Airway Clearance Therapy bij Cystic Fibrosis?

1. Airway Clearance Therapy bij Cystic Fibrosis? Lianne J van der Giessen, Erasmus MC – Sophia & Erik Hulzebos, UMC Utrecht 18 september 2009

2. Airway Clearance Therapie (ACT)Indicatie • Chronisch gestoorde sputumevacuatie • Onderste luchtwegen

3. Mucociliaire klaring / Sputumevacuatie • Mucociliaire werking • Bescherming luchtweg/ afweerstoffen • Transport geïnhaleerde partikels naar oropharynx

4. Airway clearance bij CF • Airway clearance gestoord • Kwantiteit van mucus • Viscositeit van mucus • Trilhaarfrequentie • Veranderde eigenschappen luchtwegen • Open zijn van de luchtwegen • Weerstand • airflow

5. Airway clearance bij CF • Airflow beïnvloed door • Luchtweg weerstand • Elastische eigenschappen van de long • Stabiliteit bronchus wand • Uitademingsdruk

6. Airway clearance bij CF Luchtweglocatie Centraal Perifeer Mucusproductie Ciliair transport Transport door luchtstroming

7. Airway clearance bij CF • Via collaterale ventilatie • Lucht achter mucusplug

8. Principes van mucusklaring • Lucht achter mucus • Trilling • Expiratoire luchtstroomsnelheid • Houding

9. Algemene behandeltechnieken bij sputummobilisatie Inspiratoir volume Trilling Expiratoire flow Houding ACBT Inspanning Houding PEPmasker Hoesten Huffen Autogene drainage Comprimeren Blaasspel Inspanning Houdings- drainage Flutter ‘Vest’

11. Ontwikkeling van passief naar actief (zelfstandig)

12. Passief Houdingsdrainage Comprimeren Tapotage /vibratie ‘Vest’ Actief Hoesten Huffen / FET Ventilatieverdieping ACBT Autogene drainage PEP-masker Flutter Inspanning Sputumevacuatiemiddelen

13. Ontwikkeling Passief • (Houdingsdrainage) Stelling: Houdingsdrainage is belangrijk onderdeel behandeling CF?

14. Ontwikkeling • Tapotage / vibratie • Houdingsdrainage • Comprimeren • Chest vest Passief Stelling: tapotage blijft zinvol t.a.v. sputumklaring

15. Expiratoire flowhuffen • Krachtige expiratie met open glottis • Kracht is goed te doseren • Inspannend < hoesten • Op relatief jonge leeftijd aan te leren Stelling: Huff pijpje geeft gegarandeerd goede techniek

16. Expiratoire Flowhoesten vs huffen • Huffen • Open glottis • Meer volume variatie (lokalisatie) • Beïnvloeding iets meer perifeer • Cave: bronchospasme • Hoesten • Hogere en sneller oplopende expiratoire luchtstroom • Meer collaps?

17. Expiratoire Flowcomprimeren • Nabootsing ‘Huff’ • Bij jonge kinderen • Expiratiekracht beperkt • Spierzwakte • Uitputting • Expiratoire flow moet hoorbaar zijn • Cave: collaps

18. Expiratoire Flowcomprimeren Stelling: Comprimeren start bij de diagnose CF

19. Expiratoire FlowAutogene drainage (AD) • Gecontroleerde expiratie op verschillende longvolumina (3-fase) • Lokalisatie mucus bepaalt de flow en het volume • ‘Self-assessment’ en diagnostiek

20. Expiratoire flowAutogene drainage (AD) IRV Vt ERV RV

21. Expiratoire FlowAutogene drainage (AD) • Vermijden bronchospasme, hoesten en airflow obstructie • Bruikbaar bij bronchiale instabiliteit Stelling: AD is makkelijk overdraagbaar naar de eerste lijn

22. Inspiratoire volumeventilatieverdiepen

23. Inspiratoir VolumePEP-masker

24. Inspiratoir VolumePEP-masker • Bij aantoonbare perifere obstructie • Positieve weerstand bij expiratie • Stabiliteit luchtwegen • Collaterale ventilatie en lucht achter mucus • Cave: air-trapping

25. Stelling: PEP-masker geeft vooral vergroting van FRC

26. Stelling: De volgende Contra-indicaties gelden voor het PEP-masker: Pneumothorax en Haemoptoe

27. TrillingFlutter

28. Inspiratoir volume en expiratoire flowinspanning • Mucusclaring • Vaak voorkeur

29. Inspiratoir volume en expiratoire flowinspanning Stelling: Inspanning kan ACT vervangen tav mucus clearance

36. Recommendations

37. Dit betekent • Alleen ‘harde evidence’ voor korte termijn effecten op longfunctie niveau • Geen ‘beste’ Airway Clearance Therapy voor de hele groep, maatwerk (!)