 17. Mówienieźlezaplecamidanejosoby18. Rozsiewanieplotek19. Podejmowaniepróbośmieszenia20. Sugerowaniechorobypsychicznej21. Kierowanienabadaniepsychiatryczne22. Wyśmiewanieniepełnosprawnościczykalectwa23. Parodiowaniesposobuchodzenia, mówienialubgestów w celuośmieszeniaosoby24. Nacieranienapolitycznealboreligijneprzekonania

  12. Działaniamającenaceluzaburzyćspołecznyodbiórosoby 25. Żarty i prześmiewanieżyciaprywatnego26. Wyśmiewanienarodowości27. Zmuszanie do wykonywaniapracnaruszającychgodnośćosobistą28. Fałszyweocenianiezaangażowania w pracy29. Kwestionowaniepodejmowanychdecyzji30. Wołanienaofiaręużywającsprośnychprzezwisklubinnych, mającychjąponiżyćwyrażeń31. Zalotylubsłownepropozycjeseksualne

  13. Działania mające wpływ na jakość sytuacji życiowej i zawodowej 32. Niedawanieofierzeżadnychzadań do wykonania33. Odbieranieprac, zadanychwcześniej do wykonania34. Zlecaniewykonaniapracbezsensownych35. Dawaniezadańponiżejjegoumiejętności36. Zarzucaniewciążnowymipracami do wykonania37. Poleceniawykonywaniaobraźliwych dla ofiaryzadań38. Dawaniezadańprzerastającychmożliwości i kompetencjeofiary w celujejzdyskredytowania

  14. Działania mające szkodliwy wpływ na zdrowie ofiary 39. Zmuszanie do wykonywaniapracszkodliwych dla zdrowia40. Grożenieprzemocąfizyczną41. Stosowanieniewielkiejprzemocyfizycznej42. Znęcaniesięfizyczne43. Przyczynianiesię do ponoszeniakosztów, w celuzaszkodzeniaposzkodowanemu44. Wyrządzanieszkódpsychicznych w miejscuzamieszkanialubmiejscupracyofiary45. Działania o podłożuseksualnym

  15. Działania mobbingowe – wyniki badania (Kisiel-Dorohnicki, 2009)

  16. Opis badań • Badanie pierwsze – Szykany w miejscu pracy • Reprezentatywna próba losowo-adresowa dorosłej ludności Polski, „Aktualne problemy i wydarzenia” (144), 10-13 maja 2002 (N=1047). • Badanie drugie • Reprezentatywna próba losowo-adresowa dorosłej ludności Polski Badanie „Omnibus”, 14–21 maja 2013 roku (N=1072).

  17. Informacja o badaniu drugim • Prezentowane badanie z 2013 roku jest rezultatem umowy o współpracy między Fundacją CBOS a Akademią Leona Koźmińskiego. Umowa ta umożliwia studentom ALK systematyczny udział w badaniach opinii publicznej, realizowanych na reprezentatywnych próbach dorosłej ludności kraju. Studenci przygotowują projekty bloków pytań na wybrane przez siebie tematy, a następnie opracowują wyniki badania. Możliwość uczestnictwa w badaniach stanowi element studiów na ALK unikalny w skali nie tylko polskiej, ale i światowej. Badania zostały zaprojektowane i opracowane w ramach studiów socjologicznych na ALK, pod kierunkiem prof. dr hab. Krzysztofa Zagórskiego.

  18. Szykany w miejscu pracy • Dlaczego „szykany” a nie „mobbing” • 2002 • wyraziste – łatwo uchwytne (poznawcza dostępność) • przykłady z prasy • molestowanie seksualne • Pytania o: • zasięg • charakter • sprawców i ofiary

  19. Respondenci • Badanie pierwsze – aktywni zawodowo pracownicy najemni • Pracownicy najemni, na podstawie umowy o pracę • 35% ogółu badanych N=369 osób • Badanie drugie • Pracownicy zatrudnieni w pełnym wymiarze godzin (bez właścicieli i współwłaścicieli prywatnych i rolników indywidualnych) • 36% ogółu badanych N=387 osób

  20. Samopoczucie w miejscu pracy

  21. Poczucie szykanowaniaprzez przełożonego CZY W CIĄGU OSTATNICH PIĘCIU LAT ZDARZYŁO SIĘ, ŻE BYŁ(A) PAN(I) W PRACY SZYKANOWANY(A) PRZEZ SWOJEGO KIEROWNIKA LUB KIEROWNICZKĘ (PRZEŁOŻONEGO CZY PRZEŁOŻONĄ), SZEFA? 2002 2013

  22. Poczucie szykanowaniaprzez współpracowników CZY W CIĄGU OSTATNICH PIĘCIU LAT ZDARZYŁO SIĘ, ŻE BYŁ(A) PAN(I) W PRACY SZYKANOWANY(A) PRZEZ KOLEGÓW, KOLEŻANKI, WSPÓŁPRACOWNIKÓW, INNYCH PRACOWNIKÓW? 2002 2013

  23. Opinie o miejscu pracy - poczucie szykanowania przez przełożonych Czy w Pana(i) miejscu pracy zdarzały się, czy też nie, takie sytuacje, że pracownicy byli niewłaściwie traktowani, tzn. szykanowani: przezswoichprzełożonych, szefów?2002 2013

  24. Opinie o miejscu pracy - poczucie szykanowaniaprzez współpracowników Czy w Pana(i) miejscu pracy zdarzały się, czy też nie, takie sytuacje, że pracownicy byli niewłaściwie traktowani, tzn. szykanowani: przezkoleżanki, kolegów, współpracowników?2002 2013

  25. Wnioski porównawcze z badań2002 / 2013 • Doświadczanie mobbingu • ze strony przełożonego • ze strony współpracowników • brak istotnych statystycznie różnic • Postrzeganie środowiska pracy • mobbing ze strony przełożonych - spadek • mobbing ze strony współpracowników – wzrost!

  26. Mobbinghoryzontalny i wertykalny I • Badani, którzy byli (w swoim odczuciu) szykanowani przez innych pracowników , w większości (blisko 60%) byli także nękani przez zwierzchników . • Odwrotny związek występuje znacznie rzadziej, ponieważ tylko jedna czwarta szykanowanych (26%) przez przełożonych  doznała tego również ze strony współpracowników (w obu przypadkach traktujemy łącznie odpowiedzi „tak, często” i „tak, ale rzadko lub tylko raz”).

  27. Mobbinghoryzontalny i wertykalny II • Analogicznie jest przy odpowiedzi tylko „tak, często”, ponieważ respondenci, którzy byli szykanowani przez innych pracowników , w zdecydowanej większości (ponad 80%) byli także nękani przez zwierzchników . • Tu także odwrotny związek występuje znacznie rzadziej – ponad 1/3 (37%) szykanowanych przez przełożonych  doświadczyła tego również od współpracowników .

  28. Samopoczucie szykanowanych przez przełożonych – w ogóle oraz często

  29. Samopoczucie szykanowanych przez współpracowników – w ogóle

  30. Wnioski natury praktycznej I • Mobbing wkracza na arenę: • Wejście do publicznego dyskursu • Atrakcyjny temat dla mass mediów • Wzrost powszechnej świadomości zjawiska • „Import” pojęcia • wiedza na temat zjawiska • uregulowania antymobbingowe • Nowa nazwa dla starych zjawisk: - Uspójnieniei uwspólnienie percepcji - Jednoznaczna ocena moralna

  31. Wnioski natury praktycznej II • Uwrażliwienie pracowników i pracodawców • Rola działów HR • Akcja informacyjna • Otwarcie kanałów komunikacji • Kodeksy etyczne • Orzeczenia sądów • Relacje praktyki i nauki • Mobbingw dyskursie naukowym • Artykuły teoretyczne • Prace badawcze • Publikacje książkowe • Konferencje interdyscyplinarne • Prace dyplomowe

  32. Pytania Dziękuję za uwagę!

More Related