190 likes | 821 Views
ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. İŞLETME VE PAZARLAMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI. TALİ ÜRÜNLER ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ. ÜRETİM ARTIKLARI VE SÜCEYRAT ODUNLARININ. YONGA ve TALAŞ DEĞİRMENİNDE PARÇALANARAK. DEĞERLENDİRİLMESİ. Sunan: Osman BAYIR. Orman Mühendisi. 26339. ORMAN TALİ ÜRÜNLERİNİN TANITIMI
E N D
ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İŞLETME VE PAZARLAMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI TALİ ÜRÜNLER ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÜRETİM ARTIKLARI VE SÜCEYRAT ODUNLARININ YONGA ve TALAŞ DEĞİRMENİNDE PARÇALANARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Sunan: Osman BAYIR Orman Mühendisi 26339
ORMAN TALİ ÜRÜNLERİNİN TANITIMI (Üretim Artıklarının) Ağaç ve ağaççıkların ince dal sürgünleri ile gerek orman altı florayı teşkil eden gerekse orman rejimine giren sahalarda yayılış gösteren kekik, adaçayı, eğreltiotu, nane, pelinotu, hardal v.s gibi ağaççık, çalı, çalımsı görünüşteki bitkiler ile, otsu, rizomlu, yumrulu ve soğanlı bitkiler “ ORMAN TALİ ÜRÜNLERİ ” olarak adlandırılmaktadır. Asli orman üretimi esnasında açığa çıkan artık ve çalılarda bu grupta yer almaktadır. Tali ürünlerin yıllık üretim programı dahilinde olamayanlar 6831 sayılı Orman kanununun 37. ve 40. maddelerine göre değerlendirilmektedir. Asli odun üretimi esnasında değerlendirilmeyen ve ormana terk edilen ince materyal bu maddeler kapsamında değerlendirilmektedir
GENEL HÜKÜMLER 6831 Sayılı Orman Kanununun 23.09.1983 gün ve 2896 Sayılı Kanunla değişik 26. maddesi gereği Devlet Ormanlarında yapılacak üretim Genel Müdürlükçe tespit edilen esaslar çerçevesinde amenajman planlarına istinaden 37. ve 40. madde hükümlerine göre yapılmaktadır. Orman tali Ürünlerinin üretim ve satış esasları orman Kanununun ilgili maddelerine göre çıkartılan 20.03.1995 tarihli 283 sayılı tebliğiyle düzenlenmiştir. Uygulama tebliğ esaslarına göre yürütülmektedir.
ÜRETİM ARTIKLARININ ORMANDAN ÇIKARILMASI ve DEĞERLENDİRİLMESİ Ormancılığın ana amaçlarından biride orman kaynaklarından faydalanmaktır. Bu faydalanmanın sürdürülebilir olması ve ormanları gelecek kuşaklara; temiz, bakımlı, geliştirilmiş, dayanıklı, kalitesi ve kantitesi arttırılmış olarak devretmektir. Genç ormanlarda sıklık ve ilk aralama bakım kesimleri sonucunda elde edilen asli ürünler dışında ince çaplı uç ve gövde odunlarının (2 – 5 cm çapında) lif yonga kuruluşlarının ihtiyacına binaen yongalama değirmenleriyle parçalanıp orman köylülerinin ekonomilerine katkı sağlamak imkan dahilindedir. 283 sayılı tebliğ buna cevaz vermektedir.
283 SAYILI TEBLİĞDE ÜRETİM ARTIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ESASLARI Orman genel Müdürlüğünün İşletme ve Pazarlama Dairesi Başkanlığına bağlı olarak kurulmuş Tali Ürünler Şube Müdürlüğü “ Her çeşit orman tali ürünlerinin üretimi toplanması ormandan çıkarılması depolanması satış usullerinin belirlenmesi ile ilgili iş ve işlemleri düzenlemek” ana görevlerinden olan ormanlardaki üretim artıklarının orman köylülerince toplanması ve değerlendirilme noktasında bunun önünü açacak birimdir. Türkiye ormanlarını bir bütün olarak ele alındığında ibreli ormanlardan 500.000 ster yapraklı ormanlardan da 500.000 ster olmak üzere toplam 1.000.000 ster odunun ekonomiye kazandırılması imkan dahilindedir.
ÜRETİM ARTIKLARININ YONGALANMASIYLA ORMANLARA SAĞLIYACAĞI FAYDALAR Genç ormanlara yönelik yapılan silvikültür ödenekli ve üretim ödenekli sıklık bakımları ile ilk aralama bakımları sonucunda asli ürün olarak değerlendirilemeyen 2 - 5 cm çapındaki ince materyalin yongalama değirmenlerinde parçalanmasıyla : 1 – Ormanların tabanında üretim artıkları azalacağından yanıcı materyalde azaltılmış ve inceltilmiş olacak, dolayısıyla orman yangınlarının önlenmesine büyük katkı sağlayacaktır. 2 – Ormana terk edilen artıklarda kabuğu kalın materyal de olabileceğinden kabuk böceklerinin üreme ve gelişmesinin önüne geçilmiş olacaktır. 3 – Orman Köylüsünün ekonomisine direkt katkı sağlayacaktır.
Silvikültür ödenekli sıklık bakım sahalarında bakım kesimleri neticesinde hemen hemen kesilen tüm ağaçlar ormana terk edilmektedir. Üretim ödenekli sıklık bakım sahalarında da uç odunlar tamamen değerlendirilmemektedir.
Yandaki resimlerde ki sahalarda sıklık bakım çalışmaları yapılmıştır. Tabandaki materyal bugün ki şartlarda orman terk edilmektedir. Bu ortam orman yangını riskini oluşturmaktadır.
Genç ormanlarda yapılan bakım kesimleri sonucu değerlendirilemeyen artıklar ormana terk edilmekte, dolayısıyla kabuk böceklerinin üreme ve gelişimine ortam hazırlanmaktadır.
Genç ormanlarda ilk aralama bakım kesimlerinin yapıldığı alanlarda özellikle ağaçların uç kısımları değerlendirilmemekte ve orman terk edilmektedir.
Genç ormanlarda yapılan sıklık ve ilk adım bakım kesimlerinin neticesinde, asli orman ürünleri alındıktan sonra, artık ürünlerinin de değerlendirilmesi maksadıyla yongalama değirmenleri kurulmalıdır. Bu maksatla kurulacak tesislerin hammaddesi de ormanlar olacaktır. Dolayısıyla Orman Genel Müdürlüğü’nce bu artıkların vatandaşa yada kooperatiflere satışı için fiyat belirlenmelidir. Bu fiyat aşağıda ki gibi tespit edilmiştir. Üretim Artığı Muammen Bedelinin Tespiti (İbreliler İçin) 255 kg/ster Üretim Artığı Muammen Bedelinin Tespiti (Yapraklılar İçin) 340 kg/ster Fiili masraf : 0 Tevzii masrafı : 3,40 Tarife bedeli : 0,60 Satış masrafı : 0,08 TOPLAM : 4,08 Orman imar gideri : 0,12 Maliyet bedeli : 4,20 Artırım % 71 : 3,00 TOPLAM 7,20 YTL/Ster Fiili masraf : 0 Tevzii masrafı : 2,55 Tarife bedeli : 0,60 Satış masrafı : 0,08 TOPLAM : 3,23 Orman imar gideri : 0,10 Maliyet bedeli : 3,33 Artırım % 8 : 0,27 TOPLAM 3,60 YTL/Ster
Ormanlarımızda üretim yapıldıktan sonra değerlendirilemeyen 2 – 5 cm çapında uç ve gövde odunları yanda ki yongalama değirmeninde parçalanıp, lif – yonga kuruluşlarının hammaddesi olan yonga talaş hazırlanabilmektedir.
İnce materyalden elde edilen yonga talaşlarının boyutları lif-yonga kuruluşlarının isteği doğrultusunda hazırlanabilmektedir. Eleklerin boyutları küçüldükçe boyutta küçülmektedir.
Yongalama değirmeninin bantlarına konulup parçalama haznesine verilen ince odunlar budaklarından arındırılmış olmalıdır. Aksi takdirde makinelere ve insanlara zarar verebilir. Temiz ve düzgün odun kullanılmalıdır.
Orman Genel Müdürlüğü’müzce çerçevesi ve standartları belirlenecek olan üretim artığı odunlardan rahatlıkla lif yonga kuruluşlarının ihtiyacı olan yonga ve talaş üretimi imkanı mevcut olup, önemli olan bedel tespitinin doğru yapılması ve teşkilata tamim edilmesidir.
ÜRETİM ARTIKLARININ YONGALANMASI SONUCU ELDE EDİLEN YONGA-TALAŞIN KULLANIM ALANI 1 – Son yıllarda kapasitelerini arttıran lif-yonga kuruluşlarına bunun için kurulacak değirmenlerden elde edilecek yongalar ilgili kuruluşlara satılabilecektir. 2 – Ülkemizin enerji ihtiyacını karşılamak üzere hammaddesi oduna dayalı enerji (elektrik) santrallerinde 3 – Ekmek ve pide fırınlarında
4 – Besicilikle (Büyükbaş, küçükbaş,kümes) uğraşan kişi ve kuruluşlara 5 – Çevre kirliliğinden şikayet edilen yörelerde yonga talaşların preslenmesiyle elde edilen blokların ısınmada kullanılması 6 – O.S.B üretiminde 7 – İleriki aşamada doğal ürünler yetiştiren sera ve bahçelerde
GÜZEL ÜLKEMİN ORMANLARINA ve ORMANCILIĞINA HAYIRLI OLSUN Osman BAYIR Denizli Orm.Blg.Müd.Yrd. 26339