Afwezig op school, Hoe attesteren?

1. Afwezig op school,Hoe attesteren?

2. Relevante achtergrondinfo uit de onderwijswereld voor artsen • Wettelijk kader rond afwezigheid op school • Verzuim op voorschrift van arts – verdoken spijbelen • Aanpak problematische afwezigheden • Samenwerking met CLB • Tijdelijk onderwijs aan huis • Casussen

3. Wettelijk kader rond afwezigheid op school

4. Wettelijk kader rond afwezigheid op school • Leerplicht = vanaf 6 jaar • MAAR 6 jarigen moeten minimaal 220 halve dagen aanwezig zijn /5-jarigen 185 halve dagen om overstap naar 1elj te kunnen maken. • Indien onvoldoende aanwezigheid= taaltest • Einde leerplicht = 30 juni van kalenderjaar waarin lln 18 wordt OF 18de verjaardag

5. Wettelijk kader: gewettigde afwezigheden • Van rechtswege gewettigd • Mits akkoord van de directeur • Trekkende bevolking • Bij ziekte

6. Wettelijk kader: van rechtswege gewettigd • Begrafenis, huwelijk van aanverwanten of inwonenden • Bijwonen familieraad • Dagvaarding voor de rechtbank • Maatregelen in het kader van bijzondere jeugdzorg (opname) • Afwezigheid in gevolge topsportconvenant: enkel in het voltijds secundair onderwijs • Onbereikbaarheid van school door overmacht • Feestdagen verbonden aan de levensbeschouwing van het kind (enkel door grondwet erkende godsdiensten)

7. Wettelijk kader: mits toestemming directeur • Overlijden van aanverwante of inwonende personen (rouwverwerking) • Deelname aan culturele / sportieve manifestaties (max. 10 halve dagen / jaar) • Afwezigheden voor topsport (strikte reglementering/ uitgebreid dossier nodig voor het basisonderwijs) • Uitzonderlijk voor persoonlijke redenen  opm.: afwezigheden door toestemming directeur zijn geen recht!

8. Wettelijk kader: trekkende bevolking (enkel basisonderwijs) • Binnenschippers, kermis- en circusexploitanten en -artiesten, woonwagenbewoners • Enkel in uitzonderlijke omstandigheden afwezig; situatie moet op school besproken worden (+ op papier gezet). • Onderwijs op afstand en regelmatig contact tussen school / ouders en leerling moet worden voorzien

9. Wettelijk kader: afwezigheid wegens ziekte • Briefje van de ouders • volstaat bij afwezigheid tot en met 3 opeenvolgende kalenderdagen • max. 4x/jaar • voor het secundair onderwijs niet geldig tijdens examens • Medisch attest • verplicht bij afwezigheid van meer dan 3 opeenvolgende kalenderdagen • indien ouders al 4X/jaar een ziektebriefje geschreven hebben, is vanaf dag 1 medisch attest nodig • voor het secundair onderwijs is tijdens de examens ALTIJD een medisch attest nodig • ALTIJD in de week voorafgaand of volgend op een vakantieperiode

10. OuOuders of medisch attest s of medisch attest?

11. Verzuim met voorschrift van arts - verdoken spijbelen

12. Verzuim met voorschrift van arts - verdoken spijbelen • disease= objectief= de ziekte • illness= subjectief= het ziektegevoel • sickness= het ziektegedrag= ziek melden • disease + illness + sickness= wit verzuim bvb. griep, beenbreuk • iIlness + sickness= grijs verzuim bvb. vage klachten als hoofdpijn, rugpijn • Sickness = zwart verzuim= spijbelen bvb. baaldag, schoolmoe • Disease + sickness = verzuim met voorschrift van arts Bron: huisartsenkring Gent /CLB GO! Gent

13. Verzuim met voorschrift van arts - verdoken spijbelen Valkuilen: • Onvoldoende kennis van dossier • Gebrek aan vertrouwensband • Naïviteit huisarts? Oplossingen: • Vaste huisarts • Tijd voor exploratie problemen • Betere communicatie met school/CLB = gedeelde zorg • Dixit-attest • Samenwerking CLB (zie verder)

14. Verzuim op voorschrift van arts - verdoken spijbelen Dixit-attesten • Zijn geen medisch attesten • Attest gesteund op verklaring van de leerling of ouder bvb: Ik ben ziek (maar u kan geen ziektetekenen constateren) of ik was gisteren ziek • Formulieren goedgekeurd door Orde der geneesheren, DomusMedica, Syndicaten en ministerie Onderwijs en Vorming

15. Maatregelen bij problematische afwezigheid

16. Maatregelen bij problematische afwezigheid • School registreert als code B (egeleiding) = tijdelijk in orde met de leerplicht - opvolging • Tot en met 10 halve schooldagen: school start begeleiding leerling, neemt contact op met ouders en eventueel met CLB • Meer dan 10 halve dagen afwezig: • School schakelt CLB in • Verplichte begeleiding door CLB – draaischijf naar hulpverlening • Schriftelijke neerslag van de gedane inspanningen

17. Maatregelen bij problematische afwezigheid • Indien school en CLB geen oplossing vinden voor het spijbelen of als ouders/leerling alle medewerking weigeren: school of CLB meldt dit als zorgwekkend dossier aan ministerie • Actie van het ministerie in overleg met de school een brief naar de ouders dan wel het doorsturen van het dossier naar het parket • Ouders van llndie twee schooljaren op rij 30 halve dagen of meer problematisch afwezig waren terugvordering schooltoelage • Wanneer de hulpverlenende aanpak niet helpt, kan samenwerking of afspraken tussen scholen - CLB's - politie - parket het probleem oplossen (bestaan in elk gerechtelijk arrondissement).

18. Samenwerking huisarts/kinderarts-CLB

19. Samenwerking huisarts/kinderarts-CLB Wat is het CLB? • Centrum voor leerlingenbegeleiding • Ouders, leerkrachten, directies en jongeren zelf kunnen er terecht voor informatie, hulp en begeleiding. • Multidisciplinair team: artsen, verpleegkundigen, maatschappelijk werkers, psychologen, pedagogen. • Samen met school zorgt team ervoor dat elk kind op school zijn kennis, talenten en vaardigheden zo goed mogelijk kan ontwikkelen. • De eerste zorg op school ligt in handen van leraren ((klas)leraar, zorgcoördinator, leerlingbegeleider,…). Het CLB schiet pas in actie als iemand een vraag stelt of een probleem signaleert (tweedelijn).

20. Samenwerking huisarts/kinderarts-CLB Wat doet het CLB? Actief op 4 domeinen: • problemen met leren en studeren • Schoolloopbaanbegeleiding bvb. vragen bij de studiekeuze, studierichtingen, attesten en diploma’s • psychisch en sociaal functioneren van het kind bvb. stress, faalangst, pestproblemen, gewelddadig, spijbelen • preventieve gezondheidszorg bvb. overgewicht, inentingen, groeistoornissen, druggebruik  CLB vertrekt steeds vanuit een probleem in het schools functioneren van het kind

21. Samenwerking huisarts/kinderarts-CLB • Wanneer mag CLB-arts huisarts contacteren? Altijd in belang van de leerling • Wanneer mag huisarts CLB-arts contacteren? Altijd in belang van de leerling

22. Samenwerking huisarts/kinderarts-Centra voor leerlingenbegeleiding (CLB) Begeleiding van het CLB is een recht, geen verplichting - uitzondering: • Spijbelgedrag: bij meer dan 10 halve dagen afwezigheid is CLB verplicht om leerling te begeleiden • Verplichte medische begeleiding door CLB bij: • algemene en gerichte consulten • profylactische maatregelen Ouders kunnen zich tegen verplichting verzetten, maar zijn dan verplicht om onderzoeken te laten uitvoeren binnen de 90 dagen bij andere arts en verslag te bezorgen

23. Samenwerking huisarts/kinderarts-Centra voor leerlingenbegeleiding (CLB) Zoek je verantwoordelijke CLB of CLB-arts van een bepaalde leerling? Kijk op databank: http://www.ond.vlaanderen.be/clb/arts/pw.asp En vraag wachtwoord aan via: spijbelen@vlaanderen.be

24. Tijdelijk onderwijs aan huis voor langdurige en chronisch zieke kinderen

25. Tijdelijk onderwijs aan huis voor langdurige en chronisch zieke kinderen Leerlingen hebben recht op tijdelijk onderwijs aan huis: • als ze langdurig of chronisch ziek zijn • als jij als arts toestemming geeft • als de ouders een aanvraag doen

26. Tijdelijk onderwijs aan huis voor langdurige en chronisch zieke kinderen Attest voor langdurig zieke kinderen (ziekte of ongeval) • Het attest wordt opgesteld door de behandelende arts. • De arts meldt de vermoedelijke duur van de afwezigheid. Het onderwijs aan huis start 21 kalenderdagen na de begindatum van de afwezigheid. • De arts geeft aan dat het kind niet naar school kan of dat het minder dan halftijds aanwezig kan zijn op school. • De arts meldt dat het kind onderwijs mag volgen. • Als het kind langer ziek blijft dan de vermoedelijke einddatum, dient aanvullend medisch attest afgeleverd te worden, waarbij de startdatum perfect aansluit op de einddatum van het vorige attest (ook indien geen schooldag).

27. Tijdelijk onderwijs aan huis voor langdurige en chronisch zieke kinderen Attest voor chronisch zieke kinderen • Het attest wordt opgesteld door de behandelende geneesheer-specialist of door de CLB-arts (in overleg met de behandelende arts) • De arts meldt dat de leerling aan een chronische ziekte lijdt. • De arts meldt dat het kind onderwijs mag volgen. • Het attest is een schooljaar lang geldig. • Hierdoor hoeft niet elke afwezigheid met een apart attest door een arts gewettigd te worden, een briefje van de ouders volstaat.

28. Casussen

29. Casus 1 Jan (15 jaar) belt u donderdag op omdat hij ziek is. U kan pas vrijdag een afspraak geven. Vrijdag komt Jan op consultatie en zegt u dat hij sinds maandag ziek is. U onderzoekt hem en constateert een acute luchtwegen infectie Wat doet U ? U kent Jan goed ? Niet goed?

30. Casus 1 – mogelijke oplossingen • Medisch attest vanaf maandag, dateren op vrijdag (onwettig) • Medisch attest vanaf donderdag? • Medisch attest vanaf vrijdag ? + dixit-attest vanaf maandag

31. Casus 2 De moeder van Frank (11 jaar) belt u donderdag op omdat Frank ziek is. U kan pas vrijdag een afspraak geven. Vrijdag komt Frank met zijn moeder op consultatie en zegt u dat hij sinds maandag ziek is. U onderzoekt hem en kan geen ziekte vaststellen. Wat doet U ?

32. Casus 2 – mogelijke oplossing • Medisch attest? (welwillendheidattest = onwettig • Dixit-attest? • Patiënt heeft dit jaar al meerdere medische attesten gekregen: U twijfelt? Contact met de CLB-arts?

33. Casus 3 Vicky (17 jaar) komt gezond op consultatie. Zij zegt dat ze een paar dagen geleden ziek was en vraagt u om een medisch attest. Vicky heeft al 4 X een attest wegens ziekte van haar ouders afgegeven op school. U kent geen problemen met afwezigheden in de voorgeschiedenis. Wat doet u?

34. Casus 3 – mogelijke oplossingen • Dixit-attest (dit is geen medisch attest) • Medisch attest (dit is geen bewijs van ziekte, is retrograde, dus onwettig)

35. Casus 4 Moeder Janssens komt op consultatie met zoon Tom(15 jaar). Ze vraagt een medisch attest om zijn afwezigheid te wettigen. Tom heeft al 4 X een briefje van de ouders afgegeven. Tom is niet ziek, maar spijbelt regelmatig, zo zegt moeder. Zij vindt dit heel erg, want wil absoluut dat haar zoon zijn diploma haalt. Wat doet u ?

36. Casus 4 – mogelijke oplossingen • Geen attest ? • Dixit-attest ? • Medisch-attest ? (onwettig) • Dit is problematische afwezigheid. Ouders stimuleren om het probleem met de school aan te pakken. • Zelf contact opnemen met CLB

37. Casus 5 Femke (14 jaar) heeft een slecht gecontroleerde astma. Ze heeft regelmatig opstoten en is daardoor herhaaldelijk afwezig op school. Ze vraagt U telkens om een medisch attest. Wat doet u?

38. Casus 5 – mogelijke oplossingen • U blijft attesteren • U neemt contact op met de CLB-arts voor een regeling voor chronische zieken

39. Casus 6 Matthias, 15 jaar, een patiënt van u is veel afwezig op school. Zijn ouders zijn pas gescheiden, het botert niet goed met de leerkrachten, hij is ook een beetje schoolmoe. U weet dat hij in begeleiding is bij het CLB. Toch komt hij telkens een medisch attest bij u vragen. Wat doet u?

40. Casus 6 – mogelijke oplossingen • Problematische afwezigheid • U schrijft medisch attest (welwillendheidattest?) • Dixit-attest ? • U neemt contact op met het CLB om samen te bespreken hoe het verder moet met Matthias.

41. Meer info • Vormingspakket “afwezig op school: hoe attesteren? Relevante achtergrondinfo uit de onderwijswereld voor artsen.” + downloadbare brochure/affiche voor tegengaan onnodige/onterechte vragen voor een doktersattest http://www.ond.vlaanderen.be/leerplicht/actoren/artsen • Databank “Vind uw CLB-arts” http://www.ond.vlaanderen.be/leerplicht/actoren/artsen/databank.htm • Tijdelijk onderwijs aan huis voor zieke kinderen http://www.ond.vlaanderen.be/toah