Deel 9: Financiële Planning op Korte Termijn

1. Deel 9: Financiële Planning op Korte Termijn 29) Financiële analyse en planning 30) Korte termijn financiële planning 31) Beheer van liquiditeiten 32) Kredietbeheer

2. Financiële Analyse & Planning Hoofdstuk 29

3. Inhoudstafel • Financiële analyse • Financiële planning: wat? nut • Financieel planningsmodel • Planningsmodel op basis van een groei% • Intern groei% • Extern groei% • Factoren die groeicapaciteit beïnvloeden • Toepasbaarheid van het concept

4. Financiële Analyse • Current ratio / Quick ratio# dagen voorraad; klanten- & leverancierskrediet • Schuldgraad • Rendement op activa & op eigen vermogen; • Dupont Systeem • Intrestdekking = (WVIB + afschrijvingen) / intrestenvóór belastingen: mocht immers WVIB niet volstaan om intresten te dekken, dan zijn geen belastingen verschuldigd

5. Financiële Planning: wat ? Totaal proces:  analyseren van investerings- en financieringsopties  gevolgen van huidige beslissingen onderkennen  belissen omtrent alternatieven  prestaties afzetten tegen doelen

6. Plannen  Voorspellen |  meest waarschijnlijke scenario wat als… ? gevoeligheidsanalyse (bv. omzet door recessie) scenario-analyse (bv. idem + grondstoffenprijs & intrest)

7. Financiële Planning: nut • gecombineerd effect van investeringen &financieringsbeslissingen ? • toont snel: gevolgen van alternatieven (bv. druk op winstmarge) • helpt financiële verrassingen voorkomen • geeft haalbaarheid aan van een bepaald groeipercentage • hoeveel vereiste externe financiering ?niet: welke vorm = beste

8. Financieel Planningsmodel Input • huidige cijfers + voorspellingen naar toekomst • verwacht intrest%, belasting%  Planningsmodel • vb. op basis van een groei%  Output • Voorgecalculeerde overzichten (gebudgetteerde balans, resultatenrekening, kasstromen) • Financiële ratio’s

9. Planningsmodel op basis van een groeipercentage werkhypothese: • alle posten uit de resultatenrekening variëren rechtstreeks met de omzet uitzonderingen: bv. afschrijvingen, intresten • idem voor groot aantal posten uit de balans  uitz.: kapitaal, reserves, financiële schulden nuancering voor vaste activa:is er 100% capaciteitsbenutting ?  nuancering voor vlottende activa + RR:basis = vast & daarboven variabel deel

10. Financieel Planningsmodel: Executive Paper

11. Financieel Planningsmodel: Executive Paper

12. Financieel Planningsmodel: Executive Paper

13. Executive Paper: Conclusies • Sterke groei schept een groot probleem inzake Vereiste Externe Financiering (VEF) • Gevoeligheids- & scenario-analyse = wenselijk • Model lijkt simplistisch: • maar let op om te veel complexiteit in te voeren (p. 835) • er bestaat geen model om de beste financiële strategie te vinden = 3de wet van Brealey & Myers (p. 836)

14. Intern Groeipercentage • maximale groei zonder externe financiering • intern groei% =  reserves /activa • bewijs: VEF = (groei% * activa) -  reserves 0 (bij het intern groei%) interngroei% * activa =  reserves intern groei% =  reserves /activa • via deze formule: activa aan begin boekjaar !

15. Intern Groeipercentage Executive Paper • intern groei% =  reserves /activa = 29.8 / 1450 = 2.06% • proef: VEF = 0 ?

16. Intern Groeipercentage Executive Paper opm. handboek p. 837: • berekening op basis van netto activa (= vaste activa + vlottende activa - VVKT) • vertrekt van hypothese: “ overige vlottende activa geven geen financieringsprobleem ” • in de oefeningen past het handboek dit echter niet consequent verder toe

17. Intern groeipercentage: Dupont Analyse intern groeipercentage =  reserves /activa = ( reserves /nettowinst) (nettowinst/eigen verm.) (eigen verm./activa)  herinvesteringsratio  (symbool: b ) rendement op eigen vermogen (REV)  financiële zelfstandigheid

18. Extern Groeipercentage • maximale groei: zonder bijkomend extern eigen vermogen bij gelijke financiële hefboom • extern groei% = b * REV  herinvesteringsratio boekhoudk. Rendem. op Eigen Verm. • via deze formule: EV aan begin boekjaar ! • Extern Groeipercentage Executive Paper = 0.4 * (74,5 / 540) = 5,52% (versus pagina 838)

19. Extern Groeipercentage: proef .

20. Extern groeipercentage: Dupont Analyse extern groeipercentage = b * REV = b * (nettowinst / EV) = b*(nettowinst/omzet) (omzet/activa) (activa/eigen vermogen)    winstmarge omloopsnelheid activa equity multiplicator(financiële hefboom) terwijl: intern groeipercentage = b * REV * EV / activa

21. Factoren die de groeicapaciteit beïnvloeden 1. % ingehouden winst of: dividenpolitiek 2. winstmarge of: bedrijfsefficiëntie 3. omloopsnelheid activa of: efficiëntie in kapitaalverbruik 4. verhouding VV/EV of: financieel beleid

22. Toepassing Gegevens: VV/ EV = 0.5; omloopsnelheid activa = 6 Gevraagd: 1. Hoe hoog moet de winstmarge zijn om een extern groeipercentage van 10% te behalen ? 2. Hoeveel bedraagt in dat geval het intern groei%? Extern groei% = (nettowinst/omzet) (omzet /activa) (activa / EV) = = Interngroei% = externgroei% / (activa / EV) = =

23. Toepasbaarheid van het concept van externe groei • Vaststelling: bedrijven groeien te barsten bij gebrek aan financiële middelen • bij reëel groei% > extern groei%: voortdurend nood aan extra financiering • aanvraag voor een tijdelijk krediet ter betaling van leveranciers, bij reële groei% > extern groei%: symptoom voor structureel probleem • voor levensvatbaarheid onderneming op LT: evenwicht tussen groei & rendabiliteit • illustreert samenhang tussen: • bedrijfsefficiëntie (winstmarge) • efficiëntie in gebruik van activa • financieel beleid (EV / VV) • dividendpolitiek (herinvesteringsratio)

24. Bedenkingen bij deze aanpak:“ There is no finance in financial planning models ” • Louter gebaseerd op budgettering van “boekhoudkundige” staten • Geen actualisatie van (incrementele) kasstromenexpliciete verrekening van risico • Toont wel de gevolgen van bepaalde beslissingen,maar helpt niet om uit te maken of die beslissingen optimaal zijn

25. Eagle Sport Supply p.848 toepassing 32 kerngegevens: p. 847 a) VEF = ? bij dividendbetaling = 60% en groeivoet van 15% b) welke sluitpost indien geen kapitaalverhoging ? c) maximale kredietopname = 1100 => sluitpost = ?

26. Eagle Sport Supply p.848 toepassing 33 kerngegevens: p. 847 a) intern groei% bij uitbetalingsratio van 60% b) extern groei% ? Intern groei% = = = Extern groei% = = =

27. Korte termijnFinanciële Planning Hoofdstuk 30

28. Inhoudstafel • Werkkapitaal & netto-werkkapitaal • Bedrijfsvoeringstraject • Verband LT- en KT-financiering • Kasplanning • KT financiële planningsmodellen • Financieringsbronnen op KT

29. Werkkapitaal Eenvoudige exploitatiecyclus Liquiditeiten Voorraad grondstoffen Debiteuren Voorraad afgewerkt product

30. Netto - werkkapitaal • Vlottende activa min kortlopende schulden • = Permanent vermogen (EV + LT schulden)min Vaste activa • wijzigingen in netto werkkapitaal: retraceren viastaat van herkomst & besteding van middelen(p.855 - 857)

31. Bedrijfsvoeringstraject • = periode tussen levering aankopen & inning vordering • levering betaling aan verkoop betalinggoederen leverancier door klant     opslagduur debiteurentermijn crediteurentermijn betalingstraject opslagduur = gem. voorraad / (kostprijs verkopen /365) debiteurentermijn = gem. debiteuren / (omzet / 365) crediteurentermijn = gem.lev./ (kostprijs verkopen / 365)

32. Betalingstraject = periode tussen kasuitgave & inning vordering = bedrijfsvoeringstraject - crediteurentermijn  bij:  opslagduur en/of  debiteurentermijn  bij:  crediteurentermijn • meestal positief  financiering nodig • signalen bij  betalingstraject • verouderende voorraad • problemen bij inning vorderingen

33. Behoefte aan bedrijfskapitaal = cyclische behoefte min cyclische middelen  voorraden + vorderingen(KT) niet-financiële schulden • omvangt hangt af: voorraadrotatie klantenrotatie leveranciersrotatie • meestal positief: • deel financieringsbehoefte exploitatiecyclus blijft ten laste • heeft een permanent karakter  best financieren op LT • soms negatief: • uit exploitatiecyclus resulteren nieuwe middelen die hetbedrijfskapitaal versterken

34. Toepassing op bedrijfsvoeringstraject Gegeven: Balans: 1 jan31 decResultatenrekening: Voorraden 500 600 Omzet: 5000 Klanten 100 120 Aankoopprijs verkochte Leveranciers 250 290 goederen: 4200 Gevraagd: 1. Betalingstraject = ? dagen 2. Welk is de impact op het betalingstraject van: a. wijziging voorraadrotatie naar 6 ? b. grotere voorraadaankopen tegen lagere prijzen? c. korting voor contante betaling?

35. Euro A B C Cumulatieve kapitaalbehoefte Jaar 1 Jaar 2 Tijd Rechten A,B en C tonen alternatieve niveaus van LTfinanciering • Strategie A: permanent cash overschot • Strategie B: KT beleggen deel van het jaar; KT lenen voor rest • Strategie C: permanente KT kredietopname Verband LT- & KT-financiering

36. Accommoderend  restrictief Accommoderend (flexibel)  restrictief   hoge ratio vlottende activa /omzet(uitgebreide voorraad, soepel klantenkrediet, veel liquiditeiten) te verwachten: • productieverhogend, omzetverhogend• kostenverhogend (evt. deels doorrekenbaar) naarmate  vlottende activa:  aanhoudkosten • opportunity costs • gederfde inkomsten vlottende activa  tekortkosten • orderkosten • kosten door te weinig voorraad

37. Accommoderend  restrictief Criteria bij de keuze: • men probeert “vervaldagen” te matchen tussen actief & passief • vaste activa: financieren op LT • behoefte aan bedrijfskapitaal: financieren op LT • comfort van accommoderend beleid  financieel manager wordt niet betaald om comfortabel te zitten

38. Kasplanning • Nut:  brengt toekomstige liquiditeitstekorten & -overschotten aan het licht  vormt een budget, waartegen reële prestaties kunnen worden afgezet • Onderdelen 1. Ontvangsten 2. Uitgaven 3. Kastekort of -overschot: hoe opvullen / herbeleggen ?

39. Kasplanning Dynamic Mattress p.860

40. Kasplanning Dynamic Mattress p.860

41. Financieringswijze Dynamic Mattress • Verborgen kosten leverancierskrediet • afhankelijkheid leverancier • twijfel aan kredietwaardigheid • Verslechteren ratio’s ? • Impact huidige keuze op gezonde financiering in toekomst? • (gedeeltelijke) LT-financiering ? • hoofdregel van financiering • minder druk op KT • minder risico (cfr. Lernout & Hauspie) • slechts tijdelijk; op termijn via autofinanciering • Gespreide betaling investering mogelijk ? • ? mogelijk: voorraden  & klantenkrediet  • alternatieven uitwerken & afwegen: via “trial & error” -> beste alternatief

42. Korte termijn financiële planningsmodellen • Via rekenblad of maatwerk software • Simulatieprogramma’s • Optimalisatiesoftware (lineaire programmering) voor complexe problemen met vele onderlinge afhankelijkheden & restricties(=> trial and error geeft wellicht nooit de beste combinatie) • Belang van correcte assumpties

43. Financieringsbronnen op KT 1. Commercial Paper • KT niet gewaarborgd effect • desintermediatie(tevens  intrest op KT-krediet aan grote ondernemingen) • termijn: 2 à 9 maanden • intrestberekening soms via disconto 2. Medium Term notes • vanaf 9 maanden • geen uitgifteprocedure (zoals obligaties) maar verkoop op regelmatige basis (zoals commercial paper)

44. Beheer van Liquiditeiten Hoofdstuk 31

45. Inhoudstafel • Float • Kasgeldconcentratie • Voorraadbeleid • Voorraadkosten • Optimale bestelgrootte • Optimale hoeveelheid liquiditeiten • Geldbeleggingen

46. Float = beschikbaar saldo - boeksaldo ° ingevolge nog niet verwerkte cheques • uitgavefloat: ° door uitgeschreven, nog niet geïnde cheques = positief • incassofloat:° door cheques ter incasso = negatief • nettofloat:S • float vermijden door te betalen via: • overschrijving • domiciliëring • debet- i.pl.v. creditkaart

47. Kasgeldconcentratie • Gelden verzamelen op hoofdrekeningen van een onderneming • Internationaal:ook dagelijkse overdracht -> centrale rekening • Pooling (bij dezelfe bank) - sommen worden niet getransfereerd - debet- en creditbedragen worden wél extracomptabel samengevoegd voor intrestberekening

48. Voorraadbeleid • Raakvlak: fin. beheer - inkoop - productie - marketing • Voorraadkosten: 1. Opslagkosten: • opportuniteitskost geïnvesteerd vermogen • magazijnkost / verzekering • veroudering, kwaliteitsverlies / diefstal 2. Tekortkosten: • bestelkosten (aanvulkosten • kosten van veiligheidsvoorraad (opportuniteitsverlies) • hogere aankoopprijs bij kleinere hoeveelheden • Economische Bestelgrootte (EBG) = bijbestelhoeveelheid met minimale voorraadkost

49. Optimale voorraadgrootte . Totale kosten Aanhoudkosten Voorraadkosten in euro Bestelkosten Bestelgrootte Optimale bestelgrootte

50. Economische Bestelgrootte H = hoeveelheid per bestelling BK = Bestelkost H/2 = gemiddelde voorraad T = Totale hoeveelheid/jaaar OK = opslagkost per eenheid • Totale kosten:(H/2)* OK + BK * (T/H) • waaruit: H =  2 (T.BK) /OKvermits opslagkost = bestelkost bij minimale totale kost • uitbreidingen: • veiligheidsvoorraden • levertijd