Zjawisko drugoroczności w szkole

1. Zjawisko drugoroczności w szkole

2. Niepowodzenia szkolne definiowane są jako rozbieżności pomiędzy wiadomościami, umiejętnościami i nawykami faktycznie opanowanymi przez uczniów a materiałem, jaki powinni opanować według założeń programowych w zakresie poszczególnych przedmiotów. (Cz. Kupisiewicz Podstawy dydaktyki ogólnej). • Odsiew szkolny • Drugoroczność jawne niepowodzenie szkolne, polegające na pozostawaniu uczniów w tej samej klasie w ciągu dwóch lub więcej lat. Drugoroczność jest wyrazem rozbieżności pomiędzy wymaganiami szkoły a osiągnięciami ucznia. Konsekwencje drugoroczności to nie tylko straty materialne spowodowane przedłużeniem okresu nauki znacznego odsetka uczniów rocznie, lecz także ważkie konsekwencje pedagogiczne w związku z przeżyciami wywołanymi przez to niepowodzenie oraz ich wpływem na osobowość i dalsze losy uczniów zjawisko polegające na przerywaniu przez pewien odsetek uczniów nauki przed ukończeniem szkoły z powodu niedostatecznych postępów w nauce lub niewłaściwego zachowania

3. Drugoroczność jest zjawiskiem krytykowanym przez bardzo wiele osób, które najczęściej stwierdzają, że: • Wg W. Reńda • powtórzenie klasy może ułatwić nadrobienie zaległości oraz pomóc w odzyskaniu wiary w siebie, we własne możliwości. • jej następstwem bywa niedostosowanie społeczne, • jego symptomem są wagary; • uczniowie w nowej klasie nie są zazwyczaj akceptowani, • obecność ucznia drugorocznego w klasie wpływa niekorzystnie na pozostałych uczniów, • uczniowie w powtarzanym roku nauki nie są aktywni na zajęciach i niechętnie chodzą do szkoły, ich wyniki w nauce nie poprawiają się w znaczący sposób

5. Niepowodzenia w nauce szkolnej mogą mieć charakter ukryty lub jawny.

6. Cztery fazy rozwoju niepowodzenia według J. Konopnickiego

7. Jak zapobiegać drugoroczności?

8. Z badań prowadzonych przez GUS prawie połowa uczniów nie uczestniczy zajęciach, na które zostali skierowani.Najczęstsze wyjaśnienia absencji na tych zajęciach, to: „nie chciało mi się”, „zajęcia były rano albo za późno”, „wolałem spędzić czas w towarzystwie kolegów”. • Reasumując można stwierdzić, że: • Dotychczasowy poziom drugoroczności w gimnazjach nie zawsze bywa bodźcem do refleksji nad możliwością usprawnienia działań szkoły. Winą za niepowodzenia szkolne niejednokrotnie obarcza się uczniów i ich rodziców. • Uczniowie, którzy powtarzają klasę wyrazili przekonanie, że sami spowodowali sytuację, której się znaleźli (a inni drugoroczni, ich zdaniem, również są „sami sobie winni”). • W kontekście wypowiedzi wszystkich badanych grup niepokojąco przedstawia się organizacja pomocy uczniom zagrożonym drugorocznością. Pomoc ta jest oferowana połowie spośród tych uczniów i podejmowana późno (najczęściej w drugim semestrze).

9. Zadania szkoły • Wczesne wykrycie przez szkołę opóźnienia oraz podjęcie środków mających na celu jego zlikwidowanie to zabiegi, dzięki którym można uchronić ucznia przed powtarzaniem klasy. • Opracowanie programu stworzonego na potrzeby uczniów drugorocznych oraz zagrożonych drugorocznością.

10. Cele programu: • wzbudzenie motywacji i zainteresowania nauką • budowanie poczucia własnej wartości • uświadomienie uczniowi jego mocnych stron i nauczenie bazowania na nich • wzmocnienie wiary we własne siły • wskazanie możliwości sukcesu • uzyskanie przez ucznia promocji

11. Procedura postępowania • kwalifikacja ucznia do programu • od początku roku szkolnego - uczniowie drugoroczni • po I semestrze - uczniowie z trzema lub więcej ocenami niedostatecznymi • analiza wyników nauczania z poszczególnych przedmiotów oraz frekwencji ucznia na podstawie dziennika lekcyjnego • rozmowa z wychowawcą i nauczycielami przedmiotów, sformułowanie na tej podstawie wstępnej diagnozy sytuacji ucznia • rozmowa z uczniem • wyjaśnienie mu powodów zaproszenia na tę rozmowę • przedstawienie mu swojej dotychczasowej wiedzy na jego temat • poznanie jego zdania o przyczynach powtarzania przez niego klasy lub uzyskania ocen niedostatecznych ( I semestr) • rozmowa na temat jego funkcjonowania na lekcjach przedmiotów ścisłych i humanist. • propozycja regularnych spotkań w celu wspierania go • wspólne sformułowanie zasad współpracy • nawiązanie współpracy z rodzicami ucznia • opracowanie wspólnie z nauczycielami indywidualnych kryteriów oceniania, dostosowanych do diagnozy poradni psychologiczno-pedagogicznej i zawartych w niej wskazówek i zaleceń • zwrócenie uwagi na znaczenie pochwał w pracy z uczniem • obserwowanie jak uczeń przeżywa porażki, a jak sukcesy • wspieranie ucznia w radzeniu sobie z trudnościami • organizowanie pomocy koleżeńskiej

12. W procesie podnoszenia jakości kształcenia ważne jest indywidualne podejście do ucznia oraz reagowanie na jego potrzeby związane z indywidualnym rozwojem. Doprecyzowanie sposobu realizacji oraz rozliczania części godzin (ustawa nowelizująca z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela, Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 1, określająca sposób realizacji oraz rozliczania części godzin, o których mowa w art. 42 ust. 2 ustawy – Karta Nauczyciela) pozwala na zwiększenie liczby godzin przeznaczonych na opiekę i organizację dodatkowych zajęć dla uczniów w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. W ramach tygodniowego, 40-godzinnego czasu pracy oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować m.in. zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów.

13. Dziękuję za uwagę • Małgorzata Głodek • dyrektor Gimnazjum nr 1 im. Bohaterów Monte Cassino w Złocieńcu