REUMATISCHE AANDOENINGEN OP DE KINDERLEEFTIJD

1. REUMATISCHE AANDOENINGEN OPDE KINDERLEEFTIJD Professor Jutte van der Werff ten Bosch

2. Belang van jeugdreuma voor de jeugdarts • Jeugdreuma is een ernstige, chronische aandoening die handicaperend kan zijn • Door bewegingsbeperking, pijn en eventueel het effect van immuunmodulerende medicatie is de normale leefwereld van het kind aangetast • Optreden van visusstoornissen, huidletsels titel

3. Casus • Meisje van 4 jaar • Sinds enkele maanden vooral moe en hangerig • Sinds 1 week merkt de moeder een gezwollen knie rechts en stapt ze minder goed • Bloedonderzoek bij de huisarts toonde een anemie en een sterk verhoogde bezinking titel

4. Anamnese • Minder gebruik van het handje, tekent minder. • ‘s ochtends zijn de klachten heviger dan ‘s avonds. • Bij navraag blijkt het kind onwillig te zijn om zich aan en uit te kleden • Geen familiale antecedenten titel

5. Fysiek onderzoek • Verminderde extensie hals • Gevoelige linker schouder • Gezwollen pols rechts • Gezwollen PIP gewrichten bilateraal • Beide knieen dik • Gezwollen enkel links titel

6. Vermoeden JIA • Start behandeling met immuunmodulatie: Onder andere Prednison 2 mg • Hierdoor is de JIA in remissie maar cushing • Effect op leefwereld titel

7. Effect op leefwereld kind • Pijn waardoor verminderde activiteiten • Chronische ziekte met herhaaldelijk ziekenhuisbezoek, prikjes, medicatie • Prednison: cushing waardoor verandering van het uiterlijk titel

8. Jeugdreuma: een moeilijke diagnose Jeugdreuma: een moeilijke diagnose titel

9. Gewrichtsklachten bij het kind Zeer frequente klacht Acuut of chronisch Traumatisch vs Inflammatoir Indien geen trauma in de anamnese: soms moeilijke diagnose. Frequentie chronische artritis bij kinderen 0.2 -0.8/1000 titel

10. Definitie chronische artritis • Chronische artritis duurt meer dan 6 weken • Arthritis = niet alleen pijn, maar ook roodheid/zwelling/verminderde mobiliteit • Belang van een goede anamnese • Belang van Klinisch onderzoek • Voorkom onnodige onderzoeken door titel

11. Wat is Jeugd reuma? Juveniele idiopathische arthritis is een inflammatoire aandoening die ontstaat op de kinderleeftijd en waarbij gewrichtsontsteking een essentieel kenmerk is. De oorzaak is tot op heden onbekend -erfelijke component -inflammatie in gewrichten Er zijn verschillende subtypes: belang voor prognose en diagnostiek titel

12. Subtypes van JIA Oligoarticulaire vorm Polyarticulaire vorm Systemische JIA JIA met enthesitis JIA met psoriasis Overige vormen van JIA titel

13. Oligo articulaire vorm • < 4 aangedane gewrichten • Vaak knieen en enkels • 20% iridocyclitis • Jonge kinderen (1 – 5 jaar) • Meisjes > jongens • Soms evolutie naar polyarticulaire (33%) titel

14. Poly articulaire vorm • 2 vormen RF positief en negatief • > of = 5 gewrichten • Symmetrische ontsteking kleine en grote gewrichten • RF +: vooral oudere meisjes, snelle evolutie. Noduli onder de huid • RF- trager, meisjes 5 – 7 jaar. Uveitis titel

15. Arthritis en Enthesitis • Oudere kinderen • Vooral jongens • Oligoarticulaire ontsteking Onderste ledematen, tendinitis, bursitis, enthesitis (voet), lage rugpijn (sacroileitis en lumbale arthritis) • Soms anterieure uveitis. titel

16. Psoriatische Arthritis • Zeldzaam • Oligoarticulaire gewrichtsontsteking • Psoriatische huidafwijkingen • Nagelpsoriasis titel

17. Systemische JIA • Ziekte van Still • Gehele jeugd, mediaan 5 jaar • Oligo/poly articulaire Arthritis, hepatosplenomegalie, lymfadenitis, huiduitslag. • Verschillend beloop: acuut, chronisch titel

18. titel

19. Anamnese • Duur van de klachten. Plots of incidentieus begin • Infecties, vaccinaties, tekenbeet • Familiaal: psoriasis, Bechterew, uveitis, Crohn • Groei, ontwikkeling, ulcera, vermoeidheid • Pijn: staat vaak NIET op de voorgrond. Wel bewegingsbeperking, ochtendstijfheid, regressie van de motorische ontwikkeling. titel

20. Lichamelijk onderzoek • Ziekelijk, pijnlijk? • Bewegingspatroon: symmetrie, spontane bewegingen, bewegingen op vraag, passief • Bloeddruk, lymfeklieren, hepatosplenomegalie • Huid: verkleuringen, huiduitslag, verkleuringen op de gewrichten • Gewrichten: zwelling, roodheid, bewegingsbeperking titel

21. titel

22. Aanvullende Diagnostiek • Bloedafname Hematologie, BS, CRP, serologie (mycoplasma, parvo, cmv, ebv, borrelia,….) ANA, RF (beperkte waarde) • RX/MRI • Advies oogarts!! • Advies kinesist titel

23. Behandeling • Doel: voorkomen van blijvende schade, optimalisatie functie • Polyvalent team: kinderreumatoloog, kine, orthopedist, oogarts, psycholoog, ergotherapeut, etc • Medicatie afhankelijk van diagnose en stadium van de ziekte titel

24. Medicatie • NSAID: pijnstillend, ontstekingsremmend • Methotrexaat: immuunmodulerend • Corticosteroiden lokaal en algemeen • Ter overbrugging om de ziekte in remissie te brengen • Biologicals: immuunmodulatie, bv anti TNFreceptor titel

25. Kine • Intensieve Kine • Behoud bewegelijkheid en functie • Evaluatie en ondersteuning normale motorische ontwikkeling • Advies over sport en inspanning. • Kine is vaak 1-2x/week, soms vaker titel

26. Andere aandoeningen met reumatologische klachten • Systemische Lupus • Autoinflammatoire syndromen (FMF, Hyper IgD,…) • Infectieuse arthritis • Maligniteiten titel

27. Effect van JIA op het dagelijks leven van een kind • Veelvuldig in het ziekenhuis/kine etc • Schoolverzuim • Verminderd contact met leeftijdsgenootjes • Verminderde mogelijkheden tot naschoolse activiteiten titel

28. Pijn, stijfheid. • Verminderd mogelijkheden tot sporten • Slechte nachtrust waardoor vermoeidheid en dan weer verminderen groeiprestaties Belang van gerichte adviezen mbt naschoolse activiteiten Niet: voetbal, tennis, Wel: zwemmen en fietsen titel

29. Psychologisch Ziek zijn maakt het kind ‘anders’ dan leeftijdgenootjes onduidelijkheid over de toekomst: fluctuerend ziektebeeld de ziekte toont niet altijd aan de buitenkant en is daarbij onbekend bij de meeste mensen: onbegrip Ook broers en zussen, ouders, ‘lijden’ onder de situatie titel

30. Effecten medicatie • Corticosteroiden: gewichtstoename, acne, striae, titel

31. Adolescenten • Toekomst perspectieven, veel vragen • Therapie ontrouw • Grotere weerslag van mediactie die het uiterlijk beinvloed • Schoolprestaties titel

32. titel