1 / 13

BÜTÇE HAKKI KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ

BÜTÇE HAKKI KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ. BÜTÇENİN TANIMI . Bütçe ;

locke
Download Presentation

BÜTÇE HAKKI KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. BÜTÇE HAKKI KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ

  2. BÜTÇENİN TANIMI • Bütçe; Belirlibir dönemdekigelir ve gidertahminleri ile bunlarınuygulanmasınailişkinhususlarıgösteren ve usulüneuygunolarakyürürlüğekonulanbelgeyiifadeeder. (5018 sayılıKamu Mali Yönetimi ve KontrolKanunuMadde 3/f)

  3. ●Bütçe Hakkı Kavramı; Yasama organının yürütme organına, belirli bir dönemdeki (önümüzdeki bir yıl için) gelirleri toplamasına ve giderleri yapmasına yetki ve izin vermesi, sonra da denetlemesi hakkıdır. Bütçe hakkının aşamaları: a. Önce gelirlerin onaylanması b. Sonra giderlerin onaylanması c. Gelir ve giderlerin bir yıllık süre için yapılması

  4. BÜTÇENİN TARİHSEL GELİŞİMİ ●Kelime anlamı :deri çanta,çekmece Günümüzde kullandığımız anlamda ilk kez 17. yüzyılda İngiltere’de kullanılmıştır. ● 2. Meşrutiyetdöneminde bir bütçehazırlanmış ve Meclisesunulmuştur. ●Türkiye’debütçehakkıkavramı 1876 Anayasası ile kabuledilmiştir. ●Bütünyönleriyle bir bütçeninvarlığıiseCumhuriyetDönemi ile başlamıştır

  5. Bütçenin Tarihsel Gelişimi ●Türk maliye tarihinde II.Mahmut döneminde 1808 yılında Ayan, beyler ve devlet ileri gelenlerinin katılımıyla hazırlanan ve "Senedî İttifak" adı verilen hukukî beige de Magna Carta'ya benzetilmektedir.

  6. Tarihsel Gelişim Aşamaları Bütçe hakkının doğuşu ve gelişimi tarihi süreçte başlıca 3 aşamada tamamlanmıştır. ilk aşama: Vergiler ve diğer gelir kaynakları parlamento onayından geçerek alınabilir duruma gelmiştir.Böylece bütçenin gelir kesimi hukuki bir yapıya kavuşmuştur. ikinci aşama: Giderlerin parlamento tarafından onaylanması sağlanmıştır. üçüncü aşama: İlk aşamanın sonucu olarak devletin gelir ve giderlerine ait onay işleminin her yıl parlamento tarafından yapılması esası getirilmiştir.

  7. BÜTÇE HAKKINI UNSURLARI Bütçe hakkı, kamu hizmetlerinin cinsi ve tutarı ile bu hizmetleri karşılayacak kamu gelirlerinin toplanması hakkında karar verme yetkisi olarak tanımlandığında bütçe hakkının başlıca 3 unsurdan oluştuğu görülmektedir.Bunlar; ●Toplum içinde toplumsal ihtiyaç sayılan ihtiyaçlar ile bunların kamu hizmetine konu yapılması sorunu. ●Toplumsal ihtiyaçların karşılanmasında kullanılacak kamu gelirlerinin çeşidi ve bunların toplanma sorunu. ●Karar yetkisini kimin nasıl ve ne zaman kullanacağı sorunu. Bu 3 unsurun ortak yanı tercih ve karar içermesidir.

  8. Bütçe Hazırlık Ve Uygulama İlkeleri • BütçeKanunu belli ilkelerçerçevesindehazırlanmakta ve uygulanmaktadır. Bu ilkeler; ●çok yıllıolma, ●saydamlık, ●gayrisafilik, ●genellik, ●denklik,●açıklık, ●samimilikgibiilkelerdir.

  9. BütçeHazırlıkİlkeleri ●Belirligelirlerinbelirligiderleretahsisedilmemesiesastır. ●Bütçelerdegelir ve giderdenkliğininsağlanmasıesastır. ●Bütçelerde, bütçeyiilgilendirmeyenhususlarayerverilmez. ●Bütçelerkurumsal, işlevsel ve ekonomiksonuçlarıngörülmesinisağlayacakşekildeMaliyeBakanlığıncauluslararasıstandartlarauygunolarakbelirlenen bir sınıflandırmayatâbitutularakhazırlanır ve uygulanır. ●Kamuidarelerinintümgelir ve giderleribütçelerindegösterilir.

  10. BütçeHazırlıkİlkeleri ●Bütçelerinhazırlanması ve uygulanmasında, makroekonomikistikrarlabirliktesürdürülebilirkalkınmayısağlamakesastır. ●Bütçelerkalkınmaplanı ve programlardayeralanpolitika, hedef ve önceliklereuygunşekilde, idarelerinstratejikplanları ile performansölçütlerine ve fayda-maliyetanalizinegörehazırlanır, uygulanır ve kontroledilir. ●Bütçeler, stratejikplanlardikkatealınarakizleyenikiyılınbütçetahminleriylebirliktegörüşülür ve değerlendirilir. ●Tümgelir ve giderlergayrisafiolarakbütçelerdegösterilir. ●Bütçelerde, ödeneklerbelirliamaçlarıgerçekleştirmeküzeretahsisedilir.

  11. BütçeUygulamaİlkeleri ●Kamuidarelerinebütçeyleverilenharcamayetkisi, kanunlarladüzenlenengörev ve hizmetlerinyerinegetirilmesiamacıylakullanılır. ●Bütçe, kamumaliişlemlerininkapsamlı ve saydam bir şekildegörünmesinisağlar. ●Bütçeler, ait olduğuyılbaşlamadanönceTürkiyeBüyük Millet Meclisiveyayetkiliorganlarcakabuledilmedikçeveyaonaylanmadıkçauygulanamaz. ●Bütçegelir ve gidertahminleri ile uygulamasonuçlarınınraporlanmasındaaçıklık, doğruluk ve malîsaydamlık esas alınır. ●Kamuhizmetleri, bütçelerekonulacaködeneklerle, mevzuatlabelirlenmişyöntem, ilke ve amaçlarauygunolarakgerçekleştirilir.

  12. Sonuç Demokrasinin tam anlamıyla uygulanabiliyor olmasının en önemli yollarından biri bütçe hakkının etkili bir şekilde kullanılabiliyor olmasıdır. Temsili demokrasinin yaygınlaşmasıyla birlikte bu hak, temsil edilenler adına parlamentolar tarafından yerine getirilmektedir bu bakımdan parlamentoların doğuşu ve gelişimide bütçe hakkı ile pararlel bir seyir izlemiştir.

  13. ●Dilara Bilgiç -2010466020 ●Beyzanur Aydın -2010466014 ●Kaan Çakır –2010466092 ●Gamze Erciyas-2010466

More Related