1 / 65

TB epidemiyolojisine giriş

TB epidemiyolojisine giriş. Doç. Dr. Şeref Özkara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve GCE-A Hastanesi ozkaraseref@yahoo.com. Tüberkülozun epidemiyolojisi bize;. TB kontrol programının oluşturulmasında ve kaynakların uygun kullanımında; TB hastalarının tanısında;

malcolm-gonzales
Download Presentation

TB epidemiyolojisine giriş

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. TB epidemiyolojisine giriş Doç. Dr. Şeref Özkara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve GCE-A Hastanesi ozkaraseref@yahoo.com

  2. Tüberkülozun epidemiyolojisi bize; • TB kontrol programının oluşturulmasında ve kaynakların uygun kullanımında; • TB hastalarının tanısında; • Koruyucu tedavi uygulanacak kişilerin belirlenmesinde gerekli dayanakları ve kanıtları sunar. Iseman MD. Klinisyenler için TB Kılavuzu, 2000

  3. Tüberküloz epidemiyolojisinin incelediği konular A. Etyolojik epidemiyoloji, B. Tanımlayıcı epidemiyoloji, C. Prediktif (öngören) epidemiyoloji,

  4. Tüberküloz epidemiyolojisinin incelediği konular A. Etyolojik epidemiyoloji, 1. Basille karşılaşmada risk faktörlerini 2. Enfeksiyon gelişimi risk faktörlerini, 3. Enfekte olan kişide hastalık gelişimi risk faktörlerini, 4. Hastalığın reaktivasyonu için risk faktörlerini, 5. Tüberkülozda ölüm için risk faktörleri inceler. B. Tanımlayıcı epidemiyoloji, C. Prediktif (öngören) epidemiyoloji,

  5. Patogenezi esas alan tüberküloz epidemiyolojisi modeli Risk Risk Risk Risk Faktörleri Faktörleri Faktörleri Faktörleri Bulaştırıcı TB Ölüm Maruz kalma Enfek-siyon Bulaştırıcı olmayan TB Rieder H. Infection 1995; 23:1-4

  6. Tüberküloz epidemiyolojisinin incelediği konular A. Etyolojik epidemiyoloji, B. Tanımlayıcı epidemiyoloji, değişik toplumlarda, 1. Enfeksiyon sıklığını ve dağılımını, 2. Hastalık (morbidite) sıklığını ve dağılımını, 3. Ölüm (mortalite) sıklığını ve dağılımını inceler. C. Prediktif (öngören) epidemiyoloji,

  7. Tüberküloz epidemiyolojisinin incelediği konular A. Etyolojik epidemiyoloji, B. Tanımlayıcı epidemiyoloji, değişik toplumlarda, C. Prediktif (öngören) epidemiyoloji, TB epidemisinin gidişini tahmin eder. 1. Enfeksiyon riskinin eğilimini, 2. Hastalığın seyrindeki eğilimleri, 3. TB ölümlerinde eğilimleri inceler.

  8. Tüberküloz basilinin bulaşmasını etkileyen faktörler Kaynak hasta Ortam Hedef kişi

  9. Tüberküloz basilinin bulaşmasını etkileyen faktörler Kaynak hasta • Balgamında basil sayısı (yayma pozitifliği) • Balgamın aerosol oluşturması • Basilin canlılığı (tedavi) • Basilin virülansı Ortam Hedef kişi

  10. Değişik Aerosol Oluşturma Şekilleri ile Oluşan Damlacıkların Sayısı

  11. Grzybowski S, et al. Bull IUAT 1975; 50:90-106

  12. Tüberküloz basilinin bulaşmasını etkileyen faktörler Kaynak hasta Ortam • Havalandırma • Havalandırmanın aynı havayı tekrar vermesi • Ultraviyole, güneş ışığı • Kaynağa yakın olma Hedef kişi

  13. Tüberküloz basilinin bulaşmasını etkileyen faktörler Kaynak hasta Ortam Hedef kişi • Hastalığa/basile dirençlilik (önceki hastalık, koruyucu tedavi, BCG, TB dışı mikobakteri enfeksiyonları) • Hastalanmayı artıran durumlar, diğer hastalıklar • Basil kaynağı ile birlikte geçirilen süre

  14. Comstock GW, et al. Am J Epidemiol 1974; 99:131-138

  15. HIV’e bağlı Bağışıklık Baskılanması ve TB’un Klinik Bulgusu H. Rieder

  16. Koruyucu tedavi ve BCG denemelerinde plasebo gruplarında TB insidansı PPD pozitif 1.000 kişide hastalanma BCG denemesi Koruyucu tedavi denemesi Gözlem Yılları H. Rieder

  17. Tüberkülozda ölüm olasılığını artıran unsurlar • Geç tanı konulması (hastaya ya da doktora ait gecikmeler), • Hastalığın yeri, yaygınlığı, komplikasyonları • Etkisiz tedavi • HIV ve diğer ek hastalıkların varlığı

  18. Grzybowski S, Enarson DA. Bull IUATLD 1978; 53:70-75

  19. TANIMSAL EPİDEMİYOLOJİ • Tüberküloz ölüm oranları (mortalite), • TB hastalık prevalansı, • TB hastalık insidansı, • Enfeksiyon prevalansı

  20. New York Kenti, 1920-1999 Kayıtlı TB Oranları H. Rieder

  21. Dünyada 2003 yılı tahmin edilen TB (tüm olgular)

  22. DÜNYADA TB, 2003, Tahmini İNSİDANS Sayı (100.00’de) • Tüm hastalar 8,8 milyon 140 • Yayma (+) 3,9 milyon 62 • HIV (+) 674 bin 11 PREVALANS sayı (100.00’de) • Tüm hastalar 15,4 milyon 245 • Yayma (+) 6,9 milyon 109 ÖLÜM sayı (100.000’de) • Tüm ölümler 1,7 milyon 28 • HIV ve TB 229 bin

  23. Grigg ERN, Am Rev Tuberc 1958; 78:151-72 McNeill WH. Plagues and Peoples, London, 1976. Enarson DA, Rouillon A. In Clinical TB, Ed: PDO Davies, 1998

  24. 2003, Kayıtlı TB oranı

  25. 2003, Tahmini TB insidansı

  26. 2003, Tahmin Edilen TB Yüksek Olgu Yükü Olan Ülkeler Yüksek olgu yükü olan ülkeler

  27. Küresel insidans Yıllık insidans değişimi

  28. Sanayi ülkeleri Orta Avrupa Latin Amerika Doğu Akdeniz

  29. Güneydoğu Asya Batı Pasifik Doğu Avrupa Afrika, düşük HIV Afrika, yüksek HIV

  30. Rusya’da TB insidansı ve mortalitesi, 100.000 nüfusta MARGARITA V. SHILOVA Annals NY Acad Sci 2001; 953:124-132 YILLAR İNSİDANS MORTALİTE

  31. 2003, TB olgularında tahmini HIV prevalansı

  32. İSVİÇRE’DE, YERLİ VE YABANCILARDA GÖRÜLEN TB OLGULARI, YAŞ DAĞILIMI

  33. AVRUPA’DA TB

  34. I NSTITUT DE V S EILLE ANITAIRE Surveillance of Tuberculosis in Europe update 20 January 2005 EuroTB WHO Collaborating Centre

  35. Avrupa’nın coğrafi bölgeleri European Union (EU, solid blue) Austria Belgium Cyprus Czech Republic Denmark Estonia Finland France Germany Greece Hungary Ireland Italy Latvia Lithuania Luxembourg Malta Netherlands Poland Portugal Slovakia Slovenia Spain Sweden United Kingdom Armenia Azerbaijan Belarus Georgia Kazakhstan Kyrgyzstan Moldova, Republic of Russian Federation Tajikistan Turkmenistan Ukraine Uzbekistan Non-EU (blue hatch) Andorra Iceland Israel Monaco Norway San Marino Switzerland Albania Bosnia & Herzegovina Bulgaria Croatia Macedonia, F.Y.R Romania Serbia & Montenegro Turkey EuroTB

  36. Avrupa, 2002. Kayıtlı TB oranı EuroTB

  37. TB cases / 100,000 100 90 East 80 70 60 Centre 50 40 30 20 EU & West 10 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Coğrafi bölgeye göre Avrupa’da kayıtlı TB hastaları, 1996-2002 EuroTB

  38. Yabancı kökenli TB olgularının oranı, Avrupa, 2003 EuroTB

  39. % cases 100% 80% 60% 40% 20% 0% EU & West Centre East Coğrafi bölgeye göre AC-TB oranı, Avrupa, 2002* * Dots indicate mean for area, lines indicate country range. Excluding countries with respiratory classification or missing data: Belarus, Bulgaria, Russian Federation, San Marino, Serbia & Montenegro, Spain, Tajikistan, Turkey, Ukraine. EuroTB

  40. % cases 100% 75% 50% 25% 0% EU & West Centre Kültür pozitif TB olgularının oranı, 2002* * Dots indicate mean for area, lines indicate country range. Excluding Turkey (missing data). EuroTB

  41. % MDR 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Israel Ireland Latvia Norway Austria Croatia Estonia Finland Belgium Sweden Slovakia Denmark Slovenia Lithuania Germany Switzerland Netherlands Czech Republic Kazakhstan (survey, 2001) Bosnia & Herzegovina (Fed.) United Kingdom (excl. Scotland) Çok-ilaca direnç (ÇİD), yeni olgular, 2002* * countries with nationwide-representative data and with more than 50 new cases reported EuroTB

  42. % MDR 60 50 40 30 20 10 0 Israel Ireland Latvia Norway Austria Croatia Estonia Finland Belgium Sweden Slovakia Denmark Slovenia Lithuania Germany Switzerland Netherlands Czech Republic Kazakhstan (survey, 2001) Bosnia & Herzegovina (Fed.) United Kingdom (excl. Scotland) Çok-ilaca direnç (ÇİD), yeniden tedavi olguları, 2002* * countries with nationwide-representative data and with at least 8 retreated cases reported EuroTB

  43. DSÖ Avrupa Bölgesi tedavi sonuçları, Kesin AC TB, yeniden tedavi hastaları, 2002* * Culture positive in EU & West; smear positive in Centre and East. Countries with nationwide representative data; excluding 5 countries with < 5 cases (EU & West) and Bosnia & Herzegovina - Rep Srpska (Centre) § Mean percentage (country range in brackets) EuroTB

  44. Türkiye’de TB

More Related