Een selectie druivenrassen uit Il Mezzogiorno ( Zuid-Italië )

1. Een selectie druivenrassen uit Il Mezzogiorno (Zuid-Italië) Commanderij Brussel 25.04.2014 De Schepper Erik eds@ecobe.be

2. Gemidd. inkomen BBP Overheidsuitgaven onderwijs Verloren arbeidsplaatsen Not in Education , Employment, Training

3. De Italiaanse wijnen • Italië is een van de oudste wijnlanden ,de grootste wijnproducent ter wereld en staat nummer één als wijnexporteur, hierin soms afgewisseld door Frankrijk. • De verscheidenheid aan druivensoorten en de vele microklimaten maken van Italië een bijzonder wijnland met uitstekende, gevarieerde wijnen. Het oenoteria 37°-47° NB volle breedtegraden uit het 30°-50° spectrum

4. Wijnwetgeving – Wet Goria 1992 a. Vino da Tavola • Anonieme tafelwijn, waarbij alleen de kleur is vermeld: de streek van herkomst en de druivenrassen mogen niet op het etiket staan. • Vele in bulk – sommige “zeer duur” b. IndicazioneGeograficaTipica (IGT) • vergelijkbaar met landwijnen. • Deze categorie bestaat sinds 1992. Het is een categorie van relatief eenvoudige wijnen met een geografische aanduiding en eventueel de gebruikte druivenrassen. IGT-gebieden kun je beschouwen als aspirant-DOC-wijnen. c. Denominazione di Origine Controllata (DOC) • Deze categorie is de Italiaanse VQPRD, een kwaliteitswijn met gecontroleerde herkomstaanduiding. d. Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG) • Is de elite van de DOC-wijnen. Ze moeten minstens aan dezelfde eisen voldoen als DOC-wijnen en worden bovendien gekeurd op smaak. DOCG-wijnen hebben een kwaliteitszegel met nummering. * Classico : uit de kernzone van het wijngebied

5. Zuid-Italië in wit en rood Degustatie : wijnen uit deze 5 wijngebieden ( 100 doc’s) Sardinië kunnen we later apart degusteren 2.500 zonuren 5.000 zonuren

6. Campania 1 2 Puglia 6 5 8 Basilicata Calabria 7 Sicilia 3 4

7. 1. CAMPANIA • een van de meest geïndustrialiseerde regio’s van Italië 21 . Irpinia

9. VILLA MATILDE

10. Bezit 3 wijndomeinen in Campania

11. Villa Matilde Over 3000 years ago, this northwestern portion of Campania supplied a very fine, extremely long-living wine – a great favorite with ancient Roman poets and emperors: "immortal Falerno". In search of the wine of Horatius : the Falerno Between the late 1800s (Phylloxera) and the early 1960s, however, Falerno had virtually disappeared.  That was when Villa Matilde founder Francesco Paolo Avalloneset out to bring it back to life.  A lawyer by profession, Avallone's passion for the classics and for the area's extraordinary heritage inspired his decade-long quest (we might call it "vineyard archaeology"), in collaboration with the University of Naples.  De Falanghinazoudezeberoemde “Falerno” zijn ! Eigenaar: Maria Ida & TaniAvallone Wijnmaker: RiccardoCotarella Opgericht: 1960 Locatie: Cellole

12. Wijn 1 Falanghina Campania IGT 2011 Rocca dei Leoni ( Benevento) 30 ha volkanische grond 400m boven de zee – rijk aan fosfor & kalium Oude druivenstokken in het wijnareaal van de DOC Taburno en Sannio Bedruiving: 100 % falanghina, 65 hl/ha, . 3 m in stalen tanks

13. Wijn 1 Falanghina Campania IGT 2011 Rocca dei Leoni Uitzicht: licht strogeel, volkomen helder en doorschijnend, spoor van fijne restgasbelletjes aan de wand, normaal tranend. Neus: een korf van rijp wit fruit (perzik, peer, banaan), gevolgd door bloemige aroma’s. Mond: bevestiging van het rijpe fruit, maar ook een frisse toets, vleugje amandel en acacia, de smaken zijn volledig in balans met een aangenaam zuurtje in de afdronk van 6 tot 7 sec. Besluit: frisse wijn, heel genietbaar voor vele gelegenheden. Verbruik: smakelijk als aperitief, bij een koude visterrine, gebakken tonijn met olijfolie en citroensap, pizza met mosselen.

14. Wijn 2 Fiano di Avellino DOCG 2011 Tenute di Altavilla Bedruiving: 100 % Fiano 30 hl / ha Reeds in 1240 vermeld in de aankoopregisters van Keizer Frederik II 25 ha op 500-600 m boven de zeespiegel 4 m in stalen tanks Nieuwe aanplantingen : Zuid-Australia ( ClareValley – Jeffrey Grosset)

15. WIJN 2 Fiano di Avellino DOCG 2010 Tenute di Altavilla Uitzicht: citroengeel met groene reflectie, zeer helder met een fijne tranenband. Neus: bloemige aanzet (fresia), vervolgens een rijp fruitboeket (peer, witte pruim, meloen), licht exotisch tintje en een hint naar honing. Mond: dominant fruitig (perzik, ananas), wat hazelnoot en amandel met een aangenaam bittertje op het einde door de mineraliteit, zuren en molligheid volledig in balans, afdronk 7 sec. Besluit: rijpe en heel fruitig smakende wijn uit Campania. Verbruik: (2011–2015), smakelijk bij met mozzarella en ricotta gevulde calzone, mosselen, gegrilde sardines, pasta met verse sardines, zwaardvis of venusschelpjes

16. 2. SICILIA Grootste wijnproducent in Italië , Laagste wijnconsumptie van Italië • Volume ? • rozijnen • dessertwijn (Marsala) : • 90% van DOC productie

17. Wijn 3 Sicilia IGT Costabisaccia (= wijngaard) “cataratto” 2012 Fabrizzio Tomas (Napolitaanse oenoloog) Bedruiving: 100% catarratto, biologische teelt op 550m Wijndomein Alcamo, nabij Trapani.

18. Wijn 3 Sicilia IGP Costabisaccia (= wijngaard) “catarratto” 2011 Fabrizzio Tomas (Napolitaanse oenoloog) Uitzicht: strogeel, helder met een glanzende spiegel, rijkelijke tranenband. Neus: gulle neus van rijp wit fruit, nog versterkt na walsen (ananas, peer, appel, abrikoos), gedroogd fruit en licht geroosterde indruk na evolutie. Mond: mineraal, kweepeer, ananas, licht kruidig getint met een hint van honing en hars, puntig, fris zuurtje naast een ruime mondvulling, afdronk 7 sec. Besluit: heel lekkere wijn, karaktervolle expressie van de catarrattodruif. Verbruik: (2013–2016), heerlijk als aperitief met mediterrane hapjes, bij gebakken tonijnsteak, goed afgekruid, royaal met olijfolie en citroensap besprenkeld en vergezeld van pittige rucola sla.

19. Wijn 4 Eloro –streek Pachino -wijngoed ELORO DOC Nero d’Avola La Favola 2011 Producent: CorradoGurrieri Bedruiving: 100 % oude nero d’avola, biologische teelt Nero d’Avola : meest verspreide rode druif in Sicilia (synon. Calabrese) Soms in blends met Cabernet – Frappato – Merlot – Syrah Eloro –streek

20. Wijn 4 Eloro Pachino DOC Nero d’Avola La Favola 2011 Uitzicht: jeugdig kersenrood met paarse rand, doorschijnend, briljante spiegel en fijn aflopende tranen. Neus: donker fruit (bosbes, braam en kers), fijn kruidig (zoethout), wat vijgen en amandel. Mond: mineraal, sappige kers maar vooral een boeket van kruiden (tijm, peper, kreupelhout), fijn zuurtje, mooie concentratie, zeer soepele tannine, afdronk van 7 sec. Besluit: prachtige wijn afkomstig van een oude historische terroir. Verbruik: schenk licht fris (16 °C) bij een charcuterieschotel, een visgerecht of tonijnsteak of gevogelte.

21. 3. PUGLIA

22. Wijn 5 Azienda Plantamura Primitivo Gioia del Colle DOC 2011 Producent: MariangelaPlantamura Bedruiving: 100 % primitivo, manuele pluk , biologisch geteeld Midden Puglia op 365 m hoogte – kalk en klei ondergrond 40 km van Adriatische als Ionische zee 6 maanden op stalen tanks – 6 maanden op eik

23. Wijn 5 Primitivo Gioia del Colle DOC 2011 Uitzicht: matig intens robijnrode kleur, zeer helder en doorschijnend met een fijn gekleurde tranenband. Neus: rijpe kers en kersenconfituur, bloemig na walsen en kruidige indrukken van kaneel en kruidnagel, finaal vijgen en kreupelhout. Mond: warme impressie met donker fruit (kers, pruim) en kruiden, typisch fijn zuurtje met ruime zachtheid en versmolten tannine, afdronk 7 sec eindigend op een pepertje. Besluit: smakelijke en gulzig drinkende Zuid-Italiaanse wijn. Verbruik: bij een kruidige lasagne, couscous of moussaka

24. The  "primativo" vine type … it is at the end of the XVIII century that the priest Filippo Francesco Indellicati selected a vine, characterised by an early ripening, that he called"PRIMATIVO" and that he planted in Liponti, in the Terzi area, Gioia del Colle.----------------------------------------------------------------In the honour of the Primitivo and its selector, in May 2004, the Gioiadel Colle Town Council erected a monument where Father Francesco planted the first Primitivovineyard. It is a monolith, in which have been engraved some verses of a poet from Gioia del Colle, professor NunziaBiancoSala, hymning to the Primitivo.

25. Wijn 6 Castel del Monte DOC 2010 Vigna del Melograno Producent: Azienda Agricola Santa Lucia Bedruiving: 100 % nero ditroia, 2 dagen pelmaceratie, GEEN FILTERING 8 maanden gelagerd in eiken tonnen van 35 hl daarna op eiken vaten

26. Castel del Monte DOC 2010 Vigna del Melograno Uitzicht: intens kersenrood met frambozen kleurige rand, doorschijnend en spiegelend, rondom een fijne tranenband. Neus: fruitboeket van kers, frambozen en krieken, heel aromatisch na opschudden met rozen, viooltjes en aardbeienmoes, licht kruidig op het einde. Mond: rijp fruit, rozijntjes, zoethout en drop overvloeiend naar cacao en chocolade, frisse zuren, grote diepgang met stevige maar fijnkorrelige tannine, afdronk tot 8 sec. Besluit: kracht en concentratie gekoppeld in deze originele wijn uit Apulië. Verbruik: nog heel wat toekomst, maar volop te genieten bij een lekkere lamsbout, maar ook bij in olijfolie gebakken plakjes aubergine, met lamsgehakt gevulde en met mozzarella gegratineerde courgette. Wijn 6

27. 4. CALABRIA

28. Wijn 7 Cirò Riserva DOC Rosso Classico Superiore 2008 “Federico Scala” Producent: Azienda Agricola Santa Venere – 150 ha sedert 1600 in de familie Bedruiving: 100 % gaglioppo, biologische teelt , 50 hl/ha Rijping : een jaar op eiken vaten rode topcuvée van dit domein Uit deze gaglioppo produceerde men reeds ten tijde van het Magna Grecia wijn , want uit Athene terugkerende olympiadewinnaars kregen deze wijn als geschenk

29. Cirò Riserva DOC Rosso Classico Superiore 2008 “Federico Scala” Uitzicht: rijpe kers, licht geëvolueerd, helder en doorschijnend met glycerolrijke tranenband. Neus: open fruitige neus met bosbes, gekonfijte kers en pruimenconfituur, plooit open met kruidige accenten, finaal licht gebrand en fijne tabak. Mond: geconcentreerde fruitaroma’s, krieken op alcohol, kruidnagel, peperkoek en amandel, mooie zuurdrempel in balans met een soepele maar forse tannine, afdronk ruim 8 sec. Besluit: soepele en toegankelijke klassewijn van deze weinig bekende druif. Verbruik: (2012 – 2018), vanaf nu te schenken bij alle lambereidingen of een hazenrug met champîgnons. Wijn 7

30. 5. BASILICATA : 4 zones Aglianico del Vulture was created as an official DOC title in May 1971. For 32 years, it remained Basilicata's only DOC wine, until it was joined by Terre dell'Alta Val d'Agri in 2003. In August 2010, the wine's superiorevariant was promoted to full DOCG status, as Aglianico del Vulture Superiore.

31. Azienda Vinicola Paternoster

32. Wijn 8 Aglianico del Vulture 2003 “Don Anselmo” Producent: Azienda Vinicola Paternoster Bedruiving: 100 % aglianico Aglianicowijnenhebbennoodaaneenlangewarmedrogezomerom tot vollerijpheidtekomen op het vlak van de phenolen (tannines , kleur , aroma’s). In kouderejaren , duurt de Aglianico del Vulture oogst tot de eerste week van november ( twee maanden later dan de eerstePrimitivo  in Puglia.) Aglianico del Vulture is one of southern Italy's greatest wines and has been dubbed the ‘Barolo of the South’, a nickname it shares with its Campanian counterpart, Taurasi .

33. Aglianico del Vulture 2003 “Don Anselmo” Uitzicht: diepe, licht geëvolueerde kleur van donkere kers, weinig doorschijnend met dik gekleurde tranenband. Neus: krachtige aroma's van braam, bosbes, marasca kers, pruimencompote tot warme kastanjes, fijne kruidigheid van witte peper en zoete kaneel, in de finale leder en blonde tabak. Mond: vlezig en gespierd, discreet hout, compact fruit, drop, leder en vers gemalen koffie, krachtige nog wat vooropstaande tannine maar verpakt in fijne zuren, heel lange afdronk van 9 à 10 sec.. Besluit: rustieke wijn, complex en met veel materie. Verbruik: op dit ogenblik best overgieten in karaf en in een ruim glas schenken, heel wat potentieel om verder te rijpen, vraagt een krachtig gerecht als hazenpeper, civet van everzwijn of bij harde pittige schapenkaas. Wijn 8

34. 8,03 10,57 8,19 9,65 10,71 9,55 16,71 31,29 Prijzen zonder BTW