481 likes | 1.51k Views
Niewydolność oddechowa. czynność płuc. Wentylacja. Dystrybucja. Dyfuzja. Perfuzja. Gazometria - badanie umożliwiające rozpoznanie i monitorowanie zaburzeń oddychania
E N D
czynność płuc Wentylacja Dystrybucja Dyfuzja Perfuzja
Gazometria - badanie umożliwiające rozpoznanie i monitorowanie zaburzeń oddychania • Polega na pobraniu krwi, najczęściej tętniczej (m.in. z tętnicy promieniowej, udowej) lub kapilarnej (z opuszki palca lub płatka ucha), bez kontaktu z powietrzem i oznaczeniu następujących parametrów: • pO2 (ciśnienie parcjalnetlenu) - norma 70 - 100 mm Hg • pCO2 (ciśnienie parcjalnedwutlenku węgla) - norma 35 - 45 mm Hg • SaO2 (saturacja) - norma 95 - 99% • pH - norma 7,35 - 7,45 • HCO3 - norma 22 - 26 mmol/l • BE (zapas/niedobór zasad) - norma +/- 2,5 mEq/l
Zdolność utlenowania tkanek zależy od • FiO2 PAO2 PACO2 Wentylacja Zdolność dyfuzji Perfuzja Odpowiedni stosunek wentylacji do perfuzji
Niewydolność oddechowa • to stan, w którym układ oddechowy nie zapewnia utrzymania prężności tlenu i dwutlenku węgla(PaO2 i Pa CO2) we krwi tętniczej w granicach uznanych za fizjologiczne. • Pa O2< 60 mmHg= hipoksja Pa CO2 > 45 mmHg= hiperkapnia
Istnieje kilka podziałów niewydolności oddechowej. • Ze względu na przebieg rozróżnia się: - Ostra niewydolność oddechowa – pojawia się nagle, rozwija się szybko i jest potencjalnie odwracalna. - Przewlekła niewydolność oddechowa - rozwija się stopniowo i nie jest w pełni odwracalna.
Ostra niewydolność oddechowa • Należy do stanów bezpośredniego zagrożenia życia i jest obok wstrząsu najczęstszą przyczyną kierowania chorych do OIOM.
Przyczyny o.n.o. • Płucne: astma oskrzelowa, zator tętnicy płucnej • Sercowe: zaburzenia rytmu serca, niewydolność serca, zatrzymanie krążenia • Neurologiczne: stan padaczkowy, zaburzenia świadomości • Nerwowo- mięśniowe: myasthenia gravis • Urazowe: uraz głowy, szyi, klatki piersiowej
przyczyny o.n.o. „od drugiej strony”: 1. Niedrożność górnych dróg oddechowych: - zapadnięcie się języka u nieprzytomnego - ciało obce (pokarm, zęby, krew, wymiociny) - urazowe uszkodzenie krtani lub tchawicy - obrzęk lub skurcz krtani 2. Urazy: - głowy ( uszkodzenia twarzoczaszki, obrzęk mózgu) - szyi (uraz krtani lub tchawicy) - klatki piersiowej ( złamania żeber, odma, krwiak opłucnej)
3. choroby infekcyjne: • zapalenie: krtani, oskrzeli, płuc 4. Schorzenia nieinfekcyjne: - astma oskrzelowa - rozedma płuc - zatorowość płucna - lewokomorowa niewydolność serca - choroby neurologiczne: nużliwość mięśni 5. zatrucia: - wdychanie toksycznych lub drażniących gazów (chlor, amoniak, czad, spaliny) - leki, narkotyki (leki uspakajające, nasenne, morfina)
Najczęściej spotykaną przyczyną ostrej niewydolności oddechowej jest nagle powstająca niedrożność górnych dróg oddechowych.
Można wyróżnić dwa podstawowe typy ONO: • Niewydolność oddechowa typu 1 (częściowa, hipoksemiczna) • PaO2< 60 mmHg • PCO2 < 45 mmHg • Niewydolność oddechowa typu 2 (całkowita, hipoksemiczno-hiperkapniczna) • PaO2< 60 mmHg • PCO2 > 50 mmHg
Objawy (niezależnie od przyczyny ONO) : • W pierwszym okresie o.n.o. dominują: • Duszność • Niepokój • Utrudniona mowa • Przyspieszenie i spłycenie oddechu (tachypnoe) • Duży wysiłek oddechowy, uruchamianie dodatkowych mięśni oddechowych, ruchomość skrzydełek nosa, • Tachykardia • Nadciśnienie tętnicze
W nasilonej ONO obserwuje się: • Pobudzenie • Zaburzenia świadomości • Sinicę • Pociąganie tchawicy • Oddech paradoksalny. ONO potwierdzają badania dodatkowe: pulsoksymetria, gazometria
LECZENIE ONO • Leczenie przyczynowe • Leczenie objawowe (takie samo bez względu na przyczynę ONO)
Leczenie przyczynowe • Np.: rozkurczenie oskrzeli, usunięcie wydzieliny, odbarczenie odmy lub płynu • Farmakologia
Leczenie objawowe • Zapewnić drożność dróg oddechowych • Tlenoterapia ! • (wąsy donosowe, maska Venturiego; 100% O2; przepływ 12-15l/min.; FiO2 =0,85) Tak, by SaO2 ~ 98% (wyjątek POChP gdzie SaO2 ~90-92%) • Wspomaganie wentylacji • Odpowiednia pozycja pacjenta
Tlenoterapia • Tlen jest lekiem toksycznym • FiO2 > 0,6 przez dłużej niż 24 godz. jest ekspozycją toksyczną na tlen • Powinien być podawany tylko w przypadku wskazań i właściwie dawkowany
Powikłania tlenoterapii • Blokowanie ośrodka oddechowego (chorzy z całkowitą niewydolnością oddechową) • Toksyczne działanie tlenu (FiO2>04) • Niedodma absorpcyjna • Upośledzenie oczyszczania śluzowo-rzęskowego • Destrukcja surfaktantu • Wzrost produkcji wolnych rodników tlenowych • Aktywacja makrofagów z uwolnieniem czynników chemotaktycznych
Przyczyny PNO • Najczęściej : POChP (przewlekłe zapalenie osktrzeli, rozedma)
Objawy, leczenie PNO • J.w.