1 / 53

Idea utworzenia PARKU KULTUROWEGO ZESPOŁU xix-WIECZNych FORTYFIKACJI Twierdzy Warszawa

dr inż. Katarzyna Pałubska. Idea utworzenia PARKU KULTUROWEGO ZESPOŁU xix-WIECZNych FORTYFIKACJI Twierdzy Warszawa. Potencjał fortyfikacji: wzrastające zainteresowanie historią militarną wolną od doktryny oryginalne walory krajobrazowe

lynton
Download Presentation

Idea utworzenia PARKU KULTUROWEGO ZESPOŁU xix-WIECZNych FORTYFIKACJI Twierdzy Warszawa

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. dr inż. Katarzyna Pałubska Idea utworzenia PARKU KULTUROWEGO ZESPOŁU xix-WIECZNych FORTYFIKACJI Twierdzy Warszawa

  2. Potencjał fortyfikacji: • wzrastające zainteresowanie historią militarną wolną od doktryny • oryginalne walory krajobrazowe • udostępnienie publiczne terenów do tej pory niedostępnych dla przeciętnych użytkowników • wielonarodowościowe związki budowli wykorzystywanych jako „produkt” promocyjny dla turystów zagranicznych • Oryginalność fortyfikacji jest podstawowym atutem turystycznym • stanowiąc jednocześnie ich największą barierę przy adaptacji

  3. KRAJOBRAZ KULTUROWY ? przestrzeń historycznie ukształtowana w wyniku działalności człowieka, zawierająca wytwory cywilizacji oraz elementy przyrodnicze Ustawa o ochronie zabytków i Opiece nad zabytkamiz dnia 23 lipca 2003 r. (DZ. U. Z Dz.U. 2003 nr 162 poz. 1568) ze zmianami PARK KULTUROWY PARK, PARK KULTURY PARK KULTUROWY tworzy się w celu ochrony krajobrazu kulturowego oraz zachowania wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabytkami nieruchomymi charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej (w powiązaniu z ochroną elementów środowiska przyrodniczego).

  4. METODY REALIZACJI CELU • zapewnienie biernej ochrony obszarowej • stworzenia warunków do zagospodarowania obszaru poprzez odpowiednie ukierunkowanie rozwoju przestrzennego i gospodarczego w aspekcie długo i krótkoterminowym (aktywna gospodarka przestrzenią, przekształcenia własnościowe, działania rewitalizacyjne itd.) • stworzenie prawnych, organizacyjnych i finansowych warunków prowadzenia czynnej ochrony założenia oraz jego promocję. CEL TWORZENIA PARKU KULTUROWEGO : - narzędzie do wprowadzenia aktywnych form ochrony zabytków oraz jego zagospodarowania- narzędzie promocji i rozwoju gospodarczego opartego na wykorzystaniu potencjału krajobrazu kulturowego

  5. precyzyjny i przejrzysty • elastyczny w zakresie sposobów jego realizacji, otwarty na różne modele działań organizacyjnych np.: prywatyzacje, partnerstwo prywatno-publiczne itp.. • uwzględniający zasady partycypacji i wolnego rynku W zakresie ochrony biernej powinien określać ograniczenia i zakazy dotyczące zagospodarowywanego krajobrazu, które powinny znaleźć swoje odzwierciedlenie w MPZP. W zakresie ochrony czynnej powinien określać warunki prawne, organizacyjne i finansowe umożliwiające trwałe zachowanie zabytkowego krajobrazu oraz jego zagospodarowanie. W szczególności określenie modelu funkcjonowania parku i źródeł finansowania czynnych działań ochronnych i rewitalizacyjnych, łącznie z promocją. Dobry Plan ochrony parku kulturowego

  6. Rada Ochrony Zabytków przy Ministrze Kultury przyjęła i zarekomendowała do stosowania dokument: „Zasady tworzenia parku kulturowego, zarządzania nim oraz sporządzania planu ochrony” Materiały instruktażowe dla gminnych samorządów terytorialnych,  autorów planów ochrony, wojewódzkich i samorządowych konserwatorów zabytków – 2005 r. opracował zespół pod kierunkiem Prof. zw. dr hab. arch. Aleksandra Böhma. Kryteria jakie powinny spełniać krajobrazy kulturowe, klasyfikujące się do objęcia ochroną przy zastosowaniu parku kulturowego to: • wyjątkowe wartości kulturowe, • złożoność struktury, • zdolność do samoregulacji („systemowy” charakter krajobrazu oraz wiążąca się z tym konieczność włączenia lokalnych społeczności wraz z całą strefą praktyk społecznych do ochrony). Trzy dokumenty niezbędne dla ochrony w postaci parku kulturowego • uchwała rady gminy o utworzeniu parku kulturowego w zakresie zaopiniowanym przez wojewódzkiego konserwatora zabytków, • plan ochrony uzgodniony z wojewódzkim konserwatorem zabytków, zatwierdzony przez radę gminy w dalszym terminie, • miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru parku, do którego opracowania należy przystąpić w terminie 3 miesięcy od chwili utworzenia parku. Park kulturowy - materiały instruktażowe

  7. FORTECZNY PARK KULTUROWY SREBRNA GÓRA Sp. z oo (2002) Pomnik Historii

  8. Obszar chronionego krajobrazu

  9. Centrum Hewelianum – Fort Grodzisko "Polska Pięknieje - 7 Cudów Funduszy Europejskich"

  10. Park Kulturowy Fortyfikacji Miejskich „Twierdza Gdańsk” PARK KULTUROWY FORTYFIKACJI MIEJSKICH TWIERDZY GDAŃSK

  11. PIERŚCIEŃ ZEWNĘTRZNY (21) 34 Fort I; Bielany 35 Fort II; Wawrzyszew 36 Fort IIA; Radiowo 37 Fort III; Blizne(Groty) 38 Fort IV; Chrzanów 39 Fort V; Włochy 40 Fort VI; Okęcie 41 Fort VII; Zbarż 42 Fort Służewiec 43 Fort VIII; Służew 44 Fort IX; Sadyba 45 Bateria X; Augustówka 46 Fort XI 47 Punkt Oporu Grochów 48 Fort XII 49 Punkt Oporu Zacisze 50 Fort XIII 51 Fort XIV 52 Wał między. (na wsch.od P.O. Żerań) 53 Punkt Oporu Żerań 54 Wał międzyf. (na zach.od P.O. Żerań) Elementy Twierdzy Warszawa PIERŚCIEŃ CYTADELI (8) 1 Cytadela Warszawska 2 Bateria nadbrzeżna 3 Fort Siergiej 4 Fort Gregorij 5 Fort Paweł 6 Fort Aleksiej 7 Fort Władimir 8 Fort Śliwickiego PIERŚCIEŃ WEWNĘTRZNY (25) 9 Dzieło flankujące pośrednie Buraków 10 Wał międzyfortowy (na wsch. Od Fortu P) 11 Fort P-Parysów 12 Wał międzyfortowy (na płd od Fortu P) 13 Dzieło flank. pośrednie (na płd.od Fortu P) 14 Dzieło flank. pośrednie (na płn. od F.W) 15 Wał między. (na płn. od Fortu Wola) 16 Fort W-Wola 17 Wał między. (na płn. od P.O. Czyste) 18 Punkt Oporu Czyste 19 Wał między. (między P.O.Czyste i F.Szcze) 20 Fort Szcze-Szczęśliwice 21 Wał między. (m. F.Szcze i P.O. Rakowiec) 22 Punkt Oporu R – Rakowiec 23 Wał między. (na wsch. od P.O. Rakowiec) 24 Wał międzyfortowy (na zach. od Fortu M) 25 Fort M – Mokotów 26 Wał między. (na zach. od P.O. Wierzbno) 27 Punkt Oporu Wierzbno 28 Wał między. (na wsch. od P.O. Wierzbo) 29 Bateria Królikarnia 30 Wał między. (na zach. od Fortu Cze) 31 Fort Cze – Czerniaków 32 Wał między. (na wsch. od Fortu Cze) 33 Wał między. (Jez.Czerniakowskim i Bat.X) 20 tys.ha – powierzchnia Twierdzy Warszawa 48 km – obwód pierścienia zewnętrznego TW 3,3 tys.ha – powierzchnia miasta w XIX w. 12 tys.ha - powierzchnia miasta w 1916 roku 2 tyś. ha – powierzchnia parku kulturowego

  12. Cytadela Warszawska v

  13. Forty i punkty oporu Oprac. Cezary Głuszek

  14. Obiekty zaplecza

  15. Drogi forteczne, zieleń, układy wodne Brak świadomości ochrony oryginalnej substancji zabytkowej drogi rokadowej nawierzchni, układów zadrzewień Zachowana oryginalna nawierzchnia drogi rokadowej ul. Wolicka przed i po budowie mostu Siekierkowskiego

  16. Opracowania na zlecenie Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków w latach 2006 - 2008 dotyczące wstępnej identyfikacji zachowanych elementów twierdzy oraz analiz niezbędnych w dalszych pracach nad projektem. ETAP I: Założenia historyczne i przestrzenne dla planowanego Parku Kulturowego Zespołu XIX-wiecznych Fortyfikacji Twierdzy Warszawa autorzy: Katarzyna Pałubska, Przemysław Boguszewski ETAP II: Analiza historyczno-przestrzenna oraz własnościowa pod kątem utworzenia Parku Kulturowego Zespołu XIX-wiecznych Fortyfikacji Twierdzy Warszawa autor: Katarzyna Pałubska

  17. Wariant parku kulturowego jako formy zagospodarowania Wariant parku kulturowego jako formy ochrony prawnej Wariant 1 Wariant 2

  18. Obiekty prawnie chronione Obiekty reprezentatywne X X X

  19. Według studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy z dnia 10 października 2006 roku (Uchwała Rady m. st. Warszawy, Nr LXXXII/2746/2006) PROBLEMY Z UŻYTKOWANIEM I ZAGOSPODAROWANIEM XIX-WIECZNYCH FORTYFIKACJI TWIERDZY WARSZAWY Przeznaczenie obiektów Twierdzy Warszawa Degradacja poprzez brak właściwej adaptacji Przeważa tymczasowe użytkowanie lub brak zagospodarowania Zmiana sposobu zagospodarowania (UF lub ZF) – priorytet dla funkcji publicznych 53% obiektów może pełnić funkcje rekreacyjne (30% wymaga przekształceń) 20% obiektów jest zagospodarowanych trwale w sposób kolidujący z funkcjami publicznymi

  20. MOZAIKA WŁASNOŚCIOWA TWIERDZY WARSZAWA 30% - Skarb Państwa (zespoły koszarowe) 20% - m.st. Warszawa (tereny zieleni) 20% - wł. prywatna 30% - mozaika własnościowa Przejaw silnych procesów urbanizacyjnych(możliwość integracji??? – wyznacznik granic?)

  21. Schemat z wskazaniem obszarów miasta objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego (stan z 2010) 12% powierzchni parku kulturowego jest pokryte MPZP

  22. rozmach projektu – charakter systemowy i wyspowy (2 tyś. ha), różna skala formułowania wytycznych konserwatorskich • liczne nawarstwienia historyczne wymagające indywidualnego podejścia do każdego obiektu • dostępność • chaos i niechęć do przekształceń własnościowych • niechęć inwestorów prywatnych do nieznanego sposobu ochrony (akcja informacyjna) • niemoc przy uchwalaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, brak właściwych zapisów • opory we współpracy różnych jednostek samorządowych • brak tożsamości mieszkańców z „dziedzictwem nie-polskim” Problemy projektowe

  23. ankiety • seminarium • warsztaty • akcja informacyjna w prasie, internecie Zupełny brak wiedzy mieszkańców o systemie fortyfikacyjnym Twierdzy Warszawa!!! PARTYCYPACJA SPOŁECZNA

  24. Badania ankietowe Ankieta zawierała zestawy pytań i „zadań” dotyczące dwóch podstawowych zagadnień – oceny i wiedzy. Metodyka badań Badania ankietowe przeprowadzono na próbie 390 respondentów losowo spotkanych na obszarze 13 spośród 264 losowo wybranych zespołów, przy czym na terenie poszczególnych zespołów przebadano po 30 respondentów. Badania ankietowe przeprowadzono w okresie od 10 maja do 1 czerwca 2008 roku. Z punktu widzenia metod dalszej analizy ankiety obejmowały następujące rodzaje pytań/zadań: 1. pytania oparte na skali informacyjnej (zmienne demograficzne), 2. pytania oparte na skali Likerta. 3. check listy, 4. mapy Goulda.

  25. ? ?

  26. ? ? ?

  27. Mapy mentalne

  28. I. ZESPOŁ JĄDRA TWIERDZY II. ZESPOŁ BIELAŃSKI III. ZESPOŁ RADIOWO IV. ZESPOŁ FORTU IV – CHRZANOW V. ZESPOŁ FORTU V – WŁOCHY VI. ZESPOŁ FORTU VI – OKĘCIE VII. ZESPOŁ FORTU VII – ZBARŻ VIII. ZESPOŁ DOLINY SŁUŻEWIECKIEJ IX. ZESPOŁ P.O. BURAKOW X. ZESPOŁ POWĄZKOWSKI XI. ZESPOŁ FORTU SZCZĘŚLIWICE XII. ZESPOŁ P.O. RAKOWIEC XIII. ZESPOŁ FORTU MOKOTOW XIV. ZESPOŁ FORTU CZERNIAKOW XV. ZESPOŁ FORTU IX- SADYBA I FORTU X- AUGUSTOWKA XVI. ZESPOŁ KOSZAROWY WOLSKI XVII. ZESPOŁ KOSZAR JEROZOLIMSKICH XVIII. ZESPOŁ KOSZAR MOKOTOWSKICH XIX. ZESPOŁ KOSZAR UJAZDOWSKICH XX. ZESPOŁ NOWOPRASKI XXI. ZESPOŁ WARSZTATOW ARTYLERII Projekt parku kulturowego zespołu XIX-wiecznych fortyfikacji Twierdzy Warszawa - 2010

  29. Wytyczne i Ustalenia szczegółowe do mpzp

  30. Fort Sokolnickiego (Siergiej) w Warszawie – rewitalizacja 2009/2011

  31. Fort Śliwickiego w Warszawie KOSZARY ŚLIWICKIE

  32. MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

  33. PARK KULTUROWY PROMOCJA REGIONU AKTYWIZACJA SPOŁECZNA

  34. Podział zieleni fortecznej ze względu na pełnione funkcje: • przeszkodowa • maskująca • osłaniająca • ozdobna Zasady kompozycji oparte na: • studiowaniu panoram, map i zdjęć lotniczych (z balonu) • instrukcjach wojskowych • planach, projektach wykonawczych, inwentaryzacjach archiwalnych • badaniach terenowych - dendrochronologicznych Zasady identyfikacji, ochrony i kształtowania historycznych nasadzeń zieleni na fortyfikacjach

  35. Instrukcje wojskowe

  36. Zastosowanie maski w przemieszczeniu oddziałów zbrojnych Archiwalne instrukcje i zdjęcia wojskowe z pocz. XX w.

  37. Maskowanie obozów i placów wojskowych Teren obozu wojskowego bez maskowania oraz po zastosowaniu maskowania Maskowanie poprzez „wtopienie” w istniejącą kompozycję pól uprawnych

  38. Maskowanie dróg fortecznych

  39. Droga pierścieniowa obsadzona roślinnością o funkcji osłaniającej i przeszkodowej Obsadzenia drzew wzdłuż drogi fortecznej – instrukcja francuska z XIXw. Zasieki na drodze– instrukcja rosyjska z XIXw. Obsadzenia drzew wzdłuż drogi fortecznej – instrukcja francuska z XIXw.

  40. Zieleń ozdobna

  41. Przygotowania do działań wojennych Gatunki szybkorosnące: Wierzby, topole, robinie: Populus alba, P. canadensis, P. graeca P. tremula, Robinia pseudoacacia Unikano drzew i krzewów iglastych Budowanie stanowisk obserwacyjnych – typowanie drzew na podstawie analiz krajobrazowych

  42. Analizy dendrochronologiczne

  43. Wytyczne do kształtowania zieleni fortecznej 4 poziomy działań rewaloryzacyjnych na zieleni fortecznej: • w makroskali (twierdza) • w skali sektorów (grupa warowna, grupa fortowa) • w skali działki obiektu • w skali detalu UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE I ŚRODOWISKOWE DLA TERENÓW DAWNYCH KOSZAR KAWALERII PRZY UL. GIETKOWSKIEJ I DĄBROWSKIEGO W OLSZTYNIE WRAZ Z OTOCZENIEM, 2010 Autor: mgr inż. arch. kraj. Marta Milejska Wydział Środowiska Urząd Miasta Olsztyn (autorka zdjęć dotyczących zieleni Olsztyna)

  44. Zieleń osłonowa - Aleja lipowaul. GIETKOWSKA (Strefa D) • Gatunki zalecane: • kasztanowce • jesiony • dęby • klony • jesiony • robinie

  45. Krzewy stosowanedo nasadzeń na fortyfikacjach:Crataegus sp. - grabyMalus sp. - jabłonieRubes - jeżynyRosa sp. - różeSambucusnigra – bez czarnyLigustrum sp. – ligustryCarpinus sp. - graby

  46. Przełom wieku XIX/XX – nasadzenia chaotyczne z : • wierzb • topoli • brzóz • modrzewia • Smugi z tarniny, głogu, leszczyny

  47. Szpaler klonowyul. Gietkowska i Dąbrowskiego 5

  48. Kwestie konserwatorskie, ekologiczne i ekonomiczne (Usunięcie drzewa powyżej 10 lat wymaga uzyskania specjalnego pozwolenia i często posuwa za sobą znaczne koszty planowanej inwestycji) Liczne samosiewy – ul. Gietkowska 9d

More Related