240 likes | 634 Views
MIŠIĆNA VLAKNA BRZOG I SPOROG TRZAJA PROSTA I SLOŽENA (TETANUSNA) MIŠIĆNA KONTRAKCIJA IZOMETRIJSKE (STATIČNE) I IZOTONIJSKE (DINAMIČKE) KONTRAKCIJE. Prof. dr Vladimir Jakovljevi ć Predsednik Društva fiziologa Republike Srbije , Council Member International Atherosclerosis Society
E N D
MIŠIĆNA VLAKNA BRZOG I SPOROG TRZAJA PROSTA I SLOŽENA (TETANUSNA) MIŠIĆNA KONTRAKCIJA IZOMETRIJSKE (STATIČNE) I IZOTONIJSKE (DINAMIČKE) KONTRAKCIJE Prof. dr Vladimir Jakovljević Predsednik Društva fiziologa Republike Srbije, Council Member International Atherosclerosis Society Četvrtak, 24. 10. 2013. god
MOTORNA JEDINICA Sva mišićna vlakna inervisana jednim nervnim vlaknom (koje se na kraju deli na više završnih vlakanaca) nazivaju se motorna jedinica (3-15 vlakana).
PROSTA (POJEDINAČNA) MIŠIĆNA KONTRAKCIJA JE KONTRAKCIJA UZROKOVANA DEJSTVOM JEDNOG STIMULUSA NA MIŠIĆ Ona traje duže od akcionog potencijala, pa je moguć nastanak sumacije
SLOŽENA MIŠIĆNA KONTRAKCIJA NASTAJE DEJSTVOM DVA ILI VIŠE STIMULUSA NA MIŠIĆ Povećava se frekvenca stimulusa-pojedinačne kontrakcije se stapaju i daju složenu mišićnu kontrakciju koja se naziva tetanus
MEHANIZAM TETANUSA Sumacija mišićnih kontrakcija znači pridruživanje individualnih kontrakcija da se poveća intenzitet ukupne mišićne kontrakcije i može se dogoditi na dva načina: 1. povećanjem broja motornih jedinica koje istovremeno kontrahuju, što se naziva sumacija mnogostrukih vlakana i 2. povećanjem frekvencije kontrakcija što se naziva sumacija frekvencije koja može dovesti do tetanizacije
MEHANIZAM TETANUSA Pojedinačan akcioni potencijal prouzrokuje oslobađanje standardne količine Ca2+ iz SR i produkuje jedan trzaj. Međutim, ako se mišić ponovljeno stimulira sve većom frekvencijom (povećava se frekvencija kontrakcija) više Ca2+ se oslobađa iz SR i javlja se kumulativno povećanje u intracelularnom [Ca2+], produžavajući vreme trajanja ciklusa poprečnog mosta. Mišić se ne relaksira (tetanus).
Izometričkakontrakcijagenerišesilu (napon) bez skraćenja. Izotoničkakontrakcija predstavljaskraćenje pri konstantnom naponu.
Trajanje izometričke kontrakcije ratličitih tipova mišića, takođe se može videti i latentni period između akcionog potencijala (depolarizacije) i početka mišićne kontrakcije
Kada je mišić u svojoj normalnoj mirovnoj dužini povećanje napona u toku kontrakcije je najveće (aktivni napon). Tada postoji vrlo mali napon pre kontrakcije (pasivni napon – nastao zbog blagog istezanja mišića) a razvija se maksimalni napon tokom kontrakcije.
Aktivni napon je proporcionalan broju formiranih poprečnih mostova. Napon će biti maksimalan kada postoji maksimalno preklapanje debelih i tankih filamenata. Kada je mišić istegnut na veću dužinu, broj poprečnih mostova je redukovan zbog manjeg preklapanja. Kada je dužina mišića skraćena, tanki filamenti se sudaraju i napon je redukovan.
ODNOS SILA-BRZINA -na slici je prikazana brzina izotoničke kontrakcije mišića pri različitim opterećenjima (opterećenje nasuprot koga se mišić mora kontrahovati). - Brzina skraćenja se smanjuje sa povećanjem opterećenja.
brza mišična vlakna:(Tip II) “bela" spora mišična vlakna:(Tip I) "crvena" Tipovi mišićnih vlakana * Procentualna zastupljenost brzih i sporih mišićnih vlakana je genetski determinisana
SPORA ("CRVENA“)MIŠIČNA VLAKNA: • Dva puta kraći dijametar u odnosu na bela • Kod sporih vlakana aktivniji su enzimi koji služe za aerobno oslobađanje energije. • Ova vlakna imaju više mitohondrija i posebno, mnogo više mioglobina (crvena boja) • Broj kapilara oko sporih mišićnih vlakana je mnogo veći nego oko brzih.
BRZA (“BELA“)MIŠIČNA VLAKNA: • dva puta veći dijametar u odnosu na bela • enzimi koji su odgovorni za brzo oslobađanje energije (iz fosfagenog sistema i sistema glikogen-mlečna kiselina) su dva do tri puta aktivniji kod brzih mišićnih vlakana. • kod brzih vlakana aktivniji su enzimi koji služe za anaerobno oslobađanje energije. • ova vlakna imaju mnogo manje mitohondrija i mioglobina (bela boja). • zastupljena u visokom procentu kod pripadnika crne rase
Mikroskopski prikaz mišićnih vlakana Brza (bela) spora (crvena) kapilari
SPORA MIŠIĆNA VLAKNA • Namenjena za: -ponovljene kontrakcije produženog trajanja i -kontrakcije od oko 20-25% maksimalnog inteziteta
BRZA MIŠIĆNA VLAKNA Namenjena za: -kontrakcije kratkog vremena trajanja -kontrakcije koje generišu veliku silu pokreta-maksimalnog inteziteta
Funkcionalne sličnosti i razlikesporih i brzih mišićnih vlakana
ODNOS BRZIH I SPORIH MIŠIĆNIH VLAKANA U KVADRICEPSU RAZLIČITIH SPORTISTA